Ons oog een complex orgaan: bij- en verziendheid behandelen

Ons oog is een uiterst complex zintuig, waarmee dan ook heel wat kan mis gaan. Bij- en verziendheid zijn ongetwijfeld de meest voorkomende en leeftijdsgebonden oogproblemen waarmee we worden geconfronteerd. Voor hen biedt een bril of contactlenzen uitkomst. Wat is bij- en verziendheid eigenlijk en hoe kunnen we beide aandoeningen behandelen bij diegenen die genoeg hebben van het dragen van die vervelende bril of oncomfortabele contactlenzen? Hoe kunnen we ver- en bijziendheid écht behandelen?

Twee lenzen

Ons oog bestaat uit twee min of meer bolle lenzen. Deze lenzen sturen de lichtstralen door naar ons netvlies, de bodem van ons oog. Wanneer deze lichtstralen correct geprojecteerd worden op ons netvlies, krijgen we een kraakhelder en loupezuiver beeld. Maar ook hier kan het dus grondig mis gaan. Ver- en bijziendheid zijn dan het gevolg.

Wat is bijziendheid?

Een bijziende heeft, eenvoudig gesteld, een té lang oog. Bij hen wordt het beeld gevormd voor het netvlies. Het gevolg daarvan is dat iemand die bijziende is, dichterbij moet komen om een voorwerp of beeld goed te kunnen zien. Zowel brillen als contactlenzen, maar ook een chirurgische ingreep, zijn allen gebaseerd op hetzelfde pricipe, namelijk het probleem van zowel bij- als verziendheid verhelpen door onze oogkromming aan te passen. Door deze behandeling wordt het beeld weer meer achteraan ons oog gevormd, dus weer rechtstreeks op ons netvlies, zoals het hoort.

Wat is verziendheid?

Met het ouder worden, wordt onze ooglens minder soepel en wordt het scherpstellen van onze ogen op korte afstand steeds moeilijker. Zo is ons oog steeds minder en minder in staat om zich aan te passen. Het accomodatievermogen van ons oog neemt geleidelijk af, omdat het zich minder goed aan de omstandigheden kan aanpassen. Het resultaat hiervan is een wazig beeld, vergelijkbaar met het beeld van een fototoestel waarvan de lens slecht is ingesteld. Onze ooglens is steeds in evolutie. Bij onze geboorte kan een goed oog zien tot op zo'n vijf centimeter afstand. Op de leeftijd van twintig jaar tot op tien centimeter. Op onze veertigste verjaardag bedraagt dit nog slechts 25 centimeter en een zeventigjarige kan nog goed zien tot ... twee meter.

Symptomen

Verziendheid manifesteert zich meestal vanaf veertig jaar. Wanneer we bijvoorbeeld onze krant steeds verder van ons weg moeten houden om deze goed te kunnen lezen, is dat een van de symptomen van verziendheid. Door de krant of een voorwerp verder van ons weg te houden om het duidelijk te kunnen waarnemen, gaan we zelf op zoek naar de juiste afstand waarop ons oog kan accomoderen of zich aan de omgevingsomstandigheden kan aanpassen. Als we niet aan bijziendheid lijden, is ons vertegezicht niet aangetast. De eerste tien jaar evolueert verziendheid razendsnel, om daarna te stabiliseren.

Hoe verziendheid behandelen?

Tot voor kort was een medische behandeling van zowel bij- als verziendheid niet mogelijk. Dan had de bij- en verziende enkel de keuze tussen het dragen van contactlezen of een bril, om de accomodatieafwijking te corrigeren. We hebben daarbij de keuzen tussen drie soorten brillen of brilglazen. Een leesbril om duidelijk te kunnen lezen binnen een afstand van veertig centimeter. Aangepaste brilglazen om deze oogcorrectie uit te breiden tot onze onmiddellijke omgeving en progressieve brilglazen om, zonder onderbreking, te kunnen overschakelen van ver naar dichtbijzicht.

Chirurgische behandeling

We kunnen onze ogen nu ook chirurgische laten behandelen om de vervelende symptomen van zowel bij- als verziendheid te corrigeren. Daarbij maakt de oogchirurg gebruik van een laser, waarmee onze oogsterkte wordt verbetert. Men heeft daarbij de keuze tussen vijf soorten lasertechnieken, namelijk de lasek- , lasik- , epi- lasek, de femtosecond- en de prk- methode.
Tijdens een laserbehandeling wordt het hoornvlies van ons oog aangepakt. Met het laserapparaat wordt een dun laagje ervan verdampt. Op die manier wordt de refractieafwijking aangepast. Bij verziendheid wordt het hoornvlies van het aangetaste oog een beetje boller gemaakt, bij bijziendheid doet men het tegenovergestelde, dan wordt het hoornvlies iets vlakker.