Beroerte: symptomen, oorzaken, behandeling

Als je een beroerte (CVA) hebt, is een deel van de hersenen beschadigd, doordat een gedeelte van de bloedtoevoer naar de hersenen geblokkeerd is. Deze blokkering kan komen door trombose of een embolie of door een bloeding in een van de slagaders naar de hersenen.In 80% van de gevallen gaat het om een herseninfarct. De gevolgen van de beroerte hangen af van de omvang en de plaats van de schade. Een beroerte komt het meest voor bij ouderen boven de 70 jaar, maar ook jonge mensen kunnen een beroerte krijgen. Als je vermoed dat jezelf of iemand anders een beroerte doormaakt, waarschuw dan zo snel mogelijk een arts, om de schade zo beperkt mogelijk te houden.

Beroerte - CVA

• Werking van de hersenen
• Een beroerte of TIA
• Symptomen beroerte
• Wanneer 112 bellen?
• Oorzaken beroerte
• Risicofactoren
• Opname op de Stroke Unit
• Diagnose en behandeling beroerte

Werking van de hersenen

Via zenuwbanen komt er informatie binnen in de hersenen en zodoende kunnen we zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Vanuit de hersenen zelf worden ook continu signalen naar de zenuwbanen gestuurd, waardoor we kunnen bewegen, slapen, eten, e.a. en de bloedsomloop en ademhaling worden ook via de hersenen geregeld. Om dit alles te kunnen doen hebben de hersenen zuurstof en energie nodig, wat uit het bloed wordt gehaald. Als de bloedtoevoer om welke reden dan ook stopt, dan treedt er al snel schade in de hersenen op. Bij een korte onderbreking van de bloedtoevoer kan de schade erg meevallen, maar duurt het langer dan zal een gedeelte van de hersenen onherstelbare schade oplopen.

Een beroerte of TIA

In de meeste gevallen treedt een beroerte op zonder dat er een waarschuwing vooraf is geweest. Een beroerte wordt ook wel CVA genoemd, wat een afkorting is voor Cerebro Vasculair Accident. Soms verdwijnen de symptomen binnen 24 uur, er is dan sprake van een TIA, Transient Ischaemic Attack. Een TIA kun je zien als een waarschuwing dat er mogelijk een beroerte zit aan te komen. Ga na het vermoeden dat u een TIA heeft doorgemaakt dezelfde dag nog langs de huisarts.

Een beroerte ontstaat door een blokkering (herseninfarct) of een bloeding (hersenbloeding) in een slagader naar de hersenen. Na een beroerte functioneert een deel van de hersenen niet meer. Beroerten komen extra vaak voor als iemand al lijdt aan;

• Hoge bloeddruk
• Diabetes
• Atherosclerose, oftewel slagaderverkalking
• Hoog cholesterol
• Boezemfibrilleren ( onregelmatige hartslag)

Symptomen beroerte

Na het krijgen van een beroerte zullen de symptomen binnen seconden of minuten duidelijk worden en hangen samen met de plaats van de beschadiging en de omvang van de beschadiging;

• Eén kant van het lichaam kan niet meer worden bewogen, of is erg verzwakt
• Gevoelloosheid aan diezelfde zijde
• Scheeftrekken van het gezicht of een afhangende mondhoek hebben
• Geen goede fijne motoriek meer hebben aan die zijde, beven en onhandigheid
• Gezichtsstoornissen, als wazig zien, dubbel zien of blindheid aan één zijde
• Onduidelijk praten, wartaal spreken, geen woorden kunnen vinden of begrijpen van anderen
• Duizeligheid, evenwichtsstoornissen
• Overgeven
• Hevige hoofdpijn in het geval van een hersenbloeding

Ernstige symptomen;

• Bewustzijn verlies
• Coma
• Overlijden

Wanneer 112 bellen?

Wanneer u bij uzelf of bij iemand anders één of meerdere van bovenstaande symptomen opmerkt, bel dan direct het alarmnummer. Als er binnen 4,5 uur kan worden ingegrepen in het geval van een herseninfarct, dan kan dit blijvende schade een stuk beperken.

Oorzaken beroerte

• Hersentrombose; er heeft zich een bloedstolsel gevormd in een slagader in de hersenen
• Hersenembolie; een embolie wat zich elders in het lichaam heeft gevormd komt terecht in de bloedstroom en blokkeert een slagader in de hersenen
• Hersenbloeding, een slagader in de hersenen is gescheurd en het bloed komt in de hersenen terecht.

Bloedstolsels treden sneller op in beschadigde slagaders. Zo’n beschadiging treedt op door artherosclerose, er zit vetafzetting in de vaatwanden. De kans op atherosclerose wordt vergroot door;

• Veel vet eten
• Roken
• Diabetes mellitus
• Verhoogd cholesterolgehalte in het bloed
• Hoge bloeddruk
• Te weinig lichaamsbeweging
• Eten van teveel verzadigd vet
• Leeftijd
• Erfelijkheid

Risicofactoren

• Hoge bloeddruk
• Hartritmestoornissen, hartklep stoornissen en een hartaanval. Alledrie bevorderen ze de vorming van bloedstolsels
• Sikkelcelanemie, afwijkende rode bloedcellen klonteren sneller en kunnen zo bloedvaten blokkeren
• Vernauwing bloedvaten naar de hersenen
• Ontsteking bloedvaten naar hersenen
• Auto-immuunziekte, waarbij het afweersysteem het eigen weefsel aanvalt

Opname op de Stroke Unit

Als er geconstateerd is dat u een beroerte heeft gehad, dan wordt u 48 tot 72 uur opgenomen op de stroke unit. Dit is een afdeling waar verschillende specialismen samenwerken en wordt gezocht naar de eventuele oorzaak van de beroerte.

Diagnose en behandeling beroerte

In het ziekenhuis moet met onderzoek worden vastgesteld of de beroerte het gevolg is van een embolie of een bloeding. Dit kan met een CT-scan, MRI-scan, Doppler-echografie of hersenangiografie gebeuren.
Verder kan er worden gestart met;

• Trombolyse waarbij via een infuus medicijnen worden gegeven om stolsels op te lossen. Deze behandeling is alleen de eerste 4,5 uur na de beroerte mogelijk
• Fysiotherapie
• Aspirine om de vorming van bloedstolsels te verkleinen
• Medicijnen tegen hoge bloeddruk

Na het verlaten van het ziekenhuis kan het volgende noodzakelijk zijn;

• Revalidatiearts
• Fysiotherapie
• Ergotherapie voor het opnieuw aanleren van de dagelijkse verzorging, koken enz.
• Advies van een incontinentieverpleegkundige omdat u de urine of ontlasting niet goed kunt ophouden
• Spraaktherapie voor mensen met spraakproblemen
• Als iemand last heeft van depressiviteit kan er worden gestart met antidepressiva en gesprekstherapie