Pijn bij de bevalling

Doet een bevalling pijn? Na negen maanden zwangerschap is het dan zover: de baby wordt geboren. Soms wat eerder, soms wat later, maar de baby zal hoe dan ook geboren worden. Veel vrouwen vragen zich af of een bevalling pijn doet. Waarom doet een bevalling eigenlijk pijn? Wat is het gevoel van weeën en kan een pijnlijke bevalling door middel van pijnbestrijding doorstaan worden?

Waarom doet een bevalling pijn?

Pijn waarschuwt ons altijd, er is iets met het lichaam aan de hand en we moeten in actie komen. Wanneer we geen pijn zouden voelen, zouden we grote schade oplopen. Denk maar eens aan het verbranden aan vuur: dit doet pijn. Als reactie op deze pijn trek je je hand gauw terug en koel je de huid. Dit is dan ook een juiste actie om verdere schade aan te huid te voorkomen. Pijn bij de bevalling is nodig om ons voor ter bereiden op de komst van de baby. Zonder pijn zou je immers niet in de gaten hebben dat de baby spoedig wordt geboren, en zou de baby zomaar pardoes op de grond vallen tijdens het winkelen.

Pijn is dus nodig als waarschuwing, maar waarom moet een bevalling zoveel pijn doen? Enerzijds hangt dit af van de persoonlijke pijnbeleving. In onze huidige samenleving zijn veel vrouwen niet meer aan pijn gewend, door alle pijnstillers waar we heel snel naar grijpen. Hoe we met pijn om moeten gaan, hebben we vaak niet geleerd. Hierdoor lijkt een bevalling vaak erg veel pijn te doen. Ook kan de pijngrens per vrouw wat verschillen.

Waarom bevallen pijn doet heeft nog een duidelijk reden: de baarmoeder verkrampt regelmatig (weeën), de baarmoedermond wordt opgerekt tot een opening van 10 centimeter en de baby drukt op bepaalde zenuwen. Al deze dingen bij elkaar maakt een bevalling pijnlijk. Er zijn maar weinig vrouwen die geen centje pijn voelen tijdens een bevalling. Wanneer dit wel zo is, dan zijn dit uitzonderingen en deze verhalen doen al heel snel de ronde.

Het gevoel van weeën

Vrouwen die voor het eerst moeten bevallen zijn soms bang dat ze de weeën niet herkennen en het kind zomaar plots geboren wordt. Dit soort horrorverhalen komen echt zelden voor: over het algemeen voel je weeën echt wel aankomen. Een wee is de beginfase nog zwak, maar wordt naarmate de uren verstrijken steeds sterker. Ook nemen ze in frequentie toe. Een wee is net als een golf: hij komt aangerold, heeft een hoogtepunt en zwakt dan weer af. Naarmate de ween elkaar sneller opvolgen, tegen de uitdrijvingsfase aan, volgen deze golven elkaar ook sneller op en kunnen uiteindelijk zelfs in elkaar overlopen. Dit wordt vooral gezien bij bevallingen die worden ingeleid: er ontstaat een weeënstorm die moeilijk op te vangen is.

Pijnbestrijding bij een pijnlijke bevalling

Pijnbestrijding bij een bevalling is vaak cultuurgebonden. In landen als Frankrijk, Engeland, Argentinië en Amerika is pijnbestrijding eerder regel dan uitzondering. Pijnbestrijding bestaat daar uit lachgas of een ruggenprik. Ook worden er in sommige landen veel vaker keizersnedes toegepast. Enerzijds omdat dit geld oplevert voor artsen, anderzijds omdat veel vrouwen geen bevalling willen doorstaan.

Nederland wordt door andere landen nogal eens als barbaars gezien, omdat pijnbestrijding hier amper wordt toegepast. Vrouwen moeten er vaak om smeken. Dit heeft onder andere te maken met het groot aantal thuisbevallingen in het verleden. tegenwoordig gaan steeds meer vrouwen naar het ziekenhuis om te bevallen. Ook pijnbestrijding wordt steeds vaker toegepast in Nederland, maar dit moet vaak wel vooraf kenbaar worden gemaakt.

De pijn kan tijdens de bevalling op drie verschillende manieren bestreden worden:

• Met lachgas: een snelle en veilige methode om pijn te bestrijden. Sinds 2011 is lachgas tijdens een bevalling toegestaan, alleen in een ziekenhuis of in een 1e lijns geboortecentrum.
• Pethidine, een morfine-achtig medicijn. Deze wordt via een injectie in de bil of het bovenbeen toegediend. Dit middel werkt na 15 minuten en werkt gedurende drie tot vier uur door. De baby kan door dit middel slaperig worden en minder gaan bewegen.
• Ruggenprik: er wordt een verdovingsvloeistof tussen de ruggenwervels ingespoten. De zenuwen raken hierdoor verdoofd en pijn wordt niet gevoeld. Het middel werkt na 15 minuten en er kan continue een kleine hoeveelheid worden toegediend. Het nadeel hiervan is dat de persweeën ook vaak niet gevoeld worden en persen veel moeizamer gaat.

In Nederland bevalt ruim 94 procent van de vrouwen zonder pijnbestrijding. In Amerika bevalt ruim 95 procent van de vrouwen mét ruggenprik. Een enorm groot verschil dus. In Amerika is men ervan overtuigd dat niemand onnodig pijn hoeft te lijden. Dit is natuurlijk wel waar. Toch brengt iedere vorm van pijnbestrijding ook risico's met zich mee. Daarentegen lopen veel Nederlandse vrouwen een trauma op tijdens de bevalling, door de vele pijn die ze moeten lijden. Zelfs als je op je knieën smeekt om pijnbestrijding, word je in Nederland vaak voor aansteller uitgemaakt. Hierdoor durven sommige vrouwen niet meer voor een tweede keer zwanger te worden. Er is voor de Nederlandse verloskundigen nog veel werk aan de winkel.