Zwangerschapsdepressie, wat is het?

Veel vrouwen zullen het zich absoluut niet voor kunnen stellen, want een zwangerschap is voor de meeste vrouwen een feestje. De eerste weken dat je mogelijk misselijk was, worden dan snel vergeten. Toch zijn er relatief veel vrouwen die tijdens de zwangerschap depressief zijn, waarbij ze er lang niet allemaal voor uit durven komen. Al was het maar omdat het niet hoort. Toch kan het zinvol zijn hier wel bewust naar te kijken. De berekeningen lopen uiteen, want sommige onderzoeken wijzen uit dat 20% tot 25% van de vrouwen er in meer of mindere mate last van heeft, maar de meeste onderzoeken komen daar iets onder en gaan uit van 15% tot 20%. Mogelijk komt dit door de vrouwen die het niet eerlijk durven uit te spreken. Hoe dan ook, het is een aanzienlijk percentage en kan in ieder geval deels ondervangen worden, als je er iets mee doet.

Hoe herken je het?

Vooropgesteld dat een zwangerschapsdepressie niet eenvoudig te herkennen is, is de groep vrouwen die er last van heeft best groot. We denken relatief snel dat het erbij hoort, “de hormonen spelen op” is ook zo’n dooddoener die nogal eens gehanteerd wordt. Toch is het geen overbodige luxe om zorgvuldig naar de klachten te kijken en te bezien of je inderdaad zwangerschapsdepressie hebt.

Symptomen

De symptomen kunnen individueel optreden en dan is het lastig om te herkennen, maar als er meerdere symptomen tegelijk spelen, is het zinvol hulp in te schakelen. Bij twijfel zijn er testen op internet, ondermeer bij het Landelijk kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap.

Het gaat over de volgende symptomen die individueel of gezamenlijk op kunnen treden:

• Problemen met slapen
• Een lusteloos gevoel
• Sombere en/of negatieve gevoelens
• Nerveus gedrag (zonder aanwijsbare reden)
• Prikkelbaar tot ronduit vervelend zijn (voor de omgeving)
• Niet kunnen genieten van de zwangerschap
• Geen of nauwelijks connectie met de baby
• Slecht kunnen eten (terwijl je niet misselijk bent)
• Angstig of zelfs paniekerig
• Geen actie willen ondernemen, ook niet als het gaat om zaken die je normaal als leuk ervaart.
• Concentratieproblemen

Wat is de oorzaak?

Zoals met zoveel zaken, is er niet specifiek één oorzaak te benoemen. Er zijn wel meerdere mogelijkheden te noemen die het risico verhogen om een zwangerschapsdepressie te krijgen. Sommige zijn redelijk voor de hand liggend, maar niet allemaal.

De meest voorkomende oorzaken zijn:

• Relatieproblemen tijdens de zwangerschap, zeker als je het “gezinsplaatje” helemaal bedacht en al ingevuld hebt. Maar ook relatieproblemen in de zin van vertrouwen.
• Als je het voor je gevoel allemaal alleen moet doen. Tijdens de zwangerschap is wat steun van partner, familie of vrienden prettig. Niet dat je er altijd gebruik van moet maken, maar het gegeven dat het kan, doet meestal al heel veel.
• Bij een zeer jonge leeftijd, de bekende tienermoeder, loop je ook een grotere kans. Dit heeft dan weer te maken met de invulling van je leven en hoe je mogelijk zaken al eerder hebt voorgesteld. Een zwangerschap kan, in ieder geval, gevoelsmatig roet in het eten gooien. Of je overziet de consequenties, vanwege je jonge leeftijd nog niet helemaal. Er kunnen dan paniek- of psychische verstikkingsproblemen een rol gaan spelen.
• Als je voor je zwangerschap eerder last van een depressie of angststoornis hebt gehad.
• Een zwangerschap die fysiek meer dan gemiddeld tegenzit.

Wat is de behandeling?

Hulp inroepen is belangrijk, maar hoeft niet noodzakelijkerwijs professionele hulp te zijn. Soms kan goed kunnen praten met je partner of een vriendin al voldoende zijn. Kan je dit niet voldoende bieden (ook met de beste bedoelingen van de betreffende mensen), schakel dan een verloskundige of huisarts in en bekijk samen wat je kunt doen. Maar blijf altijd naar je lichaam luisteren en forceer het niet.

Verder zijn er nog een aantal zaken die positief uit kunnen werken, te denken valt aan:

• Gebruik van vitamine B6 en visolie.
• Hardlopen is prima, maar alleen als je voor je zwangerschap ook al aan hardlopen deed.
• Blijven lekker bewegen, binnen de mogelijkheden (bijvoorbeeld zwemmen, wandelen, fietsen).
• Aan yoga doen kan ook een positieve bijdrage leveren (alleen geen vormen van hot yoga tijdens de zwangerschap).
• Zorg dat je een goed en evenwichtig voedingspatroon hebt en probeer de regelmaat in je zwanger leven te houden.

Tot slot

Een pijntje voor lief nemen is een, maar als je je mentaal echt niet prettig voelt tijdens de zwangerschap, doe je jezelf te kort door er mee rond te blijven lopen. Genieten van je zwangerschap is iets wat je nooit meer vergeet. Doe er wat aan, als je je herkent in de symptomen!