Vlees(waren) tijdens je zwangerschap; wat kan wel/niet?

Als je zwanger bent, wil je er alles aan doen om te zorgen dat de baby in je buik goed kan groeien en probeer je verkeerde voedingsmiddelen te mijden. Zo zijn er voor zwangere vrouwen enkele do's en don'ts als het gaat om het eten en bereiden van vlees.

Waarom opletten met bepaalde soorten en bereidingen van vlees?

Er zijn twee soorten besmettingen die kunnen voorkomen op vlees, waardoor het gevaarlijk is voor zwangere vrouwen.

Listeria

Als eerste de bacterie listeria monocytogenes. Deze bacterie wordt overgedragen van dier naar mens. Afwijkend van andere bacteriën, groeit de listeria bacterie goed op koelkast temperatuur. We denken dus veilig te zijn door het gekoeld te bewaren, maar deze bacterie is ons te slim af. Listeria is vooral erg gevaarlijk tijdens de zwangerschap. De meeste mensen worden niet ziek na het eten van voedingsmiddelen die besmet zijn met listeria. Maar gezonde zwangere vrouwen zijn vatbaarder en lopen een grotere kans om levensbedreigend ziek te worden. De griepachtige verschijnselen die samengaan met listeria kunnen de levensbedreigende meningitis (infectie van de membranen die de hersenen bedekken, met symptomen als ernstige hoofdpijn en een stijve nek) en een bloedinfectie. Neem contact op met je dokter of verloskundige als je zwanger bent en deze symptomen waarneemt. Listeria kan door de placenta of via het geboortekanaal bij de baby komen. Het kan een miskraam, voortijdige bevalling of zelfs dood van de baby veroorzaken.

Toxoplasmose

En ten tweede de parasiet toxoplasma gondii. Deze parasiet veroorzaakt de ziekte toxoplasmose. Het vervelende is dat je de parasiet niet kunt zien, ruiken of proeven, hierdoor is besmet vlees niet te onderscheiden. Bij zwangere vrouwen levert de parasiet extra veel gevaar op, want in de eerste maanden na de besmetting kan het voor de baby zelfs de dood tot gevolg hebben. Als je al wat verder je zwangerschap zit, kan het zorgen voor schade aan de ogen en hersenen bij de baby.

Vleeswaren / broodbeleg

Welke vleeswaren zijn niet veilig:

• rauwe ham
• salami
• cervelaat
• rosbief
• ossenworst
• filet american
• rauwe fricandeau

Vlees

Welke soorten vlees en bereidingswijzen zijn niet veilig:

• koude knakworstjes
• carpaccio
• medium-rare biefstuk
• rosbief
• tartaar

Wat kun je doen om besmetting te voorkomen?

Besmetting kan het gevolg zijn van onhygiënisch handelen of de bacterie kan al in het vlees gezeten hebben. Je kan besmetting proberen te voorkomen door:

• Je zou vocht uit verpakkingen als hot dogs, knakworstjes en ander vlees moeten mijden. Het vocht zit op het vlees zelf, op andere etenswaren of op het aanrecht. Zorg dat je je handen altijd goed wast nadat je met vleeswaren bezig bent geweest.
• Listeria is ook een probleem bij ongepasteuriseerde melk, zacht kazen en rauw gevogelte. Als je zwanger bent moet je geen kaas eten die gemaakt is van ongepasteuriseerde melk.
• Verwarm vlees boven de 70 graden en zorg dat alles doorbakken is. Het verhitten van de vleeswaren tot ze zo heet zijn als meer dan 70 graden, zorgt ervoor dat de aanwezige bacteriën gedood worden. De bacterie overleeft temperaturen boven de 70 graden namelijk niet. Ga dan ook niet even proeven uit de pan met rauw gehakt. Rookvlees en bacon zijn bewerkt, deze kun je zonder problemen eten.
• Was regelmatig je handen. Vooral na het aanraken van rauw vlees en het gereedschap om vlees te verwerken.
• De parasiet toxoplasma overleeft het niet als hij bij -12 °C voor minimaal 2 dagen bewaard wordt. Goed ingevroren vlees en/of vleeswaren zijn veilig om te eten.

Pas op met lever

In lever zit namelijk heel veel vitamine A, te veel van deze vitamine kan een aangeboren afwijking veroorzaken bij je kindje, zoals bijvoorbeeld een gespleten gehemelte en/of hartafwijkingen. Je kan dit voorkomen door geen lever te eten als je zwanger bent of
van leverproducten (zoals leverworst, leverpastei, leverkaas, paté) maximaal één portie per dag te eten.

Lees verder

• Wat wel en niet te eten/drinken/doen tijdens je zwangerschap
• Alcohol, wat is het en welke gevolgen heeft het?
• Zwanger en fruit
• Foliumzuur slikken, wanneer en waarom?
• Vis tijdens je zwangerschap: wat kan wel/niet