Zwanger en zoetstoffen

Over zoetstoffen gaan veel verhalen te ronde. Er komen steeds weer nieuwe zoetstoffen op de markt en van sommige zoetstoffen wordt beweerd dat ze schadelijk voor de gezondheid zijn. Vooral als je zwanger bent is dit lastig, omdat je juist dan geen risico's wil nemen. Als je zwanger bent is het dus goed om je eens te verdiepen in de feiten en de fabels over zoetstoffen en te weten in welke hoeveelheden zoetstoffen schadelijk kunnen zijn. Vooralsnog is het advies voor zwangere vrouwen dat een hoeveelheid zoetstoffen onder de ADI als veilig wordt beschouwd.

Zoet

Veel baby's houden van zoet. Dit komt omdat de melk die ze krijgen ook zoet is. Zelfs het vruchtwater wat ze dronken toen ze nog niet geboren waren smaakte zoet. Maar baby's zijn niet de enige die van zoet houden. Ook kinderen en volwassenen zijn er dol op. Omdat suiker veel calorieën levert en een oorzaak van tandbederf kan zijn, is er een alternatief, de zogenaamde zoetstoffen. Er bestaan twee soorten zoetstoffen: polyolen en laagcalorische zoetstoffen.

Polyolen

Polyolen zijn suikeralcoholen. De aldehydegroep is vervangen door een alcoholgroep. Ze worden nauwelijks opgenomen in de dunne darm, maar in de dikke darm worden ze omgezet door bacteriën waarbij gassen ontstaan. Hierdoor kunnen krampen ontstaan. Door het waterbindende vermogen van de polyolen kan het ook diarree veroorzaken. Polyolen zijn minder zoet dan suiker. Door de moeilijke verteerbaarheid leveren ze wel minder calorieën. Voor caloriereductie is dit vaak niet interessant, behalve in producten waarin de suiker dient als vulstof, zoals in cake. Naast darmklachten zijn er geen bijwerkingen bekend van polyolen. Voorbeelden van polyolen zijn sorbitol, xylitol en maltitol.

Laag calorische zoetstoffen

Laag calorische zoetstoffen zijn intensieve zoetstoffen. De zoetkracht is 200 tot 500 maal sterker dan suiker. De calorische waarde is ongeveer hetzelfde als die van suiker, maar door de lage dosering leveren ze een verwaarloosbare hoeveelheid calorieën. De meeste zoetstoffen zijn synthetisch en worden door de mens gemaakt. Voorbeelden zijn aspartaam, cyclamaat, sacharine en sucralose. Er zijn ook zoetstoffen die gewonnen worden uit planten zoals steviolglycosiden, thaumathine en tagatose.

Gevaren van zoetstoffen voor zwangere vrouwen

Zoetstoffen krijgen de laatste jaren veel slechte kritiek. Er komen steeds meer onderzoeksresultaten dat zoetstoffen schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid van zwangere vrouwen en hun ongeboren kind.

Onderzoeken

Zo is er in 2010 een Deense studie gedaan bij bijna 60.000 zwangere vrouwen. Dit onderzoek toonde een verband aan tussen de hoeveelheid geconsumeerde light frisdranken en een vroegtijdige geboorte. Het bleek dat een dagelijkse consumptie van light frisdranken 38 procent meer kans gaf om voor 37 weken zwangerschap te bevallen. Bij consumptie van meer dan vier blikjes per dag, stijgt het risico met 78 procent. De oorzaak lag waarschijnlijk in de stof methanol, een stof die in sommige zoetstoffen van de light frisdranken zit, en een rol speelt in het vervroegen van een geboorte. Ook wordt gezegd dat aspartaam door zwangere vrouwen gemeden moet worden omdat zoetstoffen kunnen leiden tot een verhoogd niveau van phenylalanine bij de foetus wat een belemmering kan veroorzaken van de groei van de foetale hersenen. Later bleek weer dat de studies methodologische onzuiverheden bevatte. Door dit soort tegenstrijdigheden blijven er vaak onduidelijkheden over de veiligheid van zoetstoffen. Door diverse wetenschappelijke instanties, waaronder de European Food Safety Authority (EFSA), worden zoetstoffen voor zwangere vrouwen als veilig beschouwd, zolang de ADI niet wordt overschreden.

ADI

Met ADI wordt de aanvaardbare dagelijkse inname. De ADI van een zoetstof is de hoeveelheid die je elke dag binnen mag krijgen zonder dat dit slecht is voor je gezondheid. Stoffen die niet van nature in voedingsmiddelen zitten hebben een ADI. Een recent onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit gaf aan dat 96% van de producten die zoetstof bevatten, de toegestane doses niet overschrijden. Vaak worden verschillende typen laagcalorische suikers gecombineerd om zo de maximale hoeveelheid niet te overschrijden. Op het etiket van een product dat gezoet is met zoetstoffen wordt altijd vermeld welke stoffen zijn gebruikt. Bij de consumptie van meerdere soorten light producten moet men dus oppassen dat hierbij de ADI niet overschreden wordt.

ADI verschillende zoetstoffen

De ADI van verschillende zoetstoffen staat vermeld in onderstaande tabel.

Hoeveel zoetstof is veilig tijdens de zwangerschap?

Op dit moment wordt er geen verschil gemaakt tussen de ADI voor zwangere vrouwen en de ADI voor niet zwangere. Dit betekent dat als de hoeveelheid zoetstof onder de ADI blijft, je een veilige hoeveelheid binnenkrijgt. Omdat vaak moeilijk te bepalen is hoeveel zoetstof in een product zit, staat hieronder een tabel voor frisdranken.


Bij een hoeveelheid van maximaal 6 glazen frisdrank, waarbij geen andere producten gegeten of gedronken worden met zoetstoffen, zit je veilig. Voor producten met polyolen geldt dat je niet zoveel moet eten omdat je er darmkrampen van krijgt, wat vooral een lastige bijwerking zal zijn voor zwangere vrouwen. Ook diarree, wat een bijwerking is van een te hoge dosis, is voor een zwangere vrouw niet gewenst.

Lees verder

• Zwanger en cola
• Zwanger en wijn
• Gevaren van honing voor baby's
• Zwanger en koffie
• Risico's van bacteriën en parasieten tijdens de zwangerschap