Medische indicatie en zwangerschap

Voor de meeste vrouwen is een zwangerschap een prachtige periode, waarin je tal van belangrijke beslissingen moet nemen. Dit geldt ook voor vrouwen die medisch geïndiceerd zijn, toch hebben zij geen keus bij misschien wel de belangrijkste beslissing over de bevalling. Terwijl andere zwangere vrouwen nadenken over de bevallingsplek, ligt die keus bij hen al vast. Het hebben van een medische indicatie betekent automatisch strikte begeleiding door een gynaecoloog en een bevalling in het ziekenhuis.

Wanneer is er sprake van een medische indicatie?

Bij zwangerschappen waar de kans groot is dat er complicaties ontstaan, of waar complicaties optreden, zal een medische indicatie worden uitgeschreven. Wanneer je onder medische indicatie staat, zal je zowel de periode van zwangerschap als de periode van bevalling en kort aansluitende periode sterk in de gaten worden gehouden. De gehele zwangerschap zul je goed begeleid worden door een gynaecoloog. Bij vrouwen zonder medische indicatie zijn dit meestal verloskundigen. Je bent verplicht te bevallen in het ziekenhuis, en dat is eigenlijk maar goed ook. Wanneer er iets mis is met moeder of kind, is alle apparatuur bij de hand om te zorgen dat de bevalling toch goed verloopt.

Ziekten

Bij bepaalde ziekten sta je automatisch onder medische indicatie. Hierbij moet je voornamelijk denken aan (aangeboren) hartafwijkingen, hartaandoeningen, epilepsie, suikerziekte, longziekten, nierziekten, schildklieraandoeningen en een immuunsysteemziekte. Wanneer je zelf niet één van deze ziekten hebt, maar er wel één van deze ziekte veel voorkomt in de familie, krijg je extra medische controles in het ziekenhuis om te zien of alles goed is met je baby. Als uit de onderzoeken blijkt dat alles vlot verloopt met de baby zul je geen medische indicatie krijgen, maar wanneer tijdens een onderzoek problemen omtrent de baby worden waargenomen krijgt de moeder alsnog een medische indicatie.

Zwanger van een meerling

Vrouwen die zwanger zijn van een meerling zijn ook medisch geïndiceerd, omdat het risico op verschillende complicaties een stuk groter is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan vroeggeboorte, een hoge bloeddruk maar ook een (te) laag geboortegewicht.

Eerder bevallen met keizersnee

Wanneer vrouwen tijdens eerdere bevallingen een keizersnee gehad hebben, krijgen ze ook automatisch een medische indicatie. De kans op eventuele problemen tijdens de bevalling kunnen door keizersnedes namelijk vergroten. Het neemt niet weg dat eerdere keizersnedes niet hoeven te betekenen dat je opnieuw een keizersnee moet ondergaan.

Eerdere bevallingen met problemen

Als je tijdens je eerdere zwangerschappen of bevallingen problemen hebt gehad kun je ook in je hierop volgende een medische indicatie krijgen. Denk hierbij met name aan een hoge bloeddruk, vaker dan twee keer een miskraam, een doodgeboren baby, meer dan een liter verloren bloed of een te vroeg losgelaten placenta.

Stuitligging

Wanneer tegen de bevalling blijkt dat je kindje een stuitligging heeft, krijg je ook automatisch een medische indicatie. Een stuitligging kan namelijk extra risico’s met zich meebrengen voor zowel kindje als moeder. Ondanks dat een kindje in stuitligging ligt, kun je in sommige gevallen toch natuurlijk bevallen en is een keizersnee dus niet nodig.

Problemen tijdens de zwangerschap

Sommige vrouwen krijgen tijdens de zwangerschap al te maken met vervelende en risicovollere problemen, ook deze vrouwen krijgen een medische indicatie. Problemen waaraan je moet denken zijn: een te hoge bloeddruk, een hartreactie van de baby die onregelmatig is, zwangerschapsvergiftiging, zwangerschapssuiker, het HELLP-syndroom of het verlies van vruchtwater voor de daadwerkelijk uitgerekende datum.

MIRENA spiraal en koperspiraal

Wanneer een vrouw zwanger wordt ondanks dat ze nog een spiraaltje draagt, zal ze ook een medische indicatie krijgen. Een MIRENA spiraaltje bijvoorbeeld zal nog hormonen afgeven wat risico’s met zich mee kan brengen voor de ongeboren baby. Zowel moeder als baby worden goed opgevolgd om eventuele problemen te kunnen voorkomen. Maar ook bij een koperspiraal (een spiraal zonder afgevende hormonen) krijgen vrouwen een medische indicatie. Zowel een koperspiraal als een MIRENA spiraal kunnen zorgen voor vroeggeboorte of bijvoorbeeld het kapot prikken van het vruchtzakje.

Vrouwen die een gastric bypass operatie hebben ondergaan

Wanneer de zwangere vrouw een gastric bypass operatie heeft ondergaan, krijgt ze de medische indicatie om voornamelijk de voedselinname in de gaten te houden. Je zult voldoende vitaminen, mineralen en bouwstoffen binnen moeten krijgen, maar je kan niet teveel bijkomen in gewicht. Per persoon en zwangerschap wordt er gekeken welk schema het best past bij jou.

Psychische redenen

Sommige vrouwen worden om psychische redenen onder een medische indicatie gesteld. Dit heeft te maken met de gemoedstoestand van de moeder, waarbij voornamelijk een teveel aan stress schadelijk kan zijn voor de baby. Maar ook met de eventuele medicijnen die ze moet slikken. Er zijn medicijnen die stopgezet dienen te worden, maar eventueel wel vervangen moeten worden door andere.

Overige redenen

Tijdens of voor de zwangerschap kunnen er tal van complicaties optreden die risico’s met zich meebrengen voor zowel moeder als kind. Ook wanneer er een aanzienlijk grotere kans is op het krijgen van complicaties zal een arts of gynaecoloog een medische indicatie kunnen geven. Het is dan ook belangrijk om tijdens gesprekken met arts, verloskundige of gynaecoloog alle mogelijke ziekten of aandoeningen te melden, zodat er minder kans is op complicaties tijdens de zwangerschap en bevalling.

Medische indicatie en je zorgverzekeraar

Wanneer je een medische indicatie hebt, ben je verplicht te bevallen in het ziekenhuis. Ook een goed toezicht door een gynaecoloog is erg belangrijk. Maar waar heb je allemaal recht op, en zijn er kosten die je zelf moet betalen?

Nederland

Wanneer je zwanger bent zul je altijd een 12 weken echo en een 20 weken echo krijgen. Deze twee zitten in het basispakket van je verzekering. Wanneer je een medische indicatie hebt, vergoedt de verzekeraar ook een combinatietest. Dit is een test die uitwijst hoe groot de kans is dat je een kind met het Syndroom van Down krijgt. Vrouwen die ouder zijn dan 36 jaar, krijgen deze test ook, al valt een groot deel van deze vrouwen al onder de groep vrouwen die een medische indicatie krijgen gezien de leeftijd. De bevalling in het ziekenhuis zal met een medische indicatie volledig worden vergoed door de verzekeraar waarbij je aangesloten bent, ook zullen deze kosten niet van je eigen risico afgetrokken worden.

België

In België worden zwangere vrouwen eigenlijk altijd begeleid door een gynaecoloog, met of zonder medische indicatie. Ook krijg je bij de meeste afspraken met verloskundige of gynaecoloog een echo, al zal dit wel sterk afhangen van de praktijk waarheen je gaat. Net zoals een bij een doktersbezoek, betaal je voor iedere afspraak omtrent je zwangerschap een kleine eigen bijdrage. Dit is niet veel, maar kan wel afhankelijk zijn bij welke mutualiteit (zorgverzekeraar) je bent aangesloten. In België krijg je altijd een nekplooi meting en een Tripletest, welke ook voor een groot deel vergoed worden. In Nederland wordt deze enkel bij een medische indicatie vergoed.