Foetale macrosomie

We spreken van macrosomie wanneer een pasgeborene bij de bevalling een gewicht van meer dan 4 kilogram bereikt. Dit wil zeggen dat het geboortegewicht van de baby te hoog is in vergelijking met het gemiddelde gewicht van een pasgeborene. Dit gemiddelde ligt op 3.500 gram. Op zich hoeft dit geen probleem te zijn maar toch kan dit te hoog gewicht complicaties veroorzaken voor zowel de moeder als de baby. Om die reden vraagt foetale macrosomie extra aandacht en zorg. En in het bijzonder wanneer het gewicht veel te hoog ligt.

• Prevalentie
• Oorzaken
• Complicaties bij macrosomie
• Complicaties na de geboorte en later
• Macrosomie voorkomen

Prevalentie

Het Centraal Bureau voor Statistiek toont aan dat 4,3 procent van de baby's ter wereld komen met een geboortegewicht van meer dan 4.500 gram. In de westerse wereld bedraagt twee tot drie procent van de pasgeborene overgewicht.

Oorzaken

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes leidt heel vaak tot het baren van macrosome baby's. Zwangerschapsdiabetes wordt ook wel diabetes gravidarum genoemd. Dit is een aandoening die zich ontwikkelt tijdens de zwangerschap. Door hormonale veranderingen gaan zwangere vrouwen een hoge bloedsuikerspiegel ontwikkelen, terwijl ze ervoor geen last hadden van diabetes. Dit komt in twee procent van de zwangerschappen voor. Meestal verdwijnt deze aandoening na de bevalling maar in ongeveer zes procent kan de zwangerschapsdiabetes zich omzetten naar diabetes mellitus van het type II. Vooral vrouwen met veel overgewicht hebben een verhoogde kans om zwangerschapsdiabetes te ontwikkelen waardoor de kans op een macrosome baby toeneemt.

Overgewicht, obesitas en gewichtstoename tijdens de zwangerschap

In onze moderne westerse samenleving zien we dat overgewicht en obesitas veel vaker voorkomen dan vroeger en dit zorgt eveneens voor meer gezondheidsproblemen. Zwangere vrouwen met overgewicht krijgen over het algemeen ook zwaardere baby's waardoor deze macrosome baby's te veel vetweefsels hebben. Daarnaast beïnvloedt ook de gewichtstoename tijdens de zwangerschap het gewicht van de baby. Hoe zwaarder een vrouw wordt tijdens de zwangerschap, hoe groter de kans op een macrosome baby.

Genetische predispositie

Soms kan het krijgen van een zware baby in de genen liggen. Als de ouders groot zijn bijvoorbeeld kunnen ze aanleg hebben om een zwaardere en grotere baby te baren.

Ouder dan 35 jaar

Er werd een verband aangetoond tussen vrouwen ouder dan 35 jaar en macrosome baby's.

Over de bevallingstermijn

Wanneer een zwangere vrouw de bevallingstermijn reeds voorbij is, groeit de foetus verder waardoor ook het gewicht van de foetus en de kans op een macrosome baby toeneemt.

Zeldzame aandoening

Bij overmatige foetale macrosomie kan een zeldzame aandoening eveneens aan de basis liggen.

Complicaties bij macrosomie

Spontane abortus en overlijden

Bij macrosomie kan het gebeuren dat de placenta tijdens de zwangerschap niet aan de groeibehoeften van de foetus voldoet waardoor de foetus onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt en uiteindelijk overlijdt.

Arbeidsmoeilijkheden

Door de omvang van de baby verloopt de bevalling moeilijker en trager. Soms kan de baby ingeklemd raken in het geboortekanaal. Moeilijkheden die zich dan kunnen voordoen zijn de volgende:

• noodzaak van genitale snijwonden
• ernstige bloedingen na de bevalling
• noodzaak over te gaan tot een keizersnede
• schouderdystocie bij de baby die kan leiden tot zuurstoftekort en zenuwbeschadiging
• navelstrengcompressie en meconiumhoudend vruchtwater

Complicaties na de geboorte en later

Lage bloedsuikerspiegel

Wanneer de glucoseaanvoer tijdens de bevalling plots stilvalt, is in sommige gevallen de insulineproductie van de baby er nog niet op ingesteld. Indien dit niet in de gaten wordt gehouden, kan dit hersenschade veroorzaken bij het kind. Daarom is het belangrijk om de baby onmiddellijk aan te leggen of bij de voeden, soms met een glucose-infuus. In de meeste gevallen stabiliseert het gewicht en de bloedsuikerspiegel van een macrosome baby zich vanzelf wel nadien. Toch blijven de eerste zorgen een noodzaak om dit te bekomen.

Ontwikkelen van obesitas

Onderzoeken hebben uitgewezen dat er een belangrijk verband is en dus een risico op het feit dat kinderen obesitas ontwikkelen naarmate het geboortegewicht hoger is. Hierbij is het voor deze kinderen heel belangrijk dat ze een gezonde voedingsgewoonte aanleren om dit te voorkomen.

Ontwikkelen van het metabool syndroom

Macrosome baby's hebben een veel grotere kans om op oudere leeftijd het metabool syndroom te ontwikkelen. Hierdoor wordt het risico verhoogt op hart-en vaatziekten, diabetes en beroerten.

Macrosomie voorkomen

• Probeer een gezond gewicht te bereiken voor de zwangerschap.
• Probeer het toegelaten zwangerschapsgewicht niet te overschrijden.
• Laat je bloedsuikerspiegel controleren om complicaties te voorkomen.
• Probeer lichamelijk fit te blijven volgens de aanbevelingen van je arts.
• Probeer een gezonde eetgewoonte en leefwijze erop na te houden tijdens de zwangerschap.