Zwanger en boterhamworst

Bepaalde soorten vleeswaren worden tijdens de zwangerschap afgeraden. Boterhamworst bevat geen lever en is niet rauw, en komt daarom eigenlijk nooit voor op de lijst van afgeraden producten. Toch kun je je afvragen of boterhamworst tijdens de zwangerschap wel gezond is. Het vlees is namelijk zout, vet, bewerkt en bevat conserveringsmiddelen om de houdbaarheid te verlengen. Daarnaast bestaat er bij voorgesneden vleeswaar altijd een risico op besmetting met Listeria.

Boterhamworst

Boterhamworst is een gekookte worstsoort die in dunne plakken wordt gesneden waardoor het makkelijk is er een boterham mee te beleggen. Boterhamworst wordt gemaakt van resten gesneden vlees, vet en vlees dat van botten wordt afgeschraapt. Het vlees, afkomstig van varkens, runderen of kippen, wordt fijngemalen en gemengd met andere ingrediënten zoals plantaardige eiwitten, zout, kleurstoffen, conserveermiddelen en kruiden. Dit mengsel wordt afgevuld in een kunstdarm en gekookt en geweld. Boterhamworst kan machinaal in plakken voorgesneden worden, waarna het gasverpakt geleverd wordt aan onder andere supermarkten. Slagerijen nemen meestal een hele boterhamworst af en snijden het zelf in plakken.

Gezondheid

Boterhamworst is een bewerkte, vette vleeswaar meestal gemaakt van rood vlees. Rood vlees bevat veel gezonde voedingsstoffen zoals eiwitten, ijzer, zink, vitamine en mineralen, welke essentieel zijn in een gezond voedingspatroon. Maar bewerkt en rood vlees hebben ook nadelige effecten op de gezondheid.

IJzer

Tijdens de zwangerschap is er een grotere ijzerbehoefte, omdat zwangere vrouwen meer bloed aanmaken. IJzer is nodig om hemoglobine aan te maken, en hemoglobine vervoert zuurstof in het bloed. Een ijzertekort kan leiden tot bloedarmoede. Symptomen als moeheid, duizeligheid, flauwvallen en hoofdpijn kunnen voorkomen. Voor de baby is bloedarmoede alleen bij extreem lage waardes gevaarlijk, omdat het lichaam ervoor zorgt dat de baby eerst voldoende ijzer krijgt en daarna pas de zwangere vrouw. IJzer uit vlees is voor het lichaam beter opneembaar dan ijzer uit plantaardige producten. Vooral als ijzer in combinatie met vitamine C wordt gegeten, bevordert dit de opname door het lichaam. Calcium remt juist de opname, waardoor sinaasappelsap tijdens de maaltijd beter zal zijn voor de ijzeropname dan een glas melk.

Vet

Boterhamworst bevat veel vet, voornamelijk het slechte verzadigde vet. Verzadigd vet verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Dit komt doordat verzadigde vetten het LDL-cholesterol in het bloed verhogen. Een te hoog LDL-cholesterol kan bijdragen aan het dichtslippen van de aderen.

Zout

Aan boterhamworst wordt zout toegevoegd. In honderd gram boterhamworst zit ongeveer twee tot drie gram zout. De maximaal aanbevolen hoeveelheid zout is zes gram per dag. Een portie boterhamworst levert al zo'n vijftien procent van dit maximum aan zout. Vooral tijdens de zwangerschap kan een te hoge zoutinname tot complicaties leiden. Het kan de bloeddruk verhogen, wat nadelig kan zijn voor de bloedtoevoer naar de baby. Verder kan het zorgen voor hoofdpijn, misselijkheid en vochtophopingen.

Darmkanker

De World Health Organisation (WHO) raadt het eten van bewerkt vlees af. De reden hiervan is dat de consumptie van bewerkt vlees het risico op darmkanker vergroot. Ook het eten van veel rood vlees kan het risico op darmkanker vergroten. Boterhamworst bestaat vrijwel altijd uit rood vlees en is bewerkt. Hierdoor kan een teveel aan boterhamworst het risico op darmkanker vergroten. Dit risico geldt niet alleen voor zwangere vrouwen, maar voor alle mensen.

Diabetes

Als er erg veel boterhamworst en andere vleeswaren gegeten wordt, neemt de kans op diabetes type 2 toe. De grote hoeveelheid verzadigde vetten in boterhamworst zijn de boosdoener. Dit slechte vet beïnvloedt de insulinehuishouding waardoor er diabetes kan ontstaan. Vooral vrouwen met een verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes moeten uitkijken voor te grote hoeveelheden verzadigd vet.

Nitriet

Boterhamworst wordt met nitriet behandeld om de houdbaarheid te verlengen. Tijdens de zwangerschap kan nitriet schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Door de binding van nitriet aan ijzer in het bloed kan er een zuurstoftekort ontstaan bij de baby. In het ergste geval kan een baby hieraan overlijden.

Listeria

Listeria is voor zwangere vrouwen een gevaarlijke bacterie omdat het een van de weinige bacteriesoorten is die via de placenta de foetus kan infecteren. Hierdoor kan Listeriose, wat bij gezonde volwassenen normaal gesproken slechts milde ziekteverschijnselen vertoont, bij zwangere vrouwen leiden tot een miskraam. Listeria komt veel voor in producten die langere tijd in de koeling bewaard kunnen worden, doordat ze geconserveerd zijn. Dit is ook het geval bij boterhamworst. Echter is boterhamworst wel altijd verhit geweest tijdens de bereiding, waardoor Listeria bacteriën gedood zijn. Toch is er altijd een kans dat de worst is nabesmet bij bijvoorbeeld het snijden of verpakken. Het is voor zwangere vrouwen daarom aan te raden om boterhamworst, net als andere vleeswaren, zo snel mogelijk na aankoop op te eten.

Toxoplasma

Vlees, en met name varkensvlees, blijkt vaak besmet te zijn met de parasiet Toxoplasma Gondii. Ook deze parasiet kan tijdens een zwangerschap leiden tot een miskraam of aangeboren afwijkingen. De parasiet komt echter niet voor in verhitte vleessoorten, waardoor boterhamworst niet besmet kan zijn met Toxoplasma Gondii.

Boterhamworst tijdens de zwangerschap

Het is veilig om boterhamworst tijdens de zwangerschap te eten, zolang deze niet te lang bewaard is. Voor de gezondheid is het beter om niet te veel boterhamworst tijdens de zwangerschap te eten. Vooral vrouwen die te maken hebben met een verhoogde bloeddruk of zwangerschapssuiker kunnen de consumptie van boterhamworst tijdens de zwangerschap maar beter matigen vanwege het hoge gehalte aan zout en verzadigd vet.

Lees verder

• Zwanger en salami
• Zwanger en boter
• Zwanger en filet americain
• Zwanger en ossenworst
• Zwanger en ontbijtspek