Zwangerschapsverschijnselen

Zwangerschapsverschijnselen zijn tekenen die op een zwangerschap wijzen. Naast het medisch aantonen van een zwangerschap, zijn er ook nog andere kenmerken waaraan een vrouw zou kunnen merken dat ze zwanger is. Wat zijn de meest voorkomende verschijnselen?

Doptone

Het aantonen van harttonen van de vrucht is een methode om met zekerheid te zeggen dat de vrouw zwanger is. Met een doptone-apparaat is dit in de 9e-12e week mogelijk. Er wordt een gel op de buik van de moeder gesmeerd en de kop van de doptone word op de buik van de moeder gedrukt. Met behulp van geluidstrillingen kunnen harttonen worden waargenomen. Met een versterker worden de geluiden ook hoorbaar voor anderen.

Voelen

Een ander verschijnsel is het voelen van bewegingen van het kind door de onderzoekende arts. Het voelen van bewegingen door de vrouw zelf is niet altijd een bewijs, omdat soms rommelende darmen voor bewegingen van het kind worden aangevoeld. Rond de 18-20 weken kan de moeder de baby zelf voelen bewegen, maar sommige vrouwen kunnen dit al met 14 weken voelen. Dit word in Nederland minder geaccepteerd, maar volgens Amerikaanse artsen is dit wel heel goed mogelijk.

Echografie

Vanaf ongeveer 6-7 weken zwangerschap kan het kind zichtbaar worden gemaakt met behulp van echografie. Bij een inwendige echo word er een staaf in de vagina gebracht. Het is hierbij mogelijk om dichterbij de baarmoeder te komen. Geluidsgolven weerkaatsen tegen harde delen aan en zetten dit om in beeld. Dit beeld is terug te zien op een beeldscherm. Een inwendige echo word meestal gemaakt wanneer de vrouw nog niet zo lang zwanger is en de vrucht nog zeer klein is. Bij een uitwendige echo word er een gel op de buik van de vrouw gesmeerd. Met de kop van het echo-apparaat word er over de buik geschoven. De geluidsgolven worden via de buikwand gestuurd en omgezet in beeld. Voor het maken van een uitwendige echo is een volle blaas gewenst, zodat alles beter zichtbaar is.

Positieve test

Een positieve zwangerschapstest geeft met meer dan 99 procent zekerheid over het zwanger zijn. Deze testen kunnen gedaan worden vanaf het uitblijven van de verwachte menstruatie, dus met 4 weken zwangerschap. Sommige testen geven aan dit al voor deze periode te kunnen, echter word het afgeraden om dit te doen. De meeste miskramen komen al heel vroeg in de zwangerschap voor, rond de periode dat de menstruatie verwacht word. De teleurstelling zou dan groot zijn. Daarbij word er aan de betrouwbaarheid van deze vroege testen ook getwijfeld. Een zwangerschapstest meet het HCG dat in de urine zit en door een zwangere vrouw word afgescheiden. Zwangerschapstesten zijn bij de drogist en supermarkt te koop maar ook via de huisarts te doen. Een andere methode is ook wel een bloedtest, deze kan alleen via de huisarts of gynaecoloog worden gedaan. Deze bloedtesten worden vaak uitgevoerd bij vrouwen die een vruchtbaarheidsbehandeling ondergaan.

Uitblijven menstruatie

Een van de eerste tekenen van een zwangerschap is het uitblijven van de menstruatie. Doorgaans heeft de vrouw een cyclus van 28 dagen, deze kan ook korter of langer zijn. Wanneer de vrouw haar cyclus goed kent en de menstruatie blijft uit, dan is het mogelijk dat er een zwangerschap aanwezig is. Soms blijft de menstruatie uit door andere factoren zoals ziekte, aandoening of stress. Wanneer een zwangerschapstest negatief is, kan deze na 3-5 dagen herhaalt worden. Blijft de menstruatie dan nog steeds uit na een negatieve test, dan is er waarschijnlijk een ander oorzaak hieraan gaande.

Gespannen borsten

De borsten van de vrouw worden onder invloed van de hormonen wat voller en gespannener. Dit voelt de vrouw al vrij vroeg in de zwangerschap. De borsten kunnen gespannen of zelfs pijnlijk aanvoelen. Dit moet niet verward worden met het gespannen gevoel dat sommige vrouwen hebben vlak voor de menstruatie. Hierdoor kan er soms onzekerheid over bestaan.

Spataderen

Vrouwen die al spataderen hebben,, voelt dat de spataderen al vroeg in de zwangerschap meer gestuwd worden. De spataderen zetten hierdoor wat meer op, wat voelbaar en zichtbaar is voor de vrouw. Dit kan een van de teken zijn van een zwangerschap. Niet te verwarren met een dag lang hebben te moeten staan of in een beknelde houding te hebben gezeten, waardoor de spataderen ook meer stuwen.

Toucher

Een arts kan tijdens een inwendig onderzoek voelen dat de baarmoeder wat groter en weker is geworden. Deze methode werd vroeger nog veel uitgevoerd, tegenwoordig toch wat minder vaak en gaat men eerder over op de beschikbare apparatuur.

Misselijkheid

Al vroeg in de zwangerschap kan misselijk optreden. Meestal betreft het een ochtendmisselijkheid, waarna de vrouw na het overgeven de rest van de dag zich goed voelt. Soms komt de misselijkheid verspreid over de hele dag voor. Vroeger dacht men dat de misselijkheid gewoon tussen de oren zat. Nu is bekend dat deze met de veranderende hormonen heeft te maken. Doorgaans verdwijnt deze misselijkheid weer na twaalf weken zwangerschap. Het pathologische braken, waarbij de zwangere de gehele zwangerschap door braakt, heeft vaak wel een gedeeltelijke psychische oorzaak.

Vaker plassen

Doordat de baarmoeder groeit, ontstaat er een druk op de blaas. Hierdoor voelt de vrouw meer aandrang om te gaan plassen. De vrouw merkt dat ze vaker naar de wc moet en soms maar met kleine beetje tegelijk plast, de aandrang om te gaan is dus groter. Niet te verwarren met een blaasontsteking, waarbij het ook kan zijn dat de aandrang om te plassen groter is.

Obstipatie

Door de vorming van de placenta vinden er hormonale veranderingen plaats. Hierdoor werken de darmen wat trager waardoor er obstipatie kan ontstaan. ook is het mogelijk dat de darmen wat gevoeliger reageren of vaak rommelen. Soms worden deze rommelende darmen verward met het voelen bewegen van het kind. Rommelende darmen en obstipatie kan ook andere oorzaken hebben dan een zwangerschap.

Lees verder

• Zwangerschapstest: gebruik en werking
• Zwanger en toch ongesteld
• Wanneer merkt een vrouw dat ze zwanger is