Endometriose: buikholtebloeding, verkleving en zwangerschap!

Bij menstruatie verwacht de vrouw dat de bloeding het lichaam via de schede verlaat, echter soms kan een deel in het lichaam lekken. Enige mate van bloeding kan in de buikholte terechtkomen, waardoor uiteenlopende klachten worden veroorzaakt. Denk aan verklevingen, waardoor ernstige pijn met kramp kan worden veroorzaakt. Wat houdt endometriose in en wat voor invloed kan het op de vruchtbaarheid hebben?

Endometriose

• Normale menstruatie
• Wat houdt de aandoening in?
• Mate van voorkomen
• Gevolgen endometriose
• Aanvullende klachten
• Behandeling

Normale menstruatie

Door toedoen van de hormonen oestrogeen en progesteron wordt het baarmoederslijmvlies in goede staat gehouden voor eventuele innesteling. Indien dit niet heeft plaatsgevonden zal na 27 dagen de periode op gang komen. Het hormoongehalte daalt, waardoor het slijmvlies wil loslaten en de baarmoederwandspieren gaan aanspannen. Oftewel de menstruatie start, waarbij de vrouw enkele dagen bloedingen heeft. Het bloed zal via de schede-opening het lichaam verlaten.

Wat houdt de aandoening in?

Normaal zit baarmoederslijmvlies in de baarmoeder zelf. Het verzorgt een goede omgeving, waarbij een bevrucht eitje wordt uitgenodigd om te gaan innestelen. In het geval van endometriose komt dat baarmoederslijmvlies ook buiten de baarmoeder voor. Door toedoen van de maandelijkse hormonale veranderingen zal het slijmvlies buiten de baarmoeder gelegen loslaten en bloedingen veroorzaken. Die bloedingen zijn relatief klein van formaat, echter het bloed bouwt zich op in de buikholte. Het wordt bijvoorbeeld via de eileider in de verkeerde richting afgevoerd en zal via de opening tussen ovarium en eileidermond in de buikholte terechtkomen. Weefsels om de baarmoeder gaan ermee verkleven, waardoor uiteenlopende problemen worden veroorzaakt. Denkt aan het hebben van geregelde “ernstige” buikpijn en verminderde vruchtbaarheid.

Mate van voorkomen

De ernst van de aandoening varieert per geval. Het komt alleen maar voor gedurende de vruchtbare periode oftewel als er feitelijk sprake is van menstruatie. Bij de ene vrouw komt het met vage klachten voor, waardoor het mogelijk ook niet wordt herkend en bij de ander kan het pijnlijke gevolgen hebben. Daarnaast is het van invloed op de mogelijkheid om wel of niet zwanger te worden. Dergelijke bloedingen komen standaard voor, echter meestal geeft het geen problemen. Waarom het bij de ene vrouw wel voorkomt en de ander niet is onduidelijk. Mogelijk heeft het te maken met genetische aanleg en/ of het immuunsysteem. Het slijmvlies en verklevingen kunnen tussen de baarmoeder en blaas of dikke darm voorkomen. Daarnaast kunnen verklevingen ook in de eierstokken voordoen. In uitzonderlijke gevallen komt het voor in de darm of blaas.

Gevolgen endometriose

Indien de verkleving in de eileiders voordoen, wordt de doorgang voor het eitje belemmerd. Komt de aandoening voor in beide eileiders dan kan het complete onvruchtbaarheid van de vrouw betekenen. De verklevingen om de baarmoeder heen zorgen ervoor dat de baarmoederwandspieren ook buiten de periode om kunnen verkrampen. Daardoor neemt de kans op innesteling eveneens af, omdat de spanningen op de baarmoeder een ongunstige invloed hebben. De aandoening kan daarbij tijdelijk voorkomen en zonder behandeling overgaan. In andere gevallen zal het met het ouder worden (tot de overgang) grotere gevolgen hebben, waarbij de menstruatie pijnlijk is. Oftewel meer overlast, doordat de ernst van verklevingen toeneemt.

Aanvullende klachten

Door toedoen van de verklevingen kunnen uiteenlopende klachten in de buik voordoen. Denk aan de volgende complicaties bij endometriose.

Menstruatiepijn en plaspijn

De vrouw zal veel overlast tijdens de menstruatie hebben. Het houdt in veel bloeding, waarnaast pijnscheuten en krampaanval ernstig zijn. Om de invloed van die pijn te verminderen kan men gemberthee drinken, omdat het een pijnstillend effect heeft. Aanvullend kan er teveel spanning op de blaaswand staan, waardoor men steeds vaker de neiging heeft om te plassen.

Pijn bij geslachtsgemeenschap

Dit kan door verklevingen met de blaas worden veroorzaakt, maar ook door aangetaste baarmoederwandspieren. Het kan dermate veel overlast geven dat men de daad niet meer wil doen, waardoor de relatie mogelijk onder druk komt te staan.

Overlast bij de ontlasting

Indien de aandoening in de darmen, voordoet kan het een bloederige ontlasting geven (kan ook door aambeien worden veroorzaakt). Omdat het bloed ook kan verharden zorgt het voor harde of pijnlijke stoelgang.

Behandeling

Betreft het vage klachten, dan wordt het niet behandeld. Indien de verklevingen groot zijn en bloedingen ernstig dan zal ingrijpen van belang zijn. Het kan gaan om het plaatselijk doorbranden van verklevingen, het verwijderen van bloedclusters of -proppen. Daarnaast kunnen pijnstillers de overlast verzachten. Let wel dat het voornamelijk wordt veroorzaakt door toedoen van een hormonale onbalans. Er kan voor een wijziging van pil worden gekozen, zodat de mate van menstruatie minder wordt of juist geheel uitblijft. Het zorgt ervoor dat de aandoening tot rust komt en er geen aanvullende klachten meer ontstaan. Denk daarbij aan de minipil of progestativa. Dit laatste wordt ook bij de behandeling van vleesbomen voorgeschreven, om zo de invloed van oestrogeen op de vergroeiing te laten stoppen.

Lees verder

• Duizendbladthee: betere bloeding en minder menstruatiekramp
• Miskraam: buikpijn, bloedingen met uitstoot vleessliertje
• Zwangerschapsdiabetes, de gevolgen voor moeder en baby!