Kaakpijn: symptomen en oorzaken van pijn tussen kaak en oor

Kaakpijn: symptomen en oorzaken van pijn tussen kaak en oor Kaakpijn is een vervelende klacht. Pijn in de kaken (kaakpijn), aanhoudende pijn in en om het oor, pijn bij kauwen, geeuwen, eten of het bespelen van een muziekinstrument, vermoeide en/of stijve of verkrampte kauwspieren, zijn stuk voor stuk klachten die kunnen duiden op het niet goed functioneren van het kauwstelsel. Deze klachten kunnen aanleiding geven om de huisarts te bezoeken. De oorzaak kan liggen binnen in de kaak of het gebit, maar vaak ligt de oorzaak in tijdelijke factoren als stress en aanhoudende spanning. Langer durende klachten zoals kaakpijn moeten altijd nader onderzocht worden. Het kaakgewricht is een van de belangrijkste gewrichten in je lichaam dat zeer intensief gebruikt wordt. De kaakspieren zorgen ervoor dat de onderkaak beweegt en maken dat je kunt bijten, slikken en kauwen, maar ook spreken, zingen, blazen, geeuwen, lachen en zoenen.

Kaakgewricht

Het kaakgewricht is een complex gewricht en vormt de verbinding tussen het slaapbeen van de schedel en de onderkaak. Aan elke zijde van het gezicht heb je een kaakgewricht, vlak voor de oren. Een kaakgewricht bestaat uit een kop die vastzit aan de onderkaak, en een kom, die wordt gevormd door het slaapbeen. Er zit een plaatje van kraakbeen tussen de kop en kom, welke fungeert als een stootkussen of lager. De kaakgewrichten, ligamenten, pezen en spieren zorgen ervoor dat de onderkaak kan bewegen, waardoor alle mondbewegingen mogelijk zijn die nodig zijn om te kunnen bijten, kauwen, slikken, praten, etc. De kaakspieren zijn een der sterkste spieren van het lichaam.

Kaakklachten: kaakpijn of pijn tussen kaak en oor

Kaakklachten zijn klachten die te maken hebben met het niet adequaat functioneren van het kauwstelsel. Kaakklachten uiten zich vaak in pijn in en rond het kaakgewricht en geven vaak uitstralingspijn naar (de omgeving van) het oor. Kaakpijn of kaakgewrichtsklachten kan gevoeld worden in de kaak zelf, (de omgeving van) het oor of soms in het hoofd rondom de slaap. Je kunt daarnaast ook last hebben van andere klachten:
  • knappende kaakgewrichten;
    Pijn bij het geeuwen / Bron: Stokkete/ShutterstockPijn bij het geeuwen / Bron: Stokkete/Shutterstock
  • pijn rond de oren of oorpijn;
  • pijn bij kauwen, geeuwen, eten, zoenen, bespelen muziekinstrument;
  • hoofdpijn en duizeligheid;
  • vermoeide, stijve of verkrampte kauwspieren;
  • uitstralingspijn in halsstreek; en
  • oorsuizen.

Oorzaken kaakpijn

Chronische overbelasting

De belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van kaakklachten is chronische overbelasting van de kaakspieren en gewrichten door bijvoorbeeld tandenknarsen, klemmen, nagelbijten of veel drop, ander hard snoep of kauwgum kauwen.

Niet goed glijden van het kaakgewricht

Een andere oorzaak van kaakpijn is het niet goed glijden van de twee helften van het kaakgewricht. Dit zorgt er voor dat het gewricht soms op slot kan raken.

Verwonding

Daarnaast is een beschadiging aan het kaakgewricht door factoren van buitenaf, zoals een ongeval of een mishandeling, een mogelijke oorzaak.

Permanent aanwezig spanning

Normaal gesproken worden je kaken alleen belast als je eet. Tijdens het praten zijn ze alleen in beweging, maar worden ze niet belast. De kaken zijn de rest van de tijd los van elkaar, in een ontspannen positie. Bij mensen die te kampen hebben met kaakklachten, zie je vaak dat zij de kaken gedurende de gehele dag en ook 's nachts (al dan niet met kracht) op elkaar gedrukt houden. Hierdoor is er een permanent aanwezige spanning op het kaakgewricht, alsmede de spieren. Vaak is het een gewoonte van een persoon om de kaken op elkaar te houden, overdag maar vaak ook 's nachts. Op een gegeven ogenblik kan er zelfs slijtage ontstaan in het kaakgewricht. Er kunnen ook beschadigingen ontstaan aan de tanden, zelf als je tanden steeds op elkaar staan, wat kan leiden tot slijtage van het gebit. Een veelvoorkomend probleem is tandenknarsen wat mensen onbewust in hun slaap doen.

Overige oorzaken

Klachten van de kaakgewrichten en spieren kunnen ook ontstaan door het niet op de juiste manier bewegen van de onderkaak of slecht op elkaar passende tanden en/of kiezen door bijvoorbeeld een kunstgebit dat niet goed past of scheefstaande tanden/kiezen. Daarnaast is een slechte conditie van de kaakgewrichten en/of spieren een mogelijke oorzaak van kaakklachten.

Voorts kunnen kaakproblemen ontstaan na kaak-hoofd-hals operaties, een ongeval of bij tumoren in het hoofd-halsgebied. Aangezichtspijn of een facialisparese (aangezichtsverlamming) kan ook een oorzaak zijn. Het is niet altijd te achterhalen wat de oorzaak is van kaakklachten.

Risicofactoren kaakklachten

Kaakpijn kent meerdere risicofactoren. Aanhoudende stress en spanning kan gepaard gaan met bepaalde bewegingen van de kaak, zoals tandenknarsen en kaakklemmen. Ook gewoonten zoals veelvuldig kauwgom kauwen, veel dropjes eten, bijten op de achterkant van een pen, zijn risicofactoren. Kaakpijnklachten kunnen ook voortkomen uit:

Behandeling van kaakklachten/kaakpijn

De behandeling van kaakklachten en kaakpijn, is afhankelijk van de oorzaak.

Tandarts

Wanneer je tanden en kiezen niet goed in en op elkaar passen, zal de tandarts dit proberen te verhelpen middels een opbeetplaatje. Een opbeetplaatje is een plaatje van kunsthars dat je gebit tegen de voortgaande slijtage als gevolg van het tandenknarsen beschermd. Het wordt over je tanden en kiezen geplaatst en is erop gericht het tandenknarsen en kaakklemmen te verminderen.

Fysiotherapie

Als verkeerd bewegen en/of verkeerd gebruik van de onderkaak de klachten als kaakpijn veroorzaken, kan de fysiotherapeut je behandelen. Middels oefeningen zal geprobeerd worden je verkeerde mondbewegingen te veranderen en de beweeglijk van het gewricht verbeteren. De fysiotherapeut kan je helpen bij het trainen van de spieren rond het kaakgewricht en het aanleren van een juist bewegingspatroon bij het openen en sluiten van de mond. Massage en/of apparatuur kan zo nodig de pijn verlichten. Er zijn speciale kaakfysiotherapeuten.

Logopedie

Soms moet de logopedist ingeschakeld worden bij kaakpijn. Bijvoorbeeld als je klachten verband houden met de tong of overmatige spanning van de gezichtsspieren. Een logopedist kan je leren hoe je je tong het beste kunt gebruiken bij en tijdens het kauwen en slikken. Overmatige spierspanning van de gezichtsspieren kan met oefeningen behandeld worden.

Psychologische hulp

Bij overmatige en aanhoudende stress waardoor kaakpijn ontstaat, kan de hulp worden ingeroepen van een psycholoog. Ontspanningsoefeningen of gesprekken kunnen helpen beter om te gaan met stress.

Leefregels

Tot slot zijn adviezen en leefregels van belang in de aanpak van kaakpijn en kaakklachten. Het is van belang dat je je kaakgewrichten niet te veel belast door je mondopening klein te houden. Dit kun je doen door kleine happen te nemen en bij het geeuwen de kin tegen te houden. Verder is het raadzaam om niet ergens iets af te bijten (bijvoorbeeld een stuk appel), maar af te breken of in stukjes te snijden alvorens je het in je mond brengt. Eet geen harde of taaie dingen zoals toffees, drop, kauwgom en nootjes, stokbrood, kapjes, of taai vlees.

Prognose

In de meeste gevallen geneest de kaak succesvol en zijn er weinig langetermijngevolgen te verwachten. Je hebt echter meer kans op terugkerende gewrichtspijn in de kaak in geval van temporomandibulaire dysfunctie (TMD). Dit is een verzamelnaam voor stoornissen van het bewegingsapparaat van het kauworgaan.

Lees verder

© 2016 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Pijn als ik op de kaak drukPijn als ik op de kaak drukSoms ontstaat er pijn als je op de kaak drukt. Het kaakgewricht bestaat uit verschillende onderdelen. Pijn die gevoeld w…
Symptomen hartaanval bij de vrouwSymptomen hartaanval bij de vrouwWanneer het gaat om een hartaanval (myocard infarct) valt op dat vrouwen veel minder snel naar de dokter stappen dan man…
Aangezichtspijn: oorzaken en behandelingAangezichtspijn: oorzaken en behandelingEen aandoening waar mensen ontzettend onder kunnen lijden is aangezichtspijn. De klachten kunnen zodanig erg zijn dat he…
Kaakontwrichting en behandelingKaakontwrichting en behandelingEen kaakontwrichting wordt ook wel kaakluxatie genoemd en is het ontwrichten van het kaakgewricht. Het treedt op wanneer…

Fryns-syndroom: Afwijkingen gezicht, ledematen en middenrifFryns-syndroom: Afwijkingen gezicht, ledematen en middenrifHet Fryns-syndroom kenmerkt zich door afwijkingen aan het gezicht, de ledematen en het middenrif. Daarnaast zijn andere…
Naevus comedonicus: zeldzame huidaandoeningNaevus comedonicus: zeldzame huidaandoeningNaevus comedonicus is een zeldzame maar vervelende huidaandoening waarbij zich op bepaalde plekken op het lichaam plaque…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: COMSALUD, Flickr (CC BY-2.0)
  • http://www.merckmanual.nl/mmhenl/print/sec08/ch116/ch116a.html
  • http://www.tandartsverzekering.nl/tandenknarsen.html
  • http://www.schoudernekenhoofdpijnklachten.nl/triggerpoints/kaakklachten.htm
  • http://www.pharmeon.nl/content/ziektenbeelden4UPO/Artikelen/Kaakklachten.html
  • http://www.fysiotherapierockanje.nl/klachten/kaakgewrichtsklachten
  • http://www.fysiotherapie-amsterdam.nl/Kaak.html
  • http://www.gelreziekenhuizen.nl/Gelreziekenhuizen/Patientenfolders-Zutphen-Kaakchirurgie/Patientenfolders-Zutphen-Kaakchirurgie-Overbelasting-van-het-kaakgewricht-en-de-kauwspieren-(KAAK-501).pdf
  • Afbeelding bron 1: Stokkete/Shutterstock
Reactie

Denruyter Doran, 25-07-2018
Het is begonnen met pijn aan kaakbeen en nu ook oorpijn, eten gaat dus niet. als ik een pijnstiller neem verzacht de pijn even en dan probeer ik toch iets te eten. is daar een andere pijnstiller om te genezen. alvast bedankt Doran Reactie infoteur, 19-09-2018
Pijnstillers bestrijden de pijn. Als de achterliggende oorzaak geneest of weg wordt genomen, verdwijnt de pijn doorgaans.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 21-06-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.