Jeukende bultjes en pukkeltjes op het lichaam: oorzaken

Jeukende bultjes en pukkeltjes op het lichaam: oorzaken Jeukende bultjes of pukkeltjes op het lichaam kunnen velerlei oorzaken hebben. Urticaria of galbulten komt vaak voor. Meestal steken galbulten plotseling de kop en verdwijnen ze weer binnen enkele uren tot dagen. Het is een vaak heftig jeukende huiduitslag die begint met rode vlekjes, die vervolgens kunnen overgaan in verdikte rode of juist bleke plekken die op den duur kunnen samenvloeien tot kwaddels. Jeukende bultjes op lichaam kunnen ook andere oorzaken hebben, zoals lichen planus, warmtebultjes of viraal exantheem. De jeukende plekken kunnen zich manifesteren in het gezicht, armen en benen, de romp en de rug.

Jeukende bultjes op lichaam


Huiduitslag door eikenprocessierups / Bron: Kwouters001, Wikimedia Commons (CC0)Huiduitslag door eikenprocessierups / Bron: Kwouters001, Wikimedia Commons (CC0)

Hevig jeukende bultjes door de eikenprocessierups

De eikenprocessierups is de rups van een nachtvlinder en kan 's zomers in eikenbomen zitten. De rups heeft brandharen die ze loslaat tijdens een aanraking of door de wind. Je kunt deze brandharen niet met het blote oog waarnemen, daar zijn de haartjes te klein voor. In die brandharen zit een giftig eiwit, thaumetopoeïne, en deze kunnen in aanraking met je huid of slijmvliezen allerlei klachten veroorzaken, zoals hevige jeuk, bultjes, blaasjes, roodheid van de huid en rode en gezwollen ogen.

Lichen planus: jeukende roodbruine bultjes op lichaam

Ziekte van de huid en/of slijmvliezen

Lichen planus is een inflammatoire aandoening die zich kan manifesteren op de huid, haar, nagels en slijmvliezen. Op de huid zijn vaak kleine, jeukende, roodbruine tot paarsrode plekken zichtbaar, meestal enkele millimeters groot. Voorkeursplekken zijn de onderarmen en onderbenen, maar het kan ook verspreid over het gehele lichaam voorkomen. Vaak is er geen sprake van schilfering. Het komt vooral voor bij mensen van middelbare leeftijd.

Oorzaak van lichen planus

Lichen planus treedt op wanneer het immuunsysteem ten onrechte cellen van de huid of slijmvliezen aanvalt. Niemand kent de precieze oorzaak van deze abnormale immuunrespons. De aandoening is niet besmettelijk. Bij sommige mensen spelen mogelijk bepaalde factoren een rol die lichen planus kunnen uitlokken:

Folliculitis / Bron: Lforlav, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Folliculitis / Bron: Lforlav, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Folliculitis: kleine rode bultjes met puskopjes

Folliculitis is een ontsteking van de haarfollikels. Elke haar op je lichaam groeit uit een klein zakje; het haarzakje of haarfollikel. Je kunt folliculitis krijgen op elk deel van je lichaam dat haar heeft, met voorkeur voor de baardregio, armen, rug, billen en benen. Er verschijnen kleine rode bultjes, veelal met kleine puskopjes, rond de haarzakjes en huidporiën. Deze aandoening wordt vaak veroorzaakt door een bacterie, maar de boosdoener kan ook een schimmel, een virus of een gist zijn, zij het veel minder vaak.

Risicofactoren

De volgende factoren vergroten de kans op folliculitis:
  • Gebruik van een zwembad, jacuzzi of hot tub die niet goed is gereinigd.
  • Het dragen van strakke kleding.
  • Gebruik van of werken met stoffen die kunnen irriteren of voor verstopping van de haarzakjes kunnen zorgen. Bijvoorbeeld door veelvuldig gebruik van vettige (huid)producten, zoals vette zalven of oliën. Of in de werksituatie: motorolie en teer.
  • Scheren van de huid.
  • Diabetes of hiv (hierdoor is het lichaam minder goed in staat om zich te verweren tegen micro-organismen).

Urticaria op de rug / Bron: DLdoubleE, Wikimedia Commons (Publiek domein)Urticaria op de rug / Bron: DLdoubleE, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Urticaria (galbulten): plotselinge jeukende plekken

Huiduitslag die vaak heftig jeukt

Bij urticiaria, ook wel netelroos of galbulten genoemd, ontstaan er jeukende vluchtige rode soms verheven plekken, die kunnen conflueren tot grotere kwaddels, verspreid over het lichaam, die vaak in enkele uren weer verdwijnen. Urticaria treft ongeveer 20 procent van de mensen op enig moment in hun leven. Het kan worden veroorzaakt door een groot aantal stoffen of situaties. De jeuk kan mild tot ernstig zijn. Krabben, alcoholische dranken, lichaamsbeweging en emotionele stress kan de jeuk verergeren.

Triggers van netelroos

Uitlokkende factoren zijn onder meer:

Roodbruine bultjes door granuloma annulare / Bron: Mierlo, Wikimedia Commons (CC0)Roodbruine bultjes door granuloma annulare / Bron: Mierlo, Wikimedia Commons (CC0)

Uitgebreide granuloma annulare: bultjes op lichaam die een ring vormen

Granuloma annulare is een onschuldige, chronische huidaandoening, waarvan de oorzaak onbekend is. Er treden huidkleurige of roodbruine bultjes op die een cirkel of ring vormen. Vaak gaat het om slechts enkele plekken aan armen en benen, maar een enkele keer kan het meer uitgebreid voorkomen, met plekken verspreid over het hele lichaam. Dit wordt 'gegeneraliseerde granuloma annulare' genoemd. Deze vorm kan flink jeuken.

Mastocytose (urticaria pigmentosa): samenvloeiende rode vlekjes

Mastocytose is een zeldzame bloedziekte, waarbij er een toename is van abnormale mestcellen. Er komen kleine, rode tot bruine vlekjes verspreid over het gehele lichaam voor. Dit kan gepaard gaan met zwelling en jeuk als je eroverheen wrijft.

Geneesmiddelreactie: vlekjes zonder schilfers

Geneesmiddelreacties kunnen zich op allerlei manieren manifesteren. Wat het meeste voorkomt zijn kleine, confluerende rode vlekjes, vaak (aanvankelijk) zonder schilfering, bij voorkeur op de romp, armen en (boven)benen. Bij alle soorten medicijnen kunnen huidreacties optreden, maar favoriet zijn antibiotica zoals penicilline en amoxycilline (gebruikt bij infecties, zoals luchtweginfecties, oorontsteking en blaasontsteking).

Viraal exantheem: rode vlekjes op het lichaam

Een waaier aan virussen kunnen huidreacties veroorzaken, waarbij het vaak gaat om rode vlekjes over het hele lichaam.

Schurft op de handen / Bron: Cixia, Wikimedia Commons (Publiek domein)Schurft op de handen / Bron: Cixia, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Schurft (scabies): hevig jeukende kleine rode bultjes

Schurft is een aandoening die zeer jeukende kleine rode bultjes veroorzaakt, vaak aan de handruggen. De plekken kunnen zich in rap tempo verspreiden over het lichaam, met voorkeur voor romp en onderarmen. Het wordt veroorzaakt door kleine mijten die zich ingraven in de huid. De jeuk wordt veroorzaakt door een allergische reactie op de mijten. Met adequate behandeling sterven de mijten en verdwijnt de jeuk binnen enkele dagen tot weken. Zonder behandeling blijven de lastpakken zich voortplanten onder de huid, waardoor de klachten blijven bestaan.

Cutane vasculitis: kleine roodbruine vlekjes

Een vasculitis is een ontsteking van de bloedvaten en bij cutane vasculitis zijn bloedvaten onder de huid ontstoken en beschadigd. Hierdoor ontstaan bloedingen, zichtbaar als kleine rode of roodbruine plekjes, die niet wegdrukbaar zijn. Vaak zie je ze aan de voetruggen en (onder)benen, maar het kan zich evenwel uitbreiden naar de bovenbenen, romp en armen. Vaak gaat het gepaard met jeuk en een onregelmatig verdikte huid en pijnlijke zwellingen.

Seniele hemangiomen: donkerorde tot paarse gezwelletjes

Seniele hemangiomen (ouderdomshemangiomen) is ene aandoening die, zoals de naam al aangeeft, vooral voorkomt bij oudere mensen. Er verschijnen donkerrode tot paarse gezwelletjes die bestaan uit bloedvaten en die soms wat verheven zijn. Je kunt er een paar hebben, maar een enkele keer komen ze met honderden tegelijk voor en dan vooral op de romp.

Erythema multiforme / Bron: Grook Da Oger, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Erythema multiforme / Bron: Grook Da Oger, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Erythema multiforme: ringvormige afwijkingen

Erythema multiformerme is een plotseling optredende huiduitslag als gevolg van een soort allergische reactie op een infectie met een bacterie of virus. Vaak is een herpes simplex virusinfectie (de bekende koortslip) de boosdoener. Er ontstaan schietschijfvormige of ringvormige afwijkingen op armen, handen (inclusief handpalm) en romp. Het heeft een self-limiting beloop.

Miliaria (warmtebultjes): rode, intens jeukende pukkeltjes

Warmtebultjes, ook zweetuitslag of warmte-uitslag of warmtebultjes genoemd, is een vervelende huidkwaal waarbij zweetkanalen verstopt raken. Het ontstaat door overmatig transpireren bij warme omstandigheden. Er zijn meerdere vormen, maar vaak gaat het om kleine rode bultjes of pukkeltjes die intens kunnen jeuken.

Waterpokken / Bron: 9Gawin/Shutterstock.comWaterpokken / Bron: 9Gawin/Shutterstock.com

Kinderziekten met rode vlekjes op de huid

Kinderziekten die kunnen leiden tot vlekjes of blaasjes op de huid. Bijna ieder kind krijgt vroeg of laat te maken met zo'n ziekte. Het gaat om de volgende ziekten:

Lees verder

© 2016 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Rode bultjes op benen en armen: keratosis pilarisRode bultjes op de bovenbenen of armen: het is een onschuldige, cosmetische aandoening die vaak voorkomt. De aandoening…
Strophulus: symptomen jeukende bultjes door insectenbetenStrophulus: symptomen jeukende bultjes door insectenbetenStrophulus, soms ook wel 'papulaire urticaria' genoemd, is een acute uitbarsting van rode, sterk jeukende bultjes op de…
Kleine, witte bultjes op de (boven)lipKleine, witte bultjes op de (boven)lipAls je je lip strak trekt, zijn er bij sommige mensen kleine, witte stipjes zichtbaar. Wat zijn dit voor stipjes en zijn…
Zwangerschapsjeuk: Jeukende bultjes op huid bij zwangerschapZwangerschapsjeuk: Jeukende bultjes op huid bij zwangerschapRelatief vaak krijgen zwangere vrouwen te maken met zwangerschapsjeuk. De oorzaak van de zwangerschapsaandoening is niet…

Natuurlijke pijnstillers: Kruiden en andere therapieënNatuurlijke pijnstillers: Kruiden en andere therapieënPijnstillers zijn bij heel wat mensen niet meer weg te denken uit het medicijnenkastje. Hoofdpijn, pijn aan de knie of p…
Marasmus: Vorm van ondervoeding, vaak bij kinderenMarasmus: Vorm van ondervoeding, vaak bij kinderenBij ondervoeding ontstaat een gebrek aan voedingsstoffen in het lichaam. Deze aandoening, die meestal het gevolg is van…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/daizuoxin
  • http://www.huidconsult.nl/portal/index.php/Plekken-zonder-duidelijke-schilfering-lichaam
  • http://www.huidconsult.nl/portal/index.php/Jeukende-bultjes-lichaam/
  • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lichen-planus/home/ovc-20188519
  • http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/tc/scabies-topic-overview#1
  • https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/vasculitis/
  • NRC. Hoe jeuken de haren van de eikenprocessierups? https://www.nrc.nl/nieuws/2019/06/28/hoe-werken-de-haren-van-de-eikenprocessierups-a3965465 (ingezien op 3-7-2019)
  • Thuisarts. Eikenprocessierups. https://www.thuisarts.nl/eikenprocessierups (ingezien op 3-7-2019)
  • Afbeelding bron 1: Kwouters001, Wikimedia Commons (CC0)
  • Afbeelding bron 2: Lforlav, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: DLdoubleE, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 4: Mierlo, Wikimedia Commons (CC0)
  • Afbeelding bron 5: Cixia, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 6: Grook Da Oger, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 7: 9Gawin/Shutterstock.com
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 24-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 15
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.