Ontstoken navel: symptomen, oorzaak en behandeling

Een ontstoken navel is een vervelende klacht. In feite is de navel een litteken van de navelstreng op de buik. Door de vorm van je navel, is deze zeer gevoelig voor vuilophoping en ontstekingen. Wanneer je je navel niet goed schoonhoudt, kan zich door een opeenstapeling van bacteriën, vuil, zweet, lotion en pluisjes een nare geur ontwikkelen in je navel. Deze vuilresten kunnen in combinatie met bacteriën die zich daaraan te goed doen, aanleiding geven tot een ontsteking van de navel. Dit kan gepaard kan gaan met een rode, geïrriteerde, jeukende huid. Een pijnlijk navel is een andere klacht. Soms is er ook bloed zichtbaar. De navel kan ook stinken. Als je een navelpiercing hebt, kan dit alles nog eens versterkt worden. Er kan soms zelfs een steenachtige, zwarte massa of bolletje, omphaloliths genoemd, in je navel ontstaan. Een stinkende navel kan tot schaamte leiden.

• Navel is kwetsbaar
• Oorzaken van een ontstoken navel
• Opgehoopte zeepresten, zweet en huidcellen
• Navelsteen
• Navelpiercing
• Regelmatig je navel aanraken
• Slechte hygiëne
• Symptomen: pijnlijke, stinkende navel
• Behandeling van een ontstoken navel
• Urachuscyste

Navel is kwetsbaar

Vanwege de vorm van je navel, is deze zeer gevoelig voor infecties. Verschillende factoren kunnen hieraan bijdragen. Door de vorm kan er snel een mix van bacteriën, vuil, zweet, zeep, lotions, en pluisjes ophopen in de navel. Sommige mensen gaan naar de huisarts omdat ze denken dat ze huidkanker of een andere huidaandoening in de navel hebben en ontdekken dan dat het 'gewoon' een jarenlange ophoping van vuil betreft. De navel is een ideale broedplaats van bacteriën. De navel is meestal donker, warm en vochtig: ideale omstandigheden voor de groei van micro-organismen. De gemiddelde navel bevat volgens onderzoek van North Carolina State University zo'n 67 verschillende bacteriën.¹

Oorzaken van een ontstoken navel

Opgehoopte zeepresten, zweet en huidcellen

Als je in bad gaat en zeep gebruikt, zal tijdens het baden zeep worden opgevangen in de navel en dit verhoogt het risico op ontstekingen. Achterblijvende zeepresten kunnen namelijk voor irritatie zorgen. Er kunnen zich daarnaast allerlei andere substanties ophopen in een navel zoals zweet, dode huidcellen en huidsmeer. Bacteriën en schimmels doen de rest. Hoewel navelinfecties grotendeels veroorzaakt worden door bacteriën en schimmels, zijn er factoren die een navelontsteking in de hand kunnen werken:

Navelsteen

Er kan als gevolg van onvoldoende navelhygiëne ook een navelsteen ontstaan. Deze bestaat vooral uit talg en keratine, maar ook uit vuil, bijvoorbeeld pluisjes van textiel, en haren. Kortom, ingedroogd vuil en huidresten. Op een gegeven ogenblik kan zich een ontsteking, infectie of een open zweertje in je navel ontwikkelen.

Navelpiercing

Een navelpiercing kan ook voor problemen zorgen. Een navelpiercing kan leiden tot een ontsteking met klachten als aanhoudende pijn, zwelling en roodheid en een donkere verkleuring van de navel.

Regelmatig je navel aanraken

Het regelmatig aanraken van de navel verhoogt het risico op een infectie. Je handen zijn vaak niet schoon en zitten vol bacteriën. Het regelmatig aanraken van de navel verhoogt het risico dat bacteriën of schimmels in de navel terechtkomen. Doordat de navel vaak vochtig en warm is, kunnen micro-organismen zich daar snel vermenigvuldigen en een ontsteking veroorzaken.

Slechte hygiëne

Slechte hygiëne is een belangrijke oorzaak van een ontstoken navel. Het is belangrijk om je navel goed schoon te maken na het baden en douchen en daarna goed af te drogen. Zorg ervoor dat er geen zeepafzettingen in de navel ontstaan, die de groei van micro-organismen aanmoedigen. Verder zou je eenmaal per week nog eens je navel extra moeten schoonmaken van binnen. Hiertoe kun je een wattenstaafje gebruiken die je hebt gedrenkt in pure alcohol.

Symptomen: pijnlijke, stinkende navel

De symptomen van een navelontsteking kunnen variëren. In het begin heb je waarschijnlijk last van zwelling, gepaard met milde pijn en roodheid. Ook kan je last hebben van een jeukende huid in en rond de navel. Als er een infectie ontstaat, kunnen meer ernstige symptomen verschijnen, zoals stinkende pus. Deze pus kan variëren in kleur van grijsachtig, gelig of groenig. In sommige gevallen kan de navel bloeden. Er kan een enkele keer zelfs een steenachtige, zwart bolletje, omphaloliths genoemd, in je navel ontstaan.

Behandeling van een ontstoken navel

Een ontstoken navel moet je niet negeren en kun je het beste in een zo vroeg mogelijk stadium behandelen. De (huis)arts kan een antibioticazalf en een krachtig ontsmettingsmiddel voorschrijven. Als er sprake is van een schimmelinfectie, zal een schimmeldodend medicijn worden voorgeschreven. Het kan lange tijd duren voordat een ontstoken navel volledig is genezen. In de meeste gevallen duurt het herstel ongeveer zes maanden. Het kan tot twee jaar duren voordat volledige genezing is bereikt. Dit komt door het feit dat de navel een broedplaats is van bacteriën.

Urachuscyste

Een urachuscyste (een cyste is een holte gevuld met vocht) is een overblijfsel van de embryonale verbinding tussen blaas en navel. Een dergelijk euvel kan zich openbaren als een zwelling onder de navel. In geval van een infectie kunnen er problemen ontstaan, zoals ophoping van pus welke zich ontlast via de navel. Er lekt dan vocht uit je navel. Een operatieve ingreep is nodig om een urachuscyste te verwijderen.

Noten:

1. Hulcr J, Latimer AM, Henley JB, Rountree NR, Fierer N, Lucky A, et al. (2012) A Jungle in There: Bacteria in Belly Buttons are Highly Diverse, but Predictable. PLoS ONE 7(11): e47712. doi:10.1371/journal.pone.0047712

Lees verder

• Pijn aan navel: oorzaken van pijnlijke navel of navelpijn
• Buikpijn links of rechts en zeurende of stekende buikpijn
• Navelontsteking: symptomen, oorzaak, behandeling en zelfzorg
• Stinkende navel (navel stinkt): symptomen en oorzaken
• Afscheiding of vocht uit de navel: oorzaken navelafscheiding