Hypoalbuminemie: Verlaagde albuminewaarden in bloed

Albumine is een in water oplosbaar eiwit in het bloed dat overvloedig aanwezig is in bloedplasma. Dit eiwit, dat geproduceerd wordt in de lever, is essentieel voor het behoud van een goede gezondheid. Albumine speelt namelijk onder andere een belangrijke rol bij het herstel en de groei van weefsels en het transport van essentiële vetzuren van vetweefsel naar spierweefsel. Wanneer het albuminegehalte te laag is, is sprake van hypoalbuminemie. Verlaagde albuminewaarden komen voor bij onder andere hart-, lever- of nierziekten. De symptomen van hypoalbuminemie zijn niet altijd duidelijk, maar wanneer een ernstige verlaging van de albuminewaarden aanwezig is, treden wel tekenen op. Enkele voorbeelden hiervan zijn een droge huid, duizeligheid en verwardheid. Een voeding met meer albumine verhoogt het albuminegehalte, maar daarnaast is een behandeling van het onderliggend probleem noodzakelijk.

• Wat is albumine?
• Epidemiologie
• Oorzaken van hypoalbuminemie
• Hartziekte
• Leverziekte
• Nierziekte
• Ondervoeding
• Proteïneverliezende enteropathie
• Andere oorzaken
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Voeding
• Medicatie
• Prognose van lager albuminegehalte
• Complicaties van verlaagde albuminewaarden in het bloed

Wat is albumine?

Albumine is een eiwit dat de lever produceert. Albumine maakt een aanzienlijk deel van het bloedplasma uit. Plasma is het vloeibare deel van het bloed dat de eiwitten en bloedcellen bevat. Dankzij albumine is het mogelijk om bilirubine, vetzuren, metalen, ionen, hormonen en medicijnen via de bloedbaan te transporteren. Door een laag albuminegehalte verloopt het transport van deze stoffen niet meer zo efficiënt. Een laag albumineniveau veroorzaakt bijgevolg tal van symptomen.

Epidemiologie

Hypoalbuminemie is mogelijk het gevolg van een verminderde productie van albumine (zelden) of een verhoogd verlies van albumine via de nieren, het maagdarmkanaal, de huid of de extravasculaire ruimte of een verhoogd katabolisme van albumine of een combinatie van twee of meer van deze mechanismen.

Oorzaken van hypoalbuminemie

Hartziekte

Hypoalbuminemie komt vaak voor bij patiënten met hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart) of pericarditis (ontsteking van het hartzakje). Hypoalbuminemie bij hartproblemen is een combinatie van verschillende factoren, waaronder ondervoeding, een ontsteking en cachexie, evenals hemodilutie (verhoging van vloeistofinhoud in het bloed), leverdisfunctie, eiwitverliezende enteropathie en een verhoogd extravasculair verlies. Het risico op hypoalbuminemie met hartfalen is verhoogd bij ouderen. Patiënten met hartfalen zijn vaak gebaat met bloeddrukmedicatie en voedingsaanpassingen.

Leverziekte

De lever produceert albumine. Veel leverziekten veroorzaken mogelijk leverfalen zoals levercirrose, leverkanker, hepatitis (leverontsteking), alcoholische hepatitis en leververvetting. Veranderingen in de levensstijl, met name het vermijden van alcohol, zijn nodig.

Nierziekte

Door nierproblemen zoals het nefrotisch syndroom (nieraandoening met te veel eiwit in de urine) of nierfalen verliest de patiënt veel eiwit in de urine (proteïnurie). Hierdoor gebeurt een opname van albumine uit het bloed, wat leidt tot hypoalbuminemie. Medicatie, nierdialyse en/of een niertransplantatie zijn vaak nodig.

Ondervoeding

Verlaagde hypoalbuminewaarden komen ook voor bij patiënten die niet genoeg belangrijke voedingsstoffen bezitten in het lichaam. Dit komt bijvoorbeeld voor bij ondervoeding. Door een onvoldoende eitwitopname maakt de lever onvoldoende albumine aan. Ook aandoeningen die de absorptie van voedingsstoffen bemoeilijken (malabsorptie), leiden tot hypoalbuminemie.

Proteïneverliezende enteropathie

Protein losing-enteropathie (proteïneverliezende enteropathie) is een toestand waarbij patiënten het spijsverteringsstelsel veel eiwitten verliest, waardoor uiteindelijk een laag hypoalbuminegehalte ontstaat. Dit gebeurt bij sommige maag- en darmaandoeningen zoals coeliakie (maag- en darmproblemen door het eten van gluten) en inflammatoire darmaandoeningen (ontstekingsaandoeningen van de darm). Medicijnen behandelen chronische maag- en darmaandoeningen of verminderen ontstekingen in het lichaam.

Andere oorzaken

Minder vaak ontwikkelen patiënten hypoalbuminemie als gevolg van:

• amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen)
• bijwerkingen van medicijnen
• diabetes mellitus (suikerziekte)
• een allergische reactie
• een blaasontsteking
• een bloedinfectie (sepsis)
• ernstige brandwonden (antibiotica zijn nodig bij de behandeling)
• infecties zoals in de voet, de tanden of het tandvlees
• hypothyreoïdie (verminderde werking van de schildklier)
• metabole acidose (te hoge zuurgraad van het bloed)
• systemische lupus erythematosus
• tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen)

Symptomen

De symptomen van hypoalbuminemie zijn erg uiteenlopend. Sommige patiënten hebben namelijk geen symptomen tenzij de bloedalbuminespiegels significant verlaagd zijn. De symptomen bestaan uit bijvoorbeeld:

• ascites (vochtophoping in de buik, is vooral aanwezig door leverproblemen)
• bijwerkingen van chemotherapie
• braken
• diarree
• duizeligheid
• dunner haar
• een hoge hartslag (tachycardie)
• een verlies van eetlust
• een zeer droge huid
• een zeer jeukende huid
• geelzucht
• krampen
• misselijkheid
• spierzwakte
• vermoeidheid
• verwardheid
• vochtretentie (het vasthouden van vocht) die zwelling veroorzaakt, vooral van de voeten of handen (gezwollen voeten of gezwollen handen)
• weinig energie
• zwakte of uitputting

Diagnose en onderzoeken

Het is belangrijk om de precieze oorzaak van hypoalbuminie te achterhalen voor het opstellen van de goede behandeling. Het normale bereik voor albumine is 35 tot 45 gram per liter (g / L). Bij albuminewaarden die lager zijn dan 34 gram / L, is sprake van hypoalbuminemie. De albuminewaarden zijn op te sporen via een bloedonderzoek. Verder voert de arts mogelijk een urineonderzoek uit wat een overtollig aantal eiwitten in de urine aantoont (proteïneurie).

Behandeling

Voeding

Patiënten die voldoende eiwitten consumeren, krijgen meestal ook voldoende albumine binnen. De meeste patiënten hebben minimaal 0, 8 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag nodig. Vooral bij ondervoeding is het belangrijk om voeding met veel albumine te consumeren. Albumine is aanwezig in veel dierlijke producten zoals:

• eieren
• Griekse yoghurt
• kwark
• melk
• rundvlees
• sommige vleesvervangers
• sommige voedingssupplementen
• vis

Medicatie

Sommige patiënten hebben mogelijk medicijnen nodig om het albumineniveau te verhogen. De arts dient soms albumine toe via een ader (intraveneus). Andere behandelingen zijn toegespitst op de oorzaak van de verlaagde albuminewaarde. Vaak is wel een ziekenhuisopname nodig waarbij de arts de toestand opvolgt en de lage albuminewaarden corrigeert.

Prognose van lager albuminegehalte

De vooruitzichten voor patiënten met een laag albumineniveau in het bloed hangen af van de oorzaak. Een snelle diagnose en behandeling verbeteren de langetermijnvooruitzichten van hypoalbuminemie.

Complicaties van verlaagde albuminewaarden in het bloed

Hypoalbuminemie verergert mogelijk de symptomen van andere ziekten. Patiënten met een chronische obstructieve longziekte (COPD) die lijden aan hypoalbuminemie, hebben meer kans op het ontwikkelen van ademhalingsfalen (ernstige ziekte met langzame ademhaling).

Andere complicaties zijn onder meer:

• een longontsteking
• een opbouw van vocht, inclusief rond de longen en de maag
• een verminderde werking van medicijnen die zich binden aan albumine
• spierbeschadiging