Pijn aan middenrif: oorzaken en symptomen pijnlijk middenrif

Pijn aan middenrif of middenrifpijn is een klacht die relatief vaak voorkomt. Het diafragma of middenrif is de scheiding tussen borst- en buikholte; boven het middenrif zit de borstholte en eronder de buikholte. Je hebt het middenrif nodig om adem te kunnen halen. Je middenrif is de belangrijkste ademhalingsspier. Wanneer je de hik hebt, ervaar je kleine, ritmische spasmen in je middenrif. Maar soms kun je pijn in je middenrif ervaren die verder gaat dan de kleine schokken veroorzaakt door hikken. Pijn aan het middenrif kent verschillende mogelijke oorzaken.

• Oorzaken van pijn aan middenrif
• Bijkomende symptomen van pijn aan het middenrif
• Zware lichamelijke inspanning
• Pijn aan middenrif door zwangerschap
• Pijnlijke middenrif door een middenrifbreuk
• Musculoskeletale problemen
• Galblaasaandoeningen
• Hevig hoesten
• Emotionele blokkade
• Andere oorzaken van pijn aan het middenrif
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van pijnlijke middenrif
• Medicatie
• Fysiotherapie
• Operatie

Oorzaken van pijn aan middenrif

Pijn aan het middenrif duidt op pijn aan de middenrifspier, een grote, platte koepelvormige spier met centraal een peesblad. Het is de spier die de borstkas van de buik scheidt. Deze spier speelt een belangrijke rol in het ademhalingsproces. Wanneer je diep inademt, verlaagt het middenrif de hoeveelheid druk in de longen en zetten de ribben zich uit, waardoor de longen volstromen met lucht. Wanneer je uitademt, ontspant je middenrif zich. Je middenrif keert terug in zijn normale positie als je uitademt. Pijn aan het middenrif kan een symptoom zijn van veel verschillende medische problemen en is een veel voorkomende complicatie van een chirurgische ingreep. In veel gevallen is pijn aan het middenrif echter onbekend.

Bijkomende symptomen van pijn aan het middenrif

Afhankelijk van de oorzaak van pijn aan het middenrif, kun je een of meerdere van de volgende symptomen ervaren:

• gevoel van ongemak en kortademigheid (na het eten)
• een steek in de zij wanneer je sport of hardloopt
• niet volledig in kunnen ademen
• lage zuurstofconcentraties in het bloed
• pijn op de borst (een drukkend gevoel) of pijn rond de ribben
• pijn in de zij als je niest of hoest
• pijn in het midden van je rug
• scherpe pijn bij diep ademhalen of uitademen
• spierspasmen variërend in intensiteit

Zware lichamelijke inspanning

Je middenrif kan spasmen krijgen als je hard in- en uitademt tijdens zware inspanning, zoals hardlopen, wat pijn in je zij kan veroorzaken. De pijn kan scherp, stekend of erg krampend zijn. Het beperkt de ademhaling en voorkomt dat je volledig kunt ademen zonder ongemak te ervaren. Als de dergelijke pijn tijdens het sporten ervaart, is het verstandig om even uit te rusten en proberen je ademhaling weer onder controle te krijgen en de spasmen te verlichten. De pijn wordt erger als je doorgaat met hardlopen. Een goede warming-up kan veel ellende voorkomen.

Pijn aan middenrif door zwangerschap

Pijn in het middenrif en kortademigheid zijn vrij normale klachten tijdens de zwangerschap. Dit zijn geen symptomen waar je je direct zorgen over hoeft te maken. Doordat je ongeboren kindje groeit, duwt je baarmoeder het middenrif omhoog waardoor je longen in het gedrang kunnen komen, waardoor het moeilijker wordt om te ademen. Als je langdurige of ernstige pijn of aanhoudende hoest ervaart, neem dan contact op met je arts.

Pijnlijke middenrif door een middenrifbreuk

Een trauma aan het middenrif door een verwonding, een auto-ongeluk of een operatie kan pijn veroorzaken die ofwel intermitterend of langdurig aanwezig is. In ernstige gevallen kan een trauma een breuk in het middenrif veroorzaken, een zogeheten middenrifbreuk (hernia diafragmatica). Een middenrifbreuk kan ook veroorzaakt worden door verslapping van de spieren. Symptomen van een middenrifbreuk kunnen bestaan uit:

• buikpijn
• hoesten
• pijn bij ademhaling
• moeite met ademhalen
• hartkloppingen
• misselijkheid
• problemen met inspanningen: snel lopen, traplopen, bukken, tassen dragen, opstaan uit stoel, etc.
• pijn in de linker schouder of linkerkant van de borst
• ademhalingsproblemen
• kortademigheid
• maagklachten of zuurbranden of oprispingen (reflux)
• braken
• een branderig gevoel achter het borstbeen dat erger wordt bij buigen, rekken en liggen
• zure smaak in keel en mond
• moeite met slikken

Musculoskeletale problemen

Een kwetsuur van de ribspieren, die kan optreden als gevolg van trauma, hoesten of trekkende of draaiende bewegingen, kan pijn veroorzaken die kan worden verward met pijn aan het middenrif. Ribfracturen (gebroken ribben) kunnen ook resulteren in dit soort pijn.

Galblaasaandoeningen

Een van de meest voorkomende symptomen die wordt geassocieerd met galblaasproblemen is pijn in het midden van de buik of pijn in de rechterbovenbuik, die gemakkelijk kan worden aangezien voor pijn aan het middenrif. Enkele andere symptomen van galblaasproblemen zijn onder meer:

• ontkleurde ontlasting en een donkere urine
• koude rillingen
• chronische diarree
• koorts
• geelzucht
• misselijkheid
• braken

Galblaasaandoeningen die de bovenstaande symptomen kunnen veroorzaken zijn galblaasontsteking, een galblaasabces, galstenen, galwegontsteking, en galblaaskanker.

Hevig hoesten

Bij een ernstige hoest of een chronisch hoesten, kan pijn in het middenrif optreden. Door heftig of vaak te hoesten wordt het middenrif extra belast, waardoor het middenrif pijn kan gaan doen, Het kan optreden bij verkoudheid, griep, longontsteking of COPD. Ook kan je last hebben van langdurig hoesten bij bronchiëctasieën (beschadigde luchtwegen), bronchiolitis, taaislijmziekte, laryngofaryngeale reflux (maagzuur stroomt in de keel) of longkanker.

Emotionele blokkade

Je middenrif is zoals gezegd de belangrijkste ademhalingsspier. Onbewuste emotionele spanning en gepieker kunnen je middenrif gespannen maken. Het middenrif is meestal een plek waar je verdriet opslaat. In tijden van verhoogde of aanhoudende stress of emotionele intensiteit kan deze spier stijf worden en verkramp raken. Vaak heb je dan last van een combinatie van klachten, zoals verstijfde spieren schouders en nek en een strak gevoel in het middenrif.

Andere oorzaken van pijn aan het middenrif

Andere mogelijke oorzaken van pijn aan het middenrif zijn onder andere:

• bronchitis
• hartoperatie
• lupus of andere bindweefselaandoeningen
• zenuwschade
• pancreatitis of alvleesklierontsteking
• pleuritis
• traag werkende schildklier of te snel werkende schildklier
• bestralingsbehandelingen of radiotherapie

Onderzoek en diagnose

Het stellen van een diagnose van pijn aan het middenrif is erg belangrijk. Naast een vraaggesprek met de arts en het doen van een lichamelijk onderzoek, zal de arts je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen. Zo nodig kan beeldvormend onderzoek nodig zijn in de vorm van röntgenfoto's, CT-scan- of MRI-scan om de onderliggende aandoening die de pijn veroorzaakt te diagnosticeren. Vaak leidt een verkeerde diagnose en onwetendheid tot ernstige problemen en complicaties. Om dit te voorkomen, is een tijdige en juiste diagnose een must.

Behandeling van pijnlijke middenrif

Er zijn verschillende behandelingsopties voor de behandeling van pijn aan het middenrif. Wat de juiste behandeling is, hangt af van de onderliggende oorzaak van de pijn aan het middenrif. Mogelijke behandelingen zijn:

Medicatie

Wanneer de oorzaak van de pijn in het diafragma een beroerte is, worden medicijnen voorgeschreven voor coronaire aandoeningen die tot een beroerte kunnen leiden. Ruggenmergaandoeningen kunnen ook worden behandeld met neurologische medicatie. In het geval dat de pijn van aan het middenrif komt door reumatoïde artritis, worden ontstekingsremmende geneesmiddelen voorgeschreven. Als de pijn ernstig is, worden corticosteroïden voorgeschreven. Bij een middenrifbreuk kunnen medicijnen en leefregels vaak goed helpen.

Fysiotherapie

Fysiotherapie om pijn in het middenrif te behandelen, is ook een mogelijkheid. Wanneer het probleem wordt geassocieerd met immobiliteit, bewegingspatronen of een hoogstand van het middenrif (diafragmahoogstand of diafragma paralyse), kan fysiotherapie helpen.

Operatie

Soms is een operatieve behandeling nodig voor de behandeling van pijn in het middenrif. Als de pijn veroorzaakt wordt door anatomische defecten, is een operatie vaak de beste manier om het euvel te verhelpen. Zodra het defect is verholpen, neemt de pijn af. Bij ernstige gevallen van een middenrifbreuk, kan een operatie uitkomst bieden. De operatie vindt meestal via een kijkoperatie plaats, maar een klassieke operatie via een snede in de buik is ook mogelijk.

Lees verder

• Steek in de zij: oorzaken steken bij sporten of hardlopen
• Hik: oorzaak, hik stoppen en verhelpen & hikken bij een baby
• Waar zit je lever, waar zit je hart, milt en andere organen?
• Pijn aan de ribben: oorzaken van ribpijn of pijnlijke ribben
• Pijn achter borstbeen: oorzaken, symptomen en behandeling