Malabsorptie: symptomen en oorzaken malabsorptiesyndroom

Malabsorptie: symptomen en oorzaken malabsorptiesyndroom Malabsorptie is een toestand die ontstaat door een verstoorde absorptie van voedselvoedingsstoffen in het maag-darmkanaal. Bij malabsorptie kan het om enkele of meerdere voedingsstoffen gaan, afhankelijk van de afwijking. Dit kan leiden tot ondervoeding en andere complicaties. Malabsorptie kan optreden bij aandoeningen die de darmen kunnen beschadigen, zoals de ziekte van Crohn, de ziekte van Whipple, coeliakie, etc. Afhankelijk van de aard van het ziekteproces dat malabsorptie en de omvang ervan veroorzaakt, kunnen gastro-intestinale symptomen variëren van ernstig tot subtiel of zelfs volledig afwezig zijn. Diarree, gewichtsverlies, winderigheid, opgeblazen gevoel in de buik, buikkrampen en pijn kunnen aanwezig zijn. Een snelle diagnose en behandeling is nodig teneinde ondervoeding en andere complicaties van malabsorptie te voorkomen. Door de onderliggende oorzaak te behandelen, wordt malabsorptie opgeheven. Onbehandelde malabsorptie kan leiden tot allerlei complicaties en problemen.
Malabsorptie is een aandoening aan de dunne darm / Bron: Nerthuz/Shutterstock.comMalabsorptie is een aandoening aan de dunne darm / Bron: Nerthuz/Shutterstock.com

Wat is malabsorptie?

Wanneer je gezond en gevarieerd eet, dan treden er normaal gesproken geen tekorten in het lichaam op; ervan uitgaande dat de resorptie van voedingsstoffen in de dunne darm goed is. Malabsorptie of het malabsorptiesyndroom is de toestand waarbij je lichaam niet in staat is om veel van de voedingsstoffen uit het voedsel dat je eet op te nemen; de opname van nutriënten uit de voeding schiet tekort. Dit spijsverteringsprobleem kan leiden tot symptomen zoals een opgeblazen gevoel en diarree. Malabsorpties kan ook ernstige complicaties veroorzaken, waaronder een hogere kans op infectie en botbreuken.

Oorzaken van malabsorptie

Normaal gesproken neem je het grootste deel van de voedingsstoffen in je bloedbaan op via de wand van de dunne darm. Je absorbeert de rest van de voedingsstoffen via de dikke darm. Je bloed transporteert dan voedingsstoffen, zoals calcium of eiwitten, naar je botten, spieren en organen. Je verdrijft wat er overblijft via de ontlasting. Verschillende medische aandoeningen kunnen interfereren met dat proces. Er kunnen verliezen optreden via fistels en brandwonden en dergelijke. Ook kunnen infecties (van bacteriën, virussen of parasieten) je darmwand beschadigen, zodat de verteerde stoffen er niet doorheen kunnen komen. Je verliest dan die voedingsstoffen via je ontlasting als je gaat poepen. De oorzaken van malabsorptie zijn de volgende.

OorzakenOmchrijving
Infecties
Structurele gebreken
Chirurgische structurele veranderingen
  • gastrectomie (een geheel of gedeeltelijke chirurgische verwijdering van de maag)
  • vagotomie (operatie waarbij de tiende hersenzenuw geheel of gedeeltelijk wordt doorgesneden)
  • bariatrische chirurgie (alle operaties die tot doel hebben om het gewicht te verminderen bij obesitas)
Slijmvliesafwijkingen
  • coeliakie (glutenintolerantie)
  • koemelkintolerantie
  • sojamelkintolerantie
  • fructose malabsorptie
Enzymdeficiënties
  • lactasedeficiëntie die lactose-intolerantie induceert (constitutioneel, secundair en zelden aangeboren)
  • sucrose-intolerantie
  • intestinale disaccharidase-deficiëntie
  • intestinale enteropeptidase deficiëntie
Spijsverteringsfalen
  • pancreas Insufficiëntie:
  • Zollinger-Ellison-syndroom
  • galzuur / galzoutabsorptie:
    • ziekte van Crohn (waarbij het terminale gedeelte van het ileum is aangetast)
    • obstructieve geelzucht
    • bacteriële overgroei
    • primaire galzuurdiarree
Andere systemische ziekten die van invloed zijn op het maag-darmkanaal

Buikpijn door malabsorptie / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.comBuikpijn door malabsorptie / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.com

Symptomen van malabsorptie

Malabsorptie veroorzaakt vaak buikpijn of buikkrampen, winderigheid en een opgeblazen gevoel. Andere symptomen die je kan hebben, zijn:

Chronische of aanhoudende diarree is een veel voorkomend teken van malabsorptie.

Complicaties

Als je lichaam niet de vitaminen, mineralen en andere voedingsstoffen binnenkrijgt die het nodig heeft om sterk en gezond te blijven, kan je last krijgen van ernstige complicaties. Wanneer het niet wordt behandeld, kan malabsorptie leiden tot een grotere kans op infecties, botbreuken en een langzamere groei en gewichtstoename bij kinderen. Bepaalde voedingsstoffen, zoals vitamine A en zink, zijn van vitaal belang voor een gezond immuunsysteem en een goede groei. Als je lichaam deze en andere belangrijke vitaminen en mineralen niet absorbeert, kan je gezondheid er flink onder lijden.

Wie loopt er risico?

Kinderen met een flinke buikgriep hebben mogelijk een grotere kans op een kortdurend malabsorptiesyndroom. Aanhoudende malabsorptie is waarschijnlijk te wijten aan één van de volgende spijsverteringsaandoeningen:
  • coeliakie
  • cystic fibrosis (taaislijmziekte)
  • de ziekte van Crohn

Andere factoren die je kans op het syndroom kunnen vergroten, zijn:
  • laxeermiddelen gebruiken of lange tijd antibiotica gebruiken
  • gastro-intestinale chirurgie
  • reizen naar plaatsen waar je sneller darmparasieten oploopt

Onderzoek en diagnose

De arts zal vragen stellen over je klachten en hij zal lichamelijk onderzoek doen. De arts kan voorts verschillende tests uitvoeren om de oorzaak van het probleem te achterhalen.

Ontlastingsonderzoek

Te veel vet in je ontlasting kan een slechte absorptie betekenen. Ontlastingsonderzoek kan helpen bij het achterhalen van verstoringen en darmziekten.

Afname van bloed voor onderzoek bij malabsorptie / Bron: Istock.com/JovanmandicAfname van bloed voor onderzoek bij malabsorptie / Bron: Istock.com/Jovanmandic

Bloedonderzoek

Een bloedonderzoek kan tekorten aan voedingsstoffen, een vitaminetekort en elektrolytenstoornissen aantonen.

Waterstof-ademtest

Dit is een onderzoek waarmee lactose-intolerantie kan worden vastgesteld. Een arts kan zien hoe goed je voedingsstoffen absorbeert door te meten hoeveel waterstof je inademt nadat je een melksuiker (lactose-)oplossing hebt gedronken.

Zweettest

Dit is een onderzoek waarbij gedurende 30 minuten zweet wordt verzameld en dit kan helpen bij het diagnosticeren van cystische fibrose. Een van de effecten van die ziekte is een gebrek aan enzymen om voedsel goed te verteren.

Biopsie

Biopsie van de dunne darm: een klein weefselmonster wordt uit de dunne darm genomen en onder de microscoop onderzocht om na te gaan of het tekenen van infectie of andere problemen vertoont.

Darmonderzoek

Een arts gebruikt een lange, flexibele buis met een camera om je darmen van binnen te controleren. Een coloscopie is een inwendig kijkonderzoek van de dikke darm.

Medicatie in geval van een infectie als oorzaak van malabsorptie / Bron: Stevepb, PixabayMedicatie in geval van een infectie als oorzaak van malabsorptie / Bron: Stevepb, Pixabay

Behandeling van malabsorptie

Dieet en supplementen

Behandeling van malabsorptie hangt af van de oorzaak. Je kunt een speciaal dieet volgen met voedingsmiddelen die gemakkelijker verteerbaar en geabsorbeerd worden. Je kunt ook supplementen voorgeschreven krijgen om te compenseren voor voedingsstoffen die niet goed worden opgenomen.

Medicijnen

Soms is de oorzaak van het malabsorptiesyndroom een ​​darmkanaal dat te actief is. Medicijnen kunnen worden voorgeschreven om de darmen te helpen ontspannen, zodat er meer tijd is om voedingsstoffen op te nemen in de bloedbaan. Als een infectie de oorzaak is van malabsorptie, dan kan de arts antibiotica voorschrijven.

Prognose

Malabsorptie kan flinke gevolgen hebben op je leven. Snelle diagnostiek en behandeling van het onderliggende probleem is belangrijk en vermindert het risico op ongewenst gewichtsverlies en andere complicaties.

Zelfzorg en preventie

Malabsorptie kan niet altijd worden voorkomen, vooral als je coeliakie, cystische fibrose of een andere chronische aandoening hebt. Een chronische aandoening is er een die aanhoudt en lang duurt, van enkele jaren tot soms je gehele leven. Het is belangrijk om de aanwijzingen van je arts op te volgen en therapietrouw te zijn. Zorg verder dat je gezond en gevarieerd eet.

Lees verder

© 2018 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Drijvende ontlasting: Oorzaken van stoelgang die drijftDrijvende ontlasting: Oorzaken van stoelgang die drijftSommige mensen schrikken wanneer de ontlasting blijft drijven. De meeste oorzaken van drijvende ontlasting zijn echter g…
Glutenintolerantie of coeliakieMensen die last hebben van coeliakie of glutenintolerantie weten dat dit een zeer moeilijke ziekte is.. Je moet alles in…
Malabsorptie: Problemen met de opname van voedingsstoffenMalabsorptie: Problemen met de opname van voedingsstoffenWanneer voedsel in de dunne darm terechtkomt, absorbeert de darm normaal gesproken de voedingsstoffen uit het voedsel. S…
Darmaandoeningen en darmproblemen: symptomen en oorzakenDarmaandoeningen en darmproblemen: symptomen en oorzakenDarmaandoeningen en darmproblemen: malabsorptie en PDS. Aandoeningen van de darmen komen vaak voor. De darmen behoren to…

Schoudergordelsyndroom: Druk op zenuw en/of bloedvatenSchoudergordelsyndroom: Druk op zenuw en/of bloedvatenHet schoudergordelsyndroom is een aandoening die tot stand komt door een compressie (druk) van zenuwen en/of bloedvaten.…
Blauwe of paarse vingers: Oorzaken van blauwverkleuringBlauwe of paarse vingers: Oorzaken van blauwverkleuringDe vingertoppen hebben normaal gesproken een roze tint. Enkele aandoeningen veroorzaken vingers die paars of blauw kleur…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Istock.com/AW
  • https://www.webmd.com/digestive-disorders/malabsorption-syndrome
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Malabsorption
  • https://medlineplus.gov/ency/article/000299.htm
  • https://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=4250
  • O.J.J. Cluysenaer en J.H.M. van Tongeren. Malabsorptie. Ned Tijdschr Geneeskd. 1988;132:2273-8
  • Afbeelding bron 1: Nerthuz/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Andrey Popov/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 3: Istock.com/Jovanmandic
  • Afbeelding bron 4: Stevepb, Pixabay
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 29-01-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.