Jeukende huid of jeuk aan de huid: oorzaken en symptomen

Voor sommige mensen is een jeukende huid een constante strijd. Het kan moeilijk zijn om te achterhalen waardoor de huid jeukt. Een jeukende huid kan het gevolg zijn van uitslag of een andere huidaandoening. Het kan ook een symptoom zijn van een ernstiger aandoening zoals leverziekte of nierfalen. Ter behandeling van een jeukende huid, is het belangrijk om het probleem te identificeren en de onderliggende oorzaak te behandelen. Zelfzorgmaatregelen zoals het aanbrengen van hydraterende crèmes, het gebruik van anti-jeukproducten en het nemen van koele baden kunnen de jeukende huid helpen verlichten. Langdurige verlichting vereist het identificeren en behandelen van de oorzaak van een jeukende huid. De behandeling van een jeukende huid kan bestaan uit medicijnen, nat verband en lichttherapie.

• Een jeukende huid
• Symptomen van een jeukende huid
• Oorzaken van een jeukende huid
• Droge huid
• Geneesmiddelen
• Huidaandoeningen en huiduitslag
• Interne ziekten
• Zenuwaandoeningen
• Irritatie en allergische reacties
• Zwangerschap
• Psychische oorzaak
• Wie krijgt er jeuk?
• Behandeling
• Preventie van jeuk
• Wat is de prognose voor jeuk?

Een jeukende huid

Een jeukende huid is een ongemakkelijk, irriterend gevoel waardoor je wilt krabben. Een jeukende huid staat ook bekend als pruritus (jeuk). Vaak wordt een jeukende huid veroorzaakt door een droge huid. Het komt vaak voor bij ouderen, omdat de huid met het ouder worden de neiging heeft droger te worden. Langdurige, aanhoudende jeuk oudere mensen is een veelvoorkomend probleem, wat bekend staat als pruritus senilis. Afhankelijk van de oorzaak van een jeukende huid, gaat het al dan niet gepaard met huiduitslag. De huid kan rood of ruw zijn of bultjes of blaren hebben. Herhaaldelijk krabben kan verhoogde, verdikte delen van de huid veroorzaken die kunnen bloeden of geïnfecteerd kunnen raken.

Symptomen van een jeukende huid

Je kunt een jeukende huid hebben in bepaalde kleine gebieden, zoals op een arm of been, of over je hele lichaam. Een jeukende huid kan optreden zonder andere merkbare veranderingen op de huid. Of het kan worden geassocieerd met:

• roodheid
• bultjes, vlekken of blaren
• droge, gebarsten huid
• leerachtige of schilferige textuur van de huid

Soms duurt jeuk lang en kan deze intens zijn. Als je over het gebied wrijft of krabt, wordt de jeuk vaak erger. En hoe meer het jeukt, hoe meer je krabt. Het doorbreken van deze jeuk-krabcyclus kan moeilijk zijn, maar blijvend krabben kan je huid beschadigen of een secundaire bacteriële infectie veroorzaken.

Oorzaken van een jeukende huid

Jeuk is een van de meest voorkomende symptomen van vele huidaandoeningen. De huid vormt een belangrijke barrière om je lichaam te beschermen tegen invloeden van buitenaf, zoals ziekteverwekkers, vervuiling, weersomstandigheden, stress, roken, voeding, zon, en uitdroging. De huid is gevuld met speciale cellen van het immuunsysteem die het lichaam en de huid beschermen tegen virussen, bacteriën en andere verborgen bedreigingen. Zodra de huidcellen een verdachte substantie detecteren, activeren ze een reactie waardoor het gebied ontstoken raakt. Deze ontsteking wordt huiduitslag of dermatitis genoemd. Dit kan tot jeuk leiden. De immuuncellen kunnen reageren op iets dat de huid aanraakt, een infectie van het gehele lichaam of een ziekte. Sommige vormen huiduitslag zijn rood, pijnlijk en geïrriteerd, terwijl anderen kunnen leiden tot blaren of plekken met een ruwe huid. Jeuk is een symptoom dat bij veel huidaandoeningen voorkomt. De huid kan jeuken over het hele lichaam (gegeneraliseerde jeuk) of alleen in specifieke gebieden (lokale jeuk).

De belangrijkste oorzaken van een jeukende huid zijn de volgende.

Droge huid

Als je geen huiduitslag in de vorm van rode bultjes of een andere dramatische verandering in het jeukende gebied ziet, is de kans groot dat je last hebt van een droge huid. Een droge huid komt vaak voor bij ouderen, maar het kan ook komen door omgevingsfactoren zoals langdurig gebruik van airconditioning of centrale verwarming of te veel wassen of langdurig baden.

Geneesmiddelen

Reacties op geneesmiddelen of medicatie, zoals antibiotica, antischimmelmiddelen of narcotische pijnstillers, kunnen wijdverspreide huiduitslag en jeuk veroorzaken.

Huidaandoeningen en huiduitslag

Veel huidaandoeningen jeuken, waaronder eczeem (dermatitis), psoriasis, schurft, luizen, waterpokken en netelroos. De jeuk treft meestal specifieke gebieden en gaat gepaard met andere symptomen, zoals rode, geïrriteerde huid of bultjes, zwelling en blaren.

Interne ziekten

Een jeukende huid kan een symptoom zijn van een onderliggende ziekte. Deze kunnen bestaan uit leverziekte, nierfalen, ijzergebreksanemie, schildklierproblemen en bepaalde vormen van kanker, waaronder leukemie en lymfoom (lymfeklierkanker). De jeuk heeft meestal invloed op het hele lichaam. Er is vaak geen huiduitslag te zien, behalve krabeffecten op plekken waar je vaak hebt gekrabd.

Zenuwaandoeningen

Aandoeningen die van invloed zijn op het zenuwstelsel, zoals multiple sclerose (MS), diabetes mellitus, beknelde zenuwen en gordelroos (herpes zoster), kunnen jeuk veroorzaken.

Irritatie en allergische reacties

Wol, chemicaliën, zepen en andere stoffen kunnen de huid irriteren en jeuk veroorzaken. Soms veroorzaakt de substantie, zoals een plantenbestanddeel of cosmetica, een allergische reactie. Voedselallergieën kunnen ook de huid jeuken.

Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap, ervaren sommige vrouwen een jeukende huid, vooral op de buik en dijen. Dit staat bekend als zwangerschapsjeuk. Ook kunnen jeukende huidaandoeningen, zoals eczeem, verergeren tijdens de zwangerschap.

Psychische oorzaak

Als je arts geen lichamelijke oorzaak kan vinden van de jeuk, dan kan het een psychische oorzaak hebben. Door sommige psychische omstandigheden hebben mensen de drang om zichzelf te krabben of aan hun huid te pulken (huidpulkstoornis). Ze kunnen het gevoel hebben dat er beestjes onder hun huid kruipen (formicatie). Er is geen uitslag, maar door krabben kan er huidbeschadiging optreden. Dwangmatig krabben kan een teken zijn van:

• depressie
• angst
• obsessief-compulsieve stoornis
• psychose
• trichotillomanie (een overmatige dwang om haren uit het hoofd te trekken)

Wie krijgt er jeuk?

Iedereen kan last krijgen van krijgen, maar bepaalde groepen mensen zijn vatbaarder voor jeuk, onder wie:

• mensen met seizoensgebonden allergieën, hooikoorts, astma en eczeem
• mensen met diabetes
• mensen met hiv/aids of bepaalde vormen van kanker
• zwangere vrouwen
• ouderen

Behandeling

Behandeling van jeuk is afhankelijk van de oorzaak. Om een jeukende huid te kalmeren, kunnen de volgende tips helpen:

• Breng een koude, natte doek of een icepacking aan op de huid die jeukt. Doe dit ongeveer vijf tot tien minuten of tot de jeuk afneemt.
• Neem een ​​havermoutbad. Dit kan heel rustgevend zijn, vooral voor blaren of vochtafscheiding door waterpokken, netelroos, of zonnebrand.
• Hydrateer je huid. Kies altijd een vochtinbrengende crème zonder toevoegingen, geurstoffen en parfums.
• Pramocaïne met zinkoxide werkt verdovend en stilt de jeuk, bijvoorbeeld bij insectenbeten en bij pijn door wondjes.
• Breng koelmiddelen aan, zoals menthol of calamine. Je kunt de vochtinbrengende crème ook in de koelkast plaatsen om dit koeleffect te bereiken.

Wees voorzichtig bij het behandelen en verzorgen van de huid en vermijd krabben, omdat dit de huid verder irriteert en het risico op een huidinfectie kan vergroten. Het is ook een goed idee om stappen te ondernemen om te voorkomen dat je huid gaat jeuken.

Preventie van jeuk

Om jeuk te voorkomen, kunnen de volgende tips helpen:

• Baden met lauw water, zeker geen heet water. Probeer de tijd dat je in bad of onder de douche doorbrengt te beperken tot slechts 10 minuten.
• Gebruik altijd 'geurloze' lotions, zeep en reinigingsmiddelen om irritatie te minimaliseren. Wees op je hoede voor producten met het label 'ongeparfumeerd', omdat ze nog steeds chemicaliën bevatten die je huid kunnen irriteren.
• Breng eerst de door de arts voorgeschreven zalf aan op de huid voordat je de huid gaat hydrateren. Breng vervolgens een vochtinbrengende crème aan op alle delen van de huid, inclusief de met zalf behandelde gebieden.
• Draag loszittende, katoenen of linnen kleding. Wol en andere ruw aanvoelende stoffen kunnen je huid irriteren en intense jeuk veroorzaken.
• Vermijd extreme temperatuurschommelingen. Behoud een relatief koele, neutrale vochtigheidsomgeving in je huis. Gebruik een luchtbevochtiger in de winter als je gevoelig bent voor een droge huid en eczeem.
• Verminder stress, omdat stress jeuk kan verergeren.

Wat is de prognose voor jeuk?

Jeuk zelf wordt niet geassocieerd met langdurige huidproblemen of schade aan de huid, en de meeste gevallen van jeuk zijn tijdelijk enen trekken vanzelf weg met lokale of orale behandelingen. Jeuk die gepaard gaat met een ernstige aandoening kan aanhouden als de aandoening verergert of als deze niet effectief met medicijnen wordt behandeld.

Lees verder

• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Huismiddelen tegen jeuk: zelf jeuk verhelpen met middeltjes
• Jeuk over hele lichaam zonder uitslag: symptomen en oorzaak
• Jeukende huid of jeuk: oorzaken van jeuk en soorten jeuk
• Jeukende hoofdhuid: symptomen en oorzaken jeuk op het hoofd