Ribbels in nagels: horizontale en verticale ribbels

Ribbels in de nagels of geribbelde nagels, is een veel voorkomend fenomeen. Een aanzienlijk aantal verschillende gezondheidsproblemen kunnen veranderingen in de nagels en het nagelbed veroorzaken, waaronder de vorming van ribbels in de nagels. Verticale ribbels in de vingernagels komen het meest voor en zijn meestal onschadelijk. Verticale ribbels zijn groeven die van de top van je vingernagel naar de nagelriem lopen. Ze worden soms longitudinale strepen of banden genoemd. Ribbels in de nagels kunnen evenwel ook wijzen op een onderliggend gezondheidsprobleem, vooral als de ribbels horizontaal zijn. Diepe horizontale ribbels of groeven, lijnen van Beau genoemd, zijn vaak een symptoom van een ernstige aandoening, zoals een nieraandoening, schildklieraandoening, diabetes (suikerziekte) of syfilis (een soa). Je huisarts kan bekijken wat er aan de hand is en een behandelplan opstellen.

• Ribbels in de nagels
• Oorzaken van ribbels in de nagels
• Veroudering, onderliggende aandoening of voedingstekorten
• Verticale ribbels in de nagels
• Horizontale ribbels in de nagels
• Andere oorzaken
• Psoriasis
• Eczeem
• Spijsverteringsstoornissen
• Letsel of trauma
• Melanoom en endocarditis
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van ribbels in de nagels
• Prognose
• Preventie

Ribbels in de nagels

Je nagels zijn gemaakt van keratine. Dat is ook het stofje waar je haar van is gemaakt. Het komt ook voor in je huid. Je nagels beschermen je vingertoppen tegen stoten en andere beschadigingen. Veroudering is de meest voorkomende oorzaak van ribbels in de vingernagels (en teennagels). Dat is een normaal fenomeen. Bepaalde aandoeningen kunnen ook ribbels in de nagels veroorzaken. Het diagnosticeren van de oorzaak is belangrijk voor het bepalen van de juiste behandeling.

Oorzaken van ribbels in de nagels

Veroudering, onderliggende aandoening of voedingstekorten

Ribbels op de nagels kunnen verticaal of horizontaal zijn. Meestal is de oorzaak veroudering. Soms worden ribbels veroorzaakt door een onderliggende aandoening of ziekte. Een vitaminetekort kan ook een rol spelen bij deze nagelafwijking. Als je lichaam te weinig calcium, zink of vitamine A bevat, kan een tekort zichtbaar worden door het verschijnen van ribbels in je nagels. Dit wordt nageldystrofie genoemd. Nageldystrofie of groeistoornissen van de nagel duidt op een slechte ontwikkeling van de nagels als gevolg van een storing in de voedseltoevoer.

Verticale ribbels in de nagels

Net zoals de huid tekenen van veroudering vertoont, kunnen de vingernagels met het voortschrijden der jaren ook veranderingen gaan vertonen. De nagels zelf worden dikker of dunner, ze verliezen hun gladde vorm, ze kunnen gaan splijten en gemakkelijk breken (broze nagels), en/of groeven vertonen. De nagels kunnen ook een aantal verticale ribbels gaan vertonen terwijl ze groeien. Deze ribbels lopen van de top van de vinger tot aan de onderkant van de nagel en zijn meestal geen reden tot bezorgdheid.

Er zijn ook bepaalde andere aandoeningen die verticale ribbels in de nagels veroorzaken, samen met andere symptomen. Sommige soorten bloedarmoede (bijvoorbeeld als gevolg van een ijzertekort) kunnen verticale ribbels veroorzaken, wat vaak gepaard gaat met kleurveranderingen in de nagels of veranderingen in de textuur. Een splinterbloeding onder de nagel is ook mogelijk. Dit is een klein bloedstolsel dat een verticale verkleuring onder de nagel kan veroorzaken. Andere aandoeningen die verticale ribbels in de nagel kunnen veroorzaken zijn:

• trachyonychia (dunne nagels met een ruw oppervlak)
• perifere vaatziekte (slechte doorbloeding)
• reumatoïde artritis

Horizontale ribbels in de nagels

Lijnen van Beau zijn groeven die horizontaal over de vingernagel lopen, dus overdwars. Deze ribbels zijn vaak diep en er kunnen meerdere lijnen over de nagel verschijnen. Horizontale ribbels in de nagel(s) zijn vaak een teken van een onderliggende aandoening die een goede diagnose en behandeling vereist. Lijnen van Beau kunnen wijzen op een acute nierziekte, diabetes (suikerziekte) of een schildklieraandoening. Lijnen van Beau kunnen ook voorkomen bij mensen die chemotherapie hebben ondergaan. Mensen die de bof of syfilis (een soa) hebben gehad, kunnen ook horizontale ribbels in hun vingernagels en teennagels krijgen.

Andere oorzaken

Psoriasis

Veel mensen met psoriasis ondervinden problemen met hun vingernagel en nagelbed. Er kunnen bij nagelpsoriasis putjes en groeven ontstaan.

Eczeem

Eczeem kan ook ribbels en verkleuring van de nagel veroorzaken, samen met andere symptomen op de huid, zoals roodheid, zwelling, schilfers, bultjes, kloofjes of korstjes.

Spijsverteringsstoornissen

Spijsverteringsstoornissen die interfereren met de opname van voedingsstoffen kunnen ook van invloed zijn op de nagels. De ziekte van Crohn, coeliakie en colitis ulcerosa zijn allemaal voorbeelden van aandoeningen die het voor het lichaam moeilijk kunnen maken om voeding uit voedsel te absorberen (malabsorptie). Je lichaam heeft bouwstoffen nodig voor groei, ontwikkeling en herstel van cellen. Als je lichaam niet over de juiste voedingsstoffen beschikt, kan de aanmaak van nieuwe cellen hieronder lijden wat funest is voor huid, haar en nagels.

Letsel of trauma

Schade aan de nagels door verwonding of trauma kan ribbels veroorzaken. Dit is meestal tijdelijk en zal vanzelf genezen naarmate de nagel uitgroeit. Een ongeluk, zoals het laten vallen van een zwaar voorwerp op de vingernagel (bijvoorbeeld een hamer), kan leiden tot een bloeduitstorting onder de nagel en tijdelijk de vorm van de getroffen nagel veranderen. Kneuzingen kunnen onder de nagel roodachtige tot bruine vlekken veroorzaken, die geleidelijk verdwijnen en oplossen als de cellen genezen en de nagel verder groeit.

Melanoom en endocarditis

Als verkleuring van de nagel optreedt zonder een ongeluk of letsel, kan dit een teken zijn van iets ernstigers. Donkerbruine, paarse of rode vlekken onder de nagels kunnen tekenen zijn van ernstige aandoeningen, zoals een subunguaal melanoom (huidkanker onder een teennagel of vingernagel), of endocarditis (ontsteking van de binnenbekleding van het hart en de hartkleppen).

Huisarts raadplegen

Wanneer ribbels in de nagels ontstaan ​​door veroudering, dan is het een volkomen onschadelijk en goedaardig verschijnsel. Als je echter aanvullende symptomen of veranderingen in de nagel opmerkt, dan is het verstandig een bezoekje te brengen aan je huisarts.

Onderzoek en diagnose

De huisarts zal vragen stellen over sinds wanneer je de ribbels in de nagels hebt, of je daarnaast last hebt van andere klachten en de arts zal je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen. Bij vermoeden dat er sprake is van een onderliggende aandoening, kan de arts het nodig vinden dat er bloedonderzoek of urineonderzoek wordt gedaan.

Behandeling van ribbels in de nagels

Als ribbels in de nagels samenhangen met het ouder worden, dan is behandeling niet nodig. Als er sprake is van een onderliggende aandoening, dan zal de behandeling zich daarop richten. Als bijvoorbeeld een huidaandoening zoals eczeem of psoriasis de afwijkingen in de vingernagels veroorzaakt, probeert de dermatoloog de symptomen van eczeem te verminderen door lokale behandelingen voor te schrijven.

Verticale ribbels op de nagel ontstaan met name bij ouderen en bij het ouder worden. Deze ribbels kun je niet verwijderen, maar het helpt soms wel om de nagels goed te verzorgen met een voedende nagelolie of -crème. Vijlen kan ook wonderen doen om je nagels sterk en gezond te houden. Vijl niet heen en weer, maar steeds voorzichtig in één richting.

Prognose

Meestal zijn ribbels in de vingernagels een normaal verschijnsel van het ouder worden. Het is echter belangrijk om aandacht te hebben voor het ontstaan van ribbels in de nagels en andere nagelveranderingen. Dit kunnen namelijk de eerste tekenen zijn van een onderliggende aandoening of stoornis die medische aandacht behoeft.

Preventie

Niet iedereen zal tijdens het ouder worden ribbels in de vingernagels ontwikkelen; er zijn anno 2023 geen bewezen effectieve maatregelen om dit te voorkomen. Wel is een gezonde leefstijl van belang. Een gevarieerd en gezond dieet levert je lichaam alle voedingsstoffen die het nodig heeft om sterke, gezonde nagels te maken en ribbels in de vingernagel te voorkomen als gevolg van voedingstekorten.

Lees verder

• Groeven of ribbels in nagels: oorzaken van geribbelde nagels
• Dunne nagels: symptomen, oorzaak en behandeling
• Soorten nagelafwijkingen: symptomen, oorzaak en behandeling
• Gele nagels: oorzaken van gele nagels op vingers en/of tenen
• Schimmelnagel behandelen met tea tree / Ferula kalknagelolie