Verhoogde leverwaarden verlagen: leverenzymen verlagen

Je lever is een zeer belangrijk orgaan dat verantwoordelijk is voor vele functies in het lichaam. Wanneer het orgaan beschadigd raakt, voel je je ziek, maar de symptomen die dan optreden kunnen vaak worden verward met andere ziekten. Verhoogde leverwaarden of leverenzymen kunnen wijzen op een probleem met de lever. Wanneer de lever ontstoken is, geeft deze meer stoffen af dan normaal, wat te zien is in een bloedtest. Je kunt verhoogde leverwaarden op natuurlijke wijze verlagen en verbeteren, maar de arts kan ook een behandeling aanbevelen, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Vaak voorkomende leverenzymen zijn alanine-aminotransferase (ALAT), aspartaat-aminotransferase (ASAT of SGOT). Deze enzymen zijn biomarkers die artsen gebruiken om de gezondheid van de lever te bepalen.

• Functies van de lever
• Wat zijn leverenzymen?
• Waarom controleert een arts op verhoogde leverwaarden?
• Oorzaken
• Veel voorkomende oorzaken
• Zeldzamere oorzaken
• Symptomen verhoogde leverwaarden
• Behandeling: leverenzymen verlagen
• Hoe verhoogde leverwaarden verlagen?
• Gezond eten
• Matig alcoholgebruik
• Vermijd bepaalde voeding
• Voldoende drinken
• Let op je medicatie
• Let op je omgeving

Functies van de lever

De lever is het grootste inwendige orgaan van het menselijke lichaam. Het bevindt zich onder het middenrif of diafragma aan de rechterkant van de buik. De lever voert vele functies uit, waaronder de volgende:

• Productie van de meeste eiwitten die het lichaam nodig heeft.
• Stofwisseling: breekt voedingsstoffen af uit voedsel om energie te produceren
• Voorkomt tekorten aan voedingsstoffen door bepaalde vitaminen, mineralen en suiker op te slaan
• Produceert gal, een stof die helpt vet te verteren en vitamine A, D, E en K te absorberen
• De lever produceert stoffen die helpen bij de bloedstolling
• De lever helpt het ​​lichaam om infecties te bestrijden door bacteriën uit het bloed te verwijderen
• Verwijdering van potentieel giftige bijproducten van bepaalde medicijnen.

Wat zijn leverenzymen?

Een enzym is een chemische stof die chemische reacties in het lichaam versnelt. Er zijn verschillende enzymen in de lever, waaronder alanine-aminotransferase (ALAT), aspartaat-aminotransferase (ASAT of SGOT), alkalische fosfatase (AF) en gamma-glutamyltransferase, ook wel bekend als gamma-glutamyltranspeptidase en afgekort tot GGT of ɣGT. Verhoogde leverenzymen, of verhoogde leverwaarden die worden aangetroffen middels een bloedtest, duiden op ontstoken of beschadigde levercellen.

Waarom controleert een arts op verhoogde leverwaarden?

Een arts kan een leverfunctieonderzoek laten uitvoeren als je wordt behandeld voor een leverziekte of een hoger risico op een leveraandoening hebt. Als de lever bijvoorbeeld beschadigd is, komt er ALAT vrij in de bloedbaan en de niveaus van dit enzym zijn dan verhoogd.

Oorzaken

Veel ziekten en aandoeningen kunnen zorgen door verhoogde leverwaarden. De behandelend arts bepaalt de specifieke oorzaak van de verhoogde leverenzymen door te bekijken welke medicijnen je gebruikt, welke klachten en symptomen je hebt, lichamelijk onderzoek te doen en door zo nodig aanvullend onderzoek te doen.

Veel voorkomende oorzaken

Meer algemene oorzaken van verhoogde leverwaarden zijn:

• vrij verkrijgbare pijnstillers, met name paracetamol
• bepaalde voorgeschreven medicijnen, waaronder statinen, een cholesterolverlagend medicament
• (excessief) alcoholgebruik
• hartfalen
• hepatitis A
• hepatitis B
• hepatitis C
• niet-alcoholische leververvetting
• overgewicht of obesitas

Zeldzamere oorzaken

Andere oorzaken van verhoogde leverenzymen kunnen zijn:

• alcoholische hepatitis (ernstige leverontsteking veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik)
• auto-immuun hepatitis (leverontsteking veroorzaakt door een auto-immuunziekte)
• coeliakie (glutenintolerantie)
• CMV-infectie
• Epstein-Barr-virus (onder meer de veroorzaker van de ziekte van Pfeiffer met koorts, opgezette lymfeklieren en keelpijn)
• hemochromatose (te veel ijzer opgeslagen in je lichaam)
• leverkanker
• polymyositis (een spierziekte waarbij de spieren ontstoken en verzwakt raken)
• sepsis (bloedvergiftiging)
• schildklieraandoeningen
• toxische hepatitis (leverontsteking veroorzaakt door drugs of toxines)
• de ziekte van Wilson (te veel koper opgeslagen in je lichaam)

Symptomen verhoogde leverwaarden

Verhoogde leverwaarden hangen samen met de onderliggende oorzaak ervan. De symptomen van hepatitis zijn onder meer:

• geelzucht (gele ogen en huid)
• buikpijn
• zwelling van de buik (ascites)
• misselijkheid en braken
• donkere urine
• lichtgekleurde ontlasting
• zwakheid
• vermoeidheid
• verminderde eetlust

Behandeling: leverenzymen verlagen

Afhankelijk van wat de stijging van de leverenzymen veroorzaakt, kan de arts je adviseren om te stoppen met het drinken van alcohol of het gebruik van bepaalde medicijnen, af te vallen en/of gezonder te eten. Als de leverwaarden verhoogd blijven, kan de arts andere onderzoeken laten uitvoeren of je doorverwijzen naar een specialist in maag-darm-leverziekten.

Hoe verhoogde leverwaarden verlagen?

Hoe kun je het beste verhoogde leverwaarden verbeteren en verlagen?

Gezond eten

Een gezond dieet kan wonderen doen voor de lever, net zoals een slechte voeding de lever kan schaden. Wanneer je vet voedsel en alcohol consumeert, wordt dit verwerkt in de lever, waardoor deze harder moet werken. Wanneer je echter levervriendelijk voedsel eet, hoeft de lever niet zo hard te werken en kan het je gezond houden.

Matig alcoholgebruik

Als je een gezonde lever wilt hebben en verhoogde leverwaarden wilt verminderen, verlaag dan je alcoholinname of elimineer deze volledig.

Vermijd bepaalde voeding

Blijf uit de buurt van verwerkte, vette en suikerhoudende voedingsmiddelen, omdat deze zwaar op de lever wegen. Rood vlees, specerijen en olie/vetten moet je ook beperkt eten, omdat ook deze de lever negatief kunnen beïnvloeden. Een plantaardig dieet heeft de voorkeur.

Voldoende drinken

Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt. Dat is goed voor veel lichaamsfuncties. Het consumeren van ten minste acht glazen water per dag is de beste manier om je lever te helpen om toxines en gifstoffen uit het lichaam te spoelen.

Let op je medicatie

De medicijnen die je gebruikt, vormen een mogelijke boosdoener van leverschade. Het is belangrijk de bijsluiter goed te lezen voordat je medicatie neemt. Het is ook aan te raden om bij twijfel met je huisarts te overleggen. Stop nooit zonder overleg met het gebruik van voorgeschreven medicatie.

Let op je omgeving

Het kan zijn dat agressieve chemicaliën om je heen bijdragen aan verhoogde leverwaarden. Het is een goed idee om te weten welke chemische middelen je gebruikt in je werk of in het huishouden.

Lees verder

• Leveraandoeningen: symptomen, oorzaken en behandeling
• Lever: functie, werking, ligging en gezond houden van lever
• Leverwaarden: symptomen normale en verhoogde leverwaarden
• Leverziekten: symptomen, oorzaken, soorten en behandeling
• Leveraandoening door alcohol: pijn in de rechter bovenbuik