Ouderenzorg: incontinentie/obstipatie bij ouderen

Ouderenzorg: incontinentie/obstipatie bij ouderen Incontinentie bij ouderen is een enorm probleem. Het kan leiden tot huidproblemen, een verhoogd risico op blaasontsteking en een onaangename geur. Dit leidt vaak tot schaamte en het vermijden van sociaal contact. Het kan ook leiden tot vallen vanwege gehaaste bezoeken aan het toilet. Een ander probleem is obstipatie waarbij het niet lukt om een regelmatige toiletgang te hebben. Het gebeurt één keer in de drie dagen en de ontlasting is hard en keutelig. Dit artikel is een bewerking van het artikel 'Functionele beperkingen' van Herbert Habets.

Wat is incontinentie?

Incontinentie wordt als volgt gedefinieerd: ”Het ongewild verlies van urine en/of ontlasting, dat objectief aantoonbaar is en dat leidt tot hygiënische of sociale problemen.”

Tot het 65ste levensjaar komt incontinentie voornamelijk bij vrouwen voor. Na het 65ste jaar stijgt dit tot 14% van alle vrouwen. In verzorging- en verpleeghuizen is dit aantal nog hoger. Velen zoeken geen hulp.

Verstoord mictiemechanisme

Het mictiemechanisme kent twee fasen: vullingsfase van de blaas en ontledingsfase. Bij een normale ontledingsfase is de contractiekracht van de blaasspier intact. Er is een hoeveelheid van 1 tot 1,5 liter met een frequentie van 4 à 5 keer per dag.

verstoorde vullingsfase

Dit kan veroorzaakt worden door:
  • Vermindering van de elasticiteit van de blaas ten gevolge van littekenvorming.
  • Het te vroeg optreden van onweerstaanbare drang als gevolg van neurogene afwijkingen.
  • Een te vroege instabiliteit van de blaasspier met drukverhoging die boven de afsluitdruk uitstijgt.
  • Een defect afsluitmechanisme
  • Door drukverhoging in de buik tijdens hoesten, niezen, persen

verstoorde ontlediging van de blaas

  • Het wegvallen van de contractiekracht van de blaasspier.
  • Het niet goed samenwerken van de blaasspier en het afluitmechanisme.
  • Een gestoorde doorgankelijkheid van de uretha.

Er zijn vier verschillende vormen van incontinentie: stress-incontinentie, urge-incontinentie, overloop-incontinentie, functionele incontinentie (niet urologisch van aard).

verpleegkundige interventies

Voor interventies gelden de volgende criteria: aard van de incontinentie, mate van incontinentie, urineersnelheid, geslacht/leeftijd, lichaamsgewicht in verhouding tot de lengte, specifieke kenmerken cliënt, zelfredzaamheid cliënt en bijzonder omstandigheden. Er wordt door een verpleegkundige een lijst bijgehouden.

Wat is obstipatie?

definitie obstipatie

De toestand waarin iemands stoelgang een verandering ondergaat, gekenmerkt door een verminderde frequentie van ontlasting en/of harde droge ontlasting.

risicofactoren ontstaan obstipatie

  • vezelarme voeding
  • te weinig lichaamsbeweging
  • te weinig voeding
  • uitdroging/ te beperkte vochtinname
  • medicijngebruik
  • depressie
  • polyneuropathie
  • recente buik/darmoperatie

verpleegkundige interventies

Een verpleegkundige houdt een observatielijst bij van het ontlastingpatroon. Uitdrogingsverschijnselen nemen een belangrijke aandachtspunt. Goede voorlichting aan de oudere is belangrijk. Dat betreft vooral vezelrijke voeding, voldoende vocht en voldoende lichaamsbeweging.

Lees verder

© 2010 - 2023 Jehoeda, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Multiple Sclerose: incontinentieMensen die lijden aan Multiple Sclerose krijgen te maken met incontinentie. Vaak betekend dit een beperking op het socia…
Obstipatie; verstopping dikke darm oorzaken en oplossingenObstipatie; verstopping dikke darm oorzaken en oplossingenEen obstipatie van de ontlasting in de darmen kan erg vervelend zijn en kent vele oorzaken. Om een obstipatie op te loss…
Urine incontinentie, een vervelende kwaalUrine incontinentie, een vervelende kwaalUrine incontinentie is een kwaal, die vaak op latere leeftijd een rol gaat spelen. Het komt vooral bij vrouwen voor. Uri…
Incontinentie, ongewild urineverliesJe zult het maar hebben. Incontinentie. Je voelt je opgelaten, want zonder dat je er erg in hebt is je broek nat. Incont…

Een maagzweer of gewoon buikpijn?Een maagzweer of gewoon buikpijn?Buikpijn is de meest gehoorde klacht, vooral kinderen klagen hier nog al eens van. De buik bestrijkt een groot gebied en…
Hoge bloeddruk: Symptomen, oorzaken en medicijnenHoge bloeddruk: Symptomen, oorzaken en medicijnenIedereen weet inmiddels dat een te hoge bloeddruk erg schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Maar waarom was dat ook al…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Zorro4, Pixabay
  • Functionele beperkingen (artikel) - Herbert Habets
Jehoeda (167 artikelen)
Laatste update: 11-07-2022
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.