Als zwangerschapsbraken uit de hand loopt
In de eerste drie maanden van de zwangerschap is het niet ongewoon om te moeten overgeven. Dit komt met name voor in de vroege ochtend. Maar wat als misselijkheid de hele dag doorgaat, je vrijwel niets meer binnen kunt houden, je duidelijk afvalt en je alleen nog maar in belabberde staat op de bank kunt hangen? Dan is er sprake van een gevaarlijke vorm van zwangerschapsbraken, genaamd hyperemesis gravidarum.Bij wie komt zwangerschapsbraken voor?
De eerste tekenen van ernstige misselijkheid kunnen zich al vroeg in de zwangerschap voordoen. Sommige vrouwen melden veranderingen al in de eerste twee weken na de conceptie. Gevoelig zijn vrouwen die in verwachting zijn van een meerling, vrouwen die voor het eerst zwanger zijn, vrouwen die het in eerdere zwangerschappen hebben gehad en vrouwen met obesitas. Ruim 80% van de vrouwen kent de misselijkheid die met een prille zwangerschap gepaard gaat, maar bij slechts de helft hiervan is er sprake van braken, meestal incidenteel. Nog eens een kleine minderheid wordt om deze reden in het ziekenhuis opgenomen.Hoe ontstaat zwangerschapsbraken?
De oorzaken zijn nog onbekend, wel gaan er geluiden op dat het te maken heeft met een te grote productie van oestrogeen. Ook is het in verband gebracht met een teveel aan HCG-hormoon dat exclusief in de zwangerschap wordt aangemaakt. De ergste misselijkheid lijkt samen te vallen met de piek in het HCG-gehalte in het bloed. Dit peil stijgt rond de zesde week om tot de negende week verder door te stijgen. Na dit tijdsbestek daalt het gehalte weer om vanaf de zestiende week op hetzelfde niveau te blijven.Bijkomende klachten:
Over de vreemde waarneming van smaak en geur
Sommige vrouwen ruiken in de eerste weken van de zwangerschap op grote afstand. Dit verergert de al bestaande misselijkheid nog veel meer. Vlees braden wordt onmogelijk, vaatdoekjes blijken een walgelijke geur te hebben, eten dat je voorheen heerlijk vond vind je nu gruwelijk. Als dit gebeurt met je favoriete drank, bijvoorbeeld thee of koffie, dan wordt het heel moeilijk om toch vocht binnen te krijgen. Daarentegen kun je opeens trek krijgen in heel ander voedsel, zelfs voedsel dat je voorheen niet lustte. Ook zijn er meldingen gemaakt van vrouwen die opeens koffiebonen wilden knabbelen of de as van sigaretten wilden oppeuzelen. Smaak en geur zijn nauw verbonden. De extra hormonen in het lichaam veranderen de waarneming van smaak en geur en versterken die, maar hoe erg het ook lijkt, het is tijdelijk.Wat zijn de risico's?
Het grootste gevaar is uitdroging van de moeder, voedingstekorten en het verlies van belangrijke mineralen. Er zijn geen duidelijke gevaren voor de baby bekend, integendeel, een hoog gehalte aan HCG in het bloed vermindert de kans op een miskraam aanzienlijk.Wat is er aan zwangerschapsbraken te doen?
Indien het lichaam aan het uitdrogen is wordt de patiënte opgenomen in het ziekenhuis en wordt de elektrolytenhuishouding hersteld door middel van vochttoevoer via het infuus. Dit infuus bevat glucose en vitaminen. Verder wordt er natrium en kalium gegeven. Soms zijn een paar dagen voldoende, in andere gevallen zijn herhaalde opnames nodig of blijft de patiënte één of twee weken. De patiënte wordt hierbij begeleid door een gynaecoloog. Anti-misselijkheidsmedicijnen blokkeren de prikkeling van het braakcentrum in de hersenen en werken niet in op de hormoonhuishouding. Ze kunnen dus in het beste geval enkel verlichting geven.Een eenvoudige tip voor thuis is om je een boterham met gemberjam te laten serveren, nog voordat je opstaat. Gember is een veilig middel tegen allerhande misselijkheidsgevoelens, dus ook die bijvoorbeeld bij wagenziekte optreden. Als je wanhopig bent door het vele braken weet dan dat het altijd weer overgaat, ook al kan het even duren. Het is een overreactie van het lichaam op de zwangerschap. Je mag overigens alles eten en alles is meegenomen, ook al is het een snack of snoep. Kalium zit in al het voedsel en alle beetjes helpen om het kaliumgehalte op te krikken.
Hoe lang gaat zwangerschapsbraken duren?
In de meeste gevallen vermindert het braken na de twaalfde tot zestiende week om daarna weg te blijven. Het is dan wel mogelijk om nog licht misselijk te blijven tot de bevalling. Sommige vrouwen rapporteren de gehele zwangerschap misselijk te zijn, en dit wordt vooral beseft als de baby er is en er plotseling een enorme honger ontstaat. In alle gevallen zijn de eerste weken het zwaarst, met name tussen de zesde en negende week.Aandachtspunten
Soms wordt de situatie in verband gebracht met de psychische staat van de patiënte. De patiënte zou eigenlijk geen kind willen of bang zijn voor wat er komen gaat. Hier zijn echter geen bewijzen voor geleverd, in alle gevallen is de baby juist gewenst. In weer andere gevallen wordt de patiënte na opvang in het ziekenhuis in een geïsoleerde kamer geplaatst, omdat men meent dat ze niet meer tegen prikkels van buitenaf kan. Dit is een mythe die niets te maken heeft met de productie van zwangerschapshormoon. Het alleen liggen op een kamertje versterkt juist de aandacht op de misselijkheid omdat er geen enkele afleiding meer van buitenaf is. Het advies luidt dan ook om je dit niet te laten gebeuren.Samenvattend:
Als je in het begin van de zwangerschap veelvuldig braakt laat dan zo snel mogelijk je bloed onderzoeken. In veel gevallen zal er eerst een medicijn worden geprobeerd. Bij sporen van dehydratie (uitdroging) zal een infuusbehandeling nodig zijn. Deze is niet belastend maar heeft de bedoeling je beter te laten voelen. Dit gaat overigens niet meteen en vaak is chemische verbetering van je bloed voor jezelf niet eens merkbaar. Blijf eten en drinken, desnoods kleine beetjes."You do a lot of growing up when you're pregnant. It's suddenly like, "Yikes. Here it is, folks. Playtime is over." ~ Connie Fioretto, geciteerd in Between Generations: The Six Stages of Parenthood by Ellen Galinsky, 1982
