Invloed van videogames op het agressieve gedrag van kinderen

Videogames worden vaak aangedragen als oorzaken van agressief gedrag bij kinderen. Maar welke factoren veroorzaken dit? Wat maakt videogames schadelijker dan bijvoorbeeld agressieve films? Er zijn 3 theorieën die agressief gedrag verklaren: de sociale leertheorie, de gewenningstheorie en de catharsistheorie. Het is de afgelopen jaren veel normaler geworden dat kinderen al op jonge leeftijd al games spelen waar geweld in voorkomt. Inmiddels is het geen uitzondering meer dat een kind van een jaar of twaalf al call of duty aan het spelen is, terwijl deze spellen eigenlijk pas vanaf 18 jaar gespeeld mogen worden. Vaak wordt door ouders niet nagedacht wat hier eigenlijk de gevolgen van zijn en welke invloed deze games hebben op hun kinderen. Er zijn eigenlijk drie theorieën te onderscheiden die agressie verklaren. Deze drie theorieën zullen dan ook behandelt worden in dit artikel.

Sociale leertheorie

Volgens de sociale leertheorie is agressie een vorm van gedrag dat net als veel andere gedragingen aangeleerd wordt. Door directe ervaringen met agressie, ontwikkeld een kind een bepaalde agressie. Het kan echter ook op een andere manier aangeleerd worden, door het observeren van andere. Dit gaan ze vervolgens zelf weer imiteren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het imitatiegedrag van kinderen ten opzichten van hun helden. Ze spelen graag hun persoonlijke favoriet na, of dit nou superman, batman of spiderman is. Al deze helden strijden voor het goede, maar worden wel beloond het geweld dat zij gebruiken. Eén van de onderzoeken waaruit dit blijkt is het onderzoek van Bandura. Hij liet 3 groepen kinderen naar een man kijken die naar op tv een speelgoedpop in elkaar sloeg. De eerste groep kreeg vervolgens te zien dat de man beloond werd met snoep en limonade, de tweede groep kreeg te zien dat de man vervolgens op zijn gedrag werd aangesproken en met een opgerolde krant een tik kreeg. De derde groep kreeg vervolgens geen beloning, maar ook geen straf te zien. Vervolgens werd aan de groep dezelfde pop laten zien en mochten ze hiermee spelen. De groep die keek naar het programma waar de man werd beloond imiteerde zijn agressieve actie veel vaker dan de kinderen die het programma hadden gezien waar de man gestraft werd. Ook bij het spelen van agressieve games is beloning een erg belangrijk motivator. Kinderen worden namelijk direct beloond voor agressief gedrag bij agressieve games. Je kan de gewelddadige game alleen maar uitspelen als je het geweld ook echt gebruikt. Als je de game uitspeelt, of alleen al het level uitspeelt, dan wordt je daarmee beloond. Waar je bij bijvoorbeeld een agressieve film het alleen maar ziet, ervaart het kind bij een agressieve game direct de beloning.

Gewenningstheorie

De gewenningstheorie stelt dat kinderen die veel mediageweld zien hieraan wennen, waardoor hun remmen om zelf agressief gedrag te vertonen wordt verlaagd. Ook hier is onderzoek naar gedaan. Een bepaalde groep kinderen kreeg een agressieve politiefilm te zien, terwijl een andere groep een geweldloze film te zien kreeg. Vervolgens moesten ze naar camerabeelden van een kamer verderop kijken. In deze kamer waren andere de onderzoeker vertelde de proefpersonen dat ze even op die kinderen moesten letten. Nadat de onderzoeker de zaal had verlaten gingen de kinderen in de “andere kamer” met elkaar op de vuist. De reactie hierop was bij kinderen die na de politiefilm hadden gekeken minder heftig dan de kinderen die naar de geweldloze film hadden gekeken.

Catharsistheorie

In tegenstelling tot de vorige theorieën gaat deze theorie ervan uit dat mediageweld een positieve invloed heeft op kinderen. Ze lokken wel agressieve gevoelen bij kinderen uit, maar deze worden tijdens het kijken weer ontladen. Doordat ze dit geweld zien, worden juist hun agressieve gevoelens ontladen. Deze theorie is echter nooit met een onderzoek ondersteund.

Tot slot

Het is vrij lastig om vast te stellen of agressieve games werkelijk de oorzaak zijn van het agressieve gedrag. Elk kind heeft een bepaalde mate van temperament en een manier van reageren. Kinderen die een grote hoeveelheid temperament hebben zullen eerder geneigd zijn om agressieve games te gaan spelen. Het is daarom niet helemaal duidelijk of kinderen agressief worden door gewelddadige games of dat de kinderen agressief zijn en daarom juist agressieve games leuk vinden. Wat wel duidelijk terugkomt in de verschillende theorieën en daarbij behorende onderzoeken is dat het blootstellen van kinderen aan agressie over het algemeen leidt tot agressiever gedrag.