Elektro-encefalografie (EEG): Onderzoek van hersenactiviteit
Een elektro-encefalografie is een medisch onderzoek waarmee de arts de elektrische activiteit van de hersenen meet. In de volksmond is een EEG, de afkorting van een elektro-encefalografie, gekend als een hersenfilmpje. Met behulp van een elektro-encefalografie is de arts in staat om heel wat aandoeningen op te sporen alsook om andere hersenproblemen op te volgen. De EEG-test is evenwel niet bruikbaar om de intelligentie van iemand te meten. Dit eenvoudig en pijnloos onderzoek vindt plaats in een ziekenhuis.
Indicatie EEG: Aandoeningen opsporen en opvolgen
De communicatie tussen hersencellen gebeurt door middel van kleine elektrische signalen, beter bekend als “impulsen”. Dankzij een EEG is een arts in staat om deze activiteit te meten. Een EEG is inzetbaar om aandoeningen op te sporen en op te volgen.
Aandoeningen diagnosticeren
Een aantal aandoeningen zijn met dit hersenfilmpje te diagnosticeren zoals:
Andere hersenproblemen opvolgen
Verder is een EEG ook nog inzetbaar om:
- de hersenactiviteit bij een diepe coma te testen (om te kijken of een patiënt hersendood is of niet)
- de hersenen tijdens een hersenoperatie te bewaken
- de ontwikkeling van de hersenen bij te vroeg geboren kinderen te beoordelen
- slaapstoornissen te evalueren
Voor het onderzoek van de hersenen
Haren wassen
Het is belangrijk om de haren te wassen voordat het onderzoek plaatsvindt. Wel zijn hierbij conditioners, oliën, sprays of gels verboden. Het haar moet bijgevolg volledig droog en schoon zijn voor het onderzoek start, zonder de aanwezigheid van bepaalde haarstylingsproducten.
Medicatie mogelijk stopzetten
Bepaalde geneesmiddelen interfereren mogelijk met de onderzoeksresultaten en daarom moet de patiënt hiermee misschien stoppen. Dit overlegt hij echter steevast op voorhand met de arts.
Opwekkende middelen afgeraden
Verder mag de patiënt tot acht uur voor het onderzoek geen voedingsmiddelen en dranken met
cafeïne of andere opwekkende producten gebruiken om wakker te blijven. Af en toe is het namelijk nodig om tijdens het onderzoek te slapen. Het is hierbij ook verstandig om de slaaptijd de avond voordien te minderen.
Tijdens het hersenfilmpje
Eenvoudig onderzoek
Het gewone hersenfilmpje kent een tijdsduur van circa dertig tot zestig minuten. Hierbij is het de bedoeling dat de patiënt op de rug gaat liggen in een bed, of in een ligstoel rust. Daarna brengt de onderzoeker elektroden (meetpunten) aan op de hoofdhuid. Hiervoor moet hij wel wat pasta smeren op de hoofdhuid zodat de elektroden blijven vastkleven. Dankzij de geleidende pasta ontstaat tevens een beter contact tussen de elektroden en de huid. Dit voelt een beetje plakkerig en misschien ongemakkelijk aan maar doet zeker geen pijn. De elektroden zijn door draden verbonden met een opnameapparaat. Het apparaat verandert de elektrische signalen in patronen die de arts kan bekijken op een monitor. Deze patronen, die ook op papier afdrukbaar zijn, lijken op golvende lijnen. Het is belangrijk om bij dit onderzoek stil te blijven liggen en de ogen te sluiten, zodat de resultaten niet beïnvloed worden. Soms moet de patiënt op vraag van de onderzoeker enkele simpele activiteiten uitvoeren, zoals snel en diep ademen gedurende enkele minuten, eventjes diep zuchten, met de ogen knipperen, kijken naar een fel knipperend licht of een vuist maken. Soms is het ook nodig om op vraag te gaan slapen bij dit onderzoek.
Met bijkomend registratieapparaat
Een aantal patiënten moet een EEG ondergaan waarbij de arts resultaten nodig heeft van een langere registratieperiode. De patiënt draagt hierbij de elektroden, maar ook krijgt hij een speciaal registratie-apparaat dat hij gedurende maximaal drie dagen met zich mag meenemen. De patiënt mag met hiermee alle activiteiten thuis uitvoeren. Af en toe is een ziekenhuisverblijf vereist bij dit langdurig onderzoek zodat het controleren van de hersenactiviteit permanent mogelijk is.
Resultaten elektro-encefalografie
De onderzoeker bezorgt alle informatie aan de neuroloog, die hiervan een diagnose maakt en dit later met de patiënt bespreekt.
Normale resultaten
De elektrische activiteit van de hersenen bedraagt normaal gezien een bepaald aantal golven per seconde (frequentie). Dit staat voor een normale frequentie voor verschillende niveaus van alertheid. In wakkere toestand zijn bijvoorbeeld meer hersengolven te zien dan in een slaaptoestand. De golven kennen ook geen afwijkende patronen. Een normaal EEG betekent echter niet dat een patiënt in het verleden geen epileptische aanval o.i.d. gehad kan hebben.
Abnormale resultaten
Soms zijn de resultaten van een EEG-test abnormaal; dit is dan te wijten aan:
- convulsies (stuipen: oncontroleerbare fysieke bewegingen en veranderingen in het bewustzijn) (zoals epilepsie)
- drugsmisbruik of alcoholmisbruik
- een abnormale bloeding
- een abnormale structuur in de hersenen zoals een hersentumor
- een herseninfarct: afsterven van weefsel als gevolg van een blokkade in de bloedstroom
- een hoofdwonde
- een zwelling van de hersenen (oedeem)
- migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn) (in sommige gevallen)
- slaapstoornissen zoals narcolepsie (overmatig slaperig en verlies van controle van de ledematen)
Risico's bij het meten van de hersenactiviteit
Een elektro-encefalografie is een zeer veilig onderzoek. Wel ervaren sommige patiënten met epilepsie mogelijk een aanval als ze de lichtflitsen zien. De onderzoeker is getraind om de patiënt dan meteen te helpen.