nieuws uitgelicht

Israëlische studie: stoppen van schizofrenie voor het begint

Volgens een studie van de Universiteit van Tel Aviv in Israël kan schizofrenie gestopt worden voordat de symptomen beginnen. Vroegtijdig ingrijpen kan voorkomen dat de ziekte zich volledig ontwikkelt. Professor Ina Weiner van het departement psychologie meent dat een medicijn als clozapine al eerder toegepast kan worden als biologische afwijkingen in de hersenen ontdekt worden voordat de symptomen zich manifesteren. Zo blijkt dat een infectie in de baarmoeder de ziekte kan veroorzaken.

Proeven met ratten

Weiner en haar team hebben proeven genomen met zwangere ratten door ze een virus toe te dienen die schizofrenie-achtige verschijnselen geven bij de nakomelingen. Deze methode simuleert moederlijker infectie tijdens de zwangerschap dat een bekende risicofactor is voor schizofrenie. Weiner toonde aan dat de nakomelingen van de rat normaal waren bij de geboorte en gedurende de puberteit. Maar in het beginstadium van volwassenheid vertoonden de dieren, net als bij mensen, schizofrenie-achtige symptomen.

Hersenscans en gedrag

Weiner onderzocht hersenscans en gedrag. Ze ontdekte afwijkende ontwikkeling van de laterale ventrikels en de hippocampus in de ratten met 'schizofrenie'. Deze ratten met een verhoogde risico zouden medicijnen gegeven kunnen worden om hun hersenen te behandelen. Behandeling met resperidon (risperdal) en clozapine toont aan dat de laterale ventrikels en de hippocampus weer normaal werden. De werking ervan werkt het best wanneer het in de puberteit wordt gegeven enkele maanden voordat de ratten volwassen worden.

Op dit moment worden antipsychotica alleen voorgeschreven wanneer de symptomen aanwezig zijn. Weiner en haar collega's geloven dat een goede voorspellingsmethode gekoppeld met een lage dosis medicatie gedurende de pubertijd kan voorkomen dat schizofrenie zich ontwikkelt bij de risicogroepen. Weiner is al met onderzoek begonnen het punt te bepalen waarop veranderingen in de hersenen kunnen worden ontdekt.

Oestrogeen hormoon

Parallel aan dit onderzoek heeft Weiner ook ontdekt dat het vrouwelijke hormoon oestrogeen mogelijk kan werken als beschermer gedurende de menopauze van vrouwen die kwetsbaar zijn voor schizofrenie. Oestrogeen therapie is lang een controversiële behandeling geweest voor de symptomen van menopauze, maar het blijkt dus mogelijk een positief effect te hebben voor vrouwen met een risico voor schizofrenie.

“Antipsychotica zijn minder effectief gedurende perioden met weinig oestrogeen in het lichaam, na de geboorte en gedurende de menopauze. Nu tonen onze pre-klinische resultaten aan waarom dat misschien gebeurt,” zegt Weiner. “Ons onderzoek linkt schizofrenie en haar behandeling met de oestrogeen niveaus.” Het herstellen van normale niveaus van oestrogeen kan werken als beschermer voor vrouwen die in de menopauze zitten en kwetsbaar zijn voor schizofrenie.

De bevindingen van professor Ina Weiner zijn terug te vinden in de wetenschappelijk bladen Biological Psychiatry (het eerste onderzoek over vroegtijdig ingrijpen) en Psychopharmacology (het tweede onderzoek over estrogeen)