Obesitas, ernstige ziekte die epidemische vormen aanneemt

Obesitas is een ziekte waar je helaas levenslang mee te maken hebt. De overmatige vetstapeling in het lichaam is zodanig dat het gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Niet alleen is de ziekte een levenslange kwelling, maar ook het (noodzakelijke) vechten er tegen. Ziekelijk overgewicht als obesitas heeft ook andere aandoeningen als suikerziekte, hart- en vaatziekten etc tot gevolg. In 2030 dreigt 50% van de wereldbevolking ziekelijk dik te zijn.

Obesitas duurste ziekte ter wereld.

In 2014 kostte obesitas de wereldeconomie jaarlijks zo'n 1600 miljard euro, blijkt uit Brits onderzoek. Ziekelijk overgewicht is daarmee een duurder probleem dan klimaatverandering of alcoholisme. Wereldwijd hebben reeds meer dan 2,1 miljard mensen obesitas of een andere vorm van overgewicht. Dat is ongeveer een derde van de bevolking op onze planeet. Als obesitas met de huidige snelheid voortschrijdt, zal in 2030 de helft van de wereldbevolking te dik zijn. Een obesitascrisis kan alleen worden voorkomen indien overheden ingrijpen, is de mening van het onderzoekbureau McKinsey and Company.

Oorzaken van obesitas

Belangrijk is om de oorzaak van de aandoening te achterhalen opdat de juiste maatregelen genomen kunnen worden. Daarbij moet je als obesitaspatiënt de volgende vragen stellen:

• Is het een erfelijke kwestie.
• Heeft u vaker een dieet gevolgd.
• Was u reeds als kind dik of ontstond het pas op latere leeftijd.
• Is overspannenheid of ongelukkig zijn, de aanleiding tot eten.
• Denkt u dat er een eetstoornis is of bent u depressief.

De antwoorden op deze vragen dient u met uw arts te bespreken, om samen te kijken wat de beste behandeling is. Overgewicht heeft als basis een wisselwerking tussen leefstijl, erfelijke factoren en omgevingsfactoren. Daardoor is het ondanks een gezonde leefstijl vaak erg moeilijk om af te slanken en vervolgens slank te blijven.

De gezondheidsrisico’s van obesitas

Zijn meestal wel bekend. Gerelateerde ziektes zijn o.a.:

• Diabetes mellitus type 2, ofwel suikerziekte. In ruim 80% van alle gevallen is deze ziekte te wijten aan overgewicht.
• Wie inactief is en weinig beweegt, heeft kans op een verhoogde bloeddruk, te hoog lichaamsgewicht, te groot vetpercentage en een te hoog cholesterolgehalte. Per jaar sterven er in ons land ruim 8000 personen aan de nadelige gevolgen van te weinig bewegen.
• Bij circa 20% van alle personen die hartziekten oplopen, is de oorzaak overgewicht.
• Bij kanker is 5% van alle gevallen te wijten aan ernstig overgewicht
• Overgewicht tast het kraakbeen in de gewrichten aan, hetgeen orthopedische klachten tot gevolg kan hebben.
• Overgewicht heeft ook vaak te maken met korte ademstilstanden in de slaap (het slaapapneusyndroom).
• Huidproblemen zoals striae, onvoldoende wondheling, huidverweking vinden hun oorzaak eveneens dikwijls in ernstig overgewicht.
• Bij vrouwen kan het ernstig overgewicht leiden tot onvruchtbaarheid c.q menstruatieproblemen.

Psychische klachten

De drie meest voorkomende psychosociale aandoeningen bij mensen met overgewicht zijn eetstoornissen, angst en depressies. Ook de discriminatie en stigmatisering van personen met overgewicht is een toenemende zorg. Dit uit zich o.a. in hogere premies voor ziektekostenverzekeringen. Het negatieve beeld over mensen met overgewicht kan school- en werkprestaties beïnvloeden, en leiden tot sociale isolatie en minderwaardigheidscomplex.

Werken aan uw gewicht

Obesitas is bepaald geen tijdelijke aandoening die in één keer met een goed dieet is te verhelpen. Het is helaas een chronische kwestie. Eenmaal obisitaspatiënt, altijd obesitaspatiënt. Toch zult u in overleg met bijv. huisarts, specialist, dietist, (desnoods chirurg) naar een oplossing moeten streven die de kwaal onder de duim houdt.

Er is sprake van een geslaagde behandeling, indien u er in slaagt binnen een jaar een gezonde leefstijl aan te meten. Neem rustig die tijd, want overhaast afvallen is zelden een blijvende oplossing. Het is belangrijker een leefstijl te ontwikkelen die u wel kunt vasthouden op de langere termijn. De kwestie is om ingesleten patronen te doorbreken, gewoontes te veranderen, het leren luisteren naar uzelf en naar uw lichaam. Sommigen moeten aanleren zich te ontspannen en tijd in te ruimen om bijvoorbeeld wat vaker te fietsen of wandelen. Het gaat erom dat u zich beter in uw vel gaat voelen.

Tips

• Iedere dag ontbijten.
• Streef naar een gemiddelde gewichtsafname van een ½ kilo per week.
• Gevarieerd eten met een beperkte hoeveelheid calorieën.
• Matig zijn met voedingsmiddelen waarin vet en/of suiker is toegevoegd.
• Weinig alcohol gebruiken.
• Zorg voor regelmaat in uw eetpatroon.
• Eet bewust en neem er ook de tijd voor.
• Leg de afspraken met uzelf vast en maak bijv. weekplanningen.
• Meer bewegen.