Bang dat kanker terugkomt: hoe ga je daar mee om?

Er zullen weinig kankerpatiënten zijn die niet bang zijn voor de dag dat hun kanker weer de kop opsteekt. De paniek over wat kan komen, kan je leven behoorlijk vergallen. Omgaan met die angst is niet eenvoudig. Doktoren kunnen in de meeste gevallen geen garantie geven dat de ziekte niet terugkomt. Maar hoe ga je daar dan mee om? Over angst voor kanker die terugkomt en hoe je je leven daardoor het minst laat beïnvloeden.

Komt kanker altijd terug?

Op de vraag of kanker altijd terug komt is geen goed antwoord te geven. Dat hangt af van de soort kanker, in welke fase de ziekte was en de soort behandelingen. Maar dan nog is het vaak vette pech hebben als de ziekte toch terug komt. Net zoals het in heel veel gevallen ook pech is dat je het überhaupt krijgt. Doktoren geven kankerpatiënten alleen een soort overlevingskans. U heeft 90 procent kans om de volgende 10 jaar geen kanker meer te krijgen zeggen ze dan bijvoorbeeld. Maar als je bij die 10 procent zit, heb je daar verder niet zo veel aan. En voor hetzelfde geldt haal je met gemak 50 jaar zonder ooit weer met de ziekte te maken te hebben.

Bij elk pijntje bang voor kanker

Wie ooit kanker heeft gehad, weet dat elk pijntje, elke rare bult of knobbel angst opwekt. Dat is een heel natuurlijk proces, maar ook heel lastig. Overigens is het wel goed om met klachten direct naar de arts te gaan. Doktoren begrijpen heus wel dat iemand die kanker heeft gehad bang is voor een nieuwe opleving of voor uitzaaiingen.

Leven met de onzekerheid

Leven met kanker is leven met onzekerheid. Vooral in de eerste periode na de behandeling staat het allemaal nog op de voorgrond. Bovendien kunnen veel mensen er ook niet omheen dat ze kanker hebben gehad. Ze hebben bijvoorbeeld last van littekens, vermoeidheid of oedeem . Wat ook maakt dat soms de paniek weer toeslaat is als iemand uit de omgeving aan dezelfde kankersoort overlijdt als de persoon in kwestie heeft. Of als bij iemand anders met ook dezelfde soort de ziekte toch weer de kop heeft opgestoken. Dan doet zich het: Zie je wel” gevoel voor.

Het leven pakken na kanker

Hoewel het heel erg logisch is dat je soms gek wordt van angst bij de gedachte dat je het terugkrijgt, helpt dat niet de terugkeer van de ziekte te voorkomen. Iemand doet er natuurlijk goed aan bij oude of nieuwe klachten wel direct naar de arts te gaan, maar je altijd erge zorgen maken helpt niets. Gewoon accepteren dat de ziekte terug kan komen is dan misschien ook wel het beste wat er is. Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar wie voortdurend moet vechten tegen dat idee, zal ook geen prettig leven hebben. En hoewel dat nergens beschreven staat, stress is natuurlijk voor geen enkel lichaam goed. En zeker niet voor een lichaam dat al geteisterd is door de ziekte en de vaak zware behandelingen. De emoties laten komen omtrent de angst is goed. Huil, spreek je uit tegenover anderen, volg een therapie als je je daar goed bij voelt (Kortdurend Oncologische Psychotherapie is er voor mensen die kanker hebben of hebben gehad). Wees boos of juist heel blij. Het mag allemaal, want het is niet niks als je kanker hebt gehad.

Leef in het moment en doe elke dag iets leuks

De meeste kankerpatiënten leven waarschijnlijk wel met de gedachte dat hun leven eindig is. Dat is het echter voor iedereen. Als kankerpatiënt heb je er echter soms eerder mee te maken of je beseft het je veel beter. Je daar echter helemaal lam door laten leggen levert ook niet zoveel op. Wie nog dingen kan doen die hij of zij leuk vindt, doe het. Je weet niet hoeveel tijd je nog hebt en elk mooi moment dat je hebt gehad, nemen ze je niet meer af.

Zelf de ziekte te slim af zijn

Overal vind je wel boeken die zeggen dat zij het geheim hebben om je van je kanker af te helpen. Van abrikozenpitten tot strenge diëten. Persoonlijk geloof ik niet zo dat je met dat soort zaken de kanker echt kunt genezen. Maar een gezonde levenswijze is natuurlijk altijd van belang. Dit betekent:

• Op een goed gewicht blijven
• Veel bewegen
• Geen alcohol drinken of heel weinig
• Gezond eten. Dat betekent veel groenten en fruit en vette vis
• Niet roken
• Proberen zo weinig mogelijk stress in je leven te hebben
• Veel in de natuur te zijn

Mindfulness

Met mindfulness leer je heel erg in het hier en nu te leven. Dat betekent overigens wel dat je gevoelens van angst en paniek er mogen zijn. Maar ze worden door mindfulness iets waar je naar kunt kijken, dat je als een soort buitenstaander aanschouwt.

Geloof of overtuiging als je kanker hebt gehad

Voor mensen die geloven kan dit geloof van enorme waarde zijn tijdens deze periode. Anderen die ook geloven kunnen overigens ook juist van hun geloof vallen omdat ze niet kunnen geloven dat hen dit overkomt.

Spiritualiteit

Voor sommigen is kanker ook het moment om contact te maken met hun spiritualiteit. Beseffen dat je deel bent van een groter geheel kan heel veel rust geven. Maar ook meditatie, anderen helpen en veel tijd door brengen in de natuur zijn zaken die heel erg kunnen helpen bij angst om weer kanker te krijgen.

Lekker filmpje kijken en alles uit je leven schrappen wat je niet wilt zien of doen

Wie in de paniek zit om de ziekte doet er goed aan om zoveel mogelijk te genieten. Dat is dan een tegenhanger van dat akelige gevoel. En daarvoor mag je ook best dingen uit je leven bannen. Ziekenhuisseries kunnen soms heel confronterend zijn. Wie ziek is of het is geweest, kan die gewoon schrappen. Je hoeft niet naar al die ellende te kijken als je dat niet wilt. Voor kranten lezen geldt hetzelfde. Er is zoveel ellende in de wereld, als je zelf al helemaal in de put zit is het soms goed om die andere ellende even niet te zien. Heb je een baan die je helemaal opvreet, dan kun je overwegen om daar mee te stoppen. Stel dat de ziekte wel terugkomt: was dat het dan waard? Ga voor de mooie momenten in het leven. Met familie en vrienden of gewoon alleen als je dat prettig vind. Maak die reis die je altijd al hebt willen maken, ga naar dat restaurant dat je je zelf altijd ontzegd hebt, koop die jurk of dat pak dat je altijd al hebt willen hebben. Kortom geniet van wat er nu is, nu de ziekte er nu niet is. Laat je kostbare momenten niet voorbij gaan doordat de angst alles overheerst. Het maakt niet dat de ziekte verdwijnt, het maakt niet dat hij niet meer terug komt. Leef in het hier en nu.

Hoeveel van je leven heb je al niet verspild?

Het helpt misschien ook om te beseffen dat je al heel veel van je leven hebt verspild aan onnozele zaken. Veel kankerpatiënten hebben dat gevoel als ze te horen krijgen dat ze de ziekte hebben. Maar door de waan van de dag verdwijnt dat gevoel heel vaak weer. Ga eens terug naar al die domme momenten die maakten dat je je zwaar ongelukkig voelde, niet gewaardeerd of waarin je dingen deed die niet goed voor je waren. Maak die fout niet weer en probeer nu elk moment wel waardevol te laten zijn. Of dat nu inhoudt dat je lekker op de bank zit met een tijdschrift of dat je de wereldbol overvliegt, dat maak je natuurlijk zelf uit.

Angsten verbannen

Wat je ook kunt doen is al je angsten aan het papier toevertrouwen. Schrijf alles op waar je bang voor bent in verband met je ziekte. En maak dan een groot vuur en gooi al die angsten er in. Voor veel mensen is dat alsof ze de angsten er mee wegjagen. Mogelijk tot een volgende keer, maar dan ben je er deze keer van af.

Zoek mensen op die je inspireren en waarmee je het goed hebt

Wie kanker heeft gehad, heeft geen tijd meer om zijn die tijd te verdoen met mensen waar je geen goed gevoel bij krijgt. Daar is je tijd simpelweg te kostbaar voor. Zoek mensen waar je je lekker bij voelt en die je voeden. Of dat nu letterlijk of figuurlijk is. Je hoeft met al die anderen geen ruzie te maken, maar je hoeft er ook niet zoveel meer mee. Wees zuinig met je tijd, haal er alles uit wat je kunt.

Je bent geen kanker, je hebt het gehad

Wie kanker heeft gehad en daar open mee is omgegaan, moet altijd vragen beantwoorden hoe het nu gaat. Dat stigma blijft. Maar je bent meer dan dat en het is misschien ook goed om mensen dat te laten weten. Dat je het fijn vindt dat ze zo belangstellend zijn, maar dat je nu in een andere fase bent aanbeland. En dat je nu ook weer gewoon je ding doet, plezier hebt, feest, een drankje drinkt en de sterren van de hemel danst.

Stap af van het gevoel dat je zelf de kanker veroorzaakt hebt

De 'orenmaffia' beweert voortdurend dat kanker iets is dat je jezelf op je hals hebt gehaald. Er zijn factoren die niet bepaald goed voor je zijn, maar laat het gevoel los dat het je eigen schuld is. Bovendien is dat in heel veel gevallen ook niet zo. Je lichaam is cellen in een veel te razend tempo gaan delen en dat is het dan. Buiten jouw wil om is dat gebeurt. Besef je wel dat er steeds meer en betere methoden komen om de kanker te genezen. Hoe langer je leeft, des te meer zaken er worden ontdekt die er voor kunnen zorgen dat - als de kanker toch terugkomt - je mogelijk toch te genezen bent.