Regenboogvliesontsteking (iridocyclitis): gevaar voor oog
Als je een oog goed bekijkt, zie je in het midden de pupil (het zwarte rondje). Het licht valt via de pupil in het oog. Om de pupil heen bevindt zich het regenboogvlies, ook wel de iris genoemd. Een ontsteking van de iris heet iridocyclitis of regenboogvliesontsteking. Regenboogvliesontsteking ontstaat plotseling. Ineens krijg je een pijnlijk, rood oog en ga je geleidelijk wazig zien. Het kan in één oog voorkomen, afwisselend in één van beide ogen, maar ook tegelijk in beide ogen. In ernstige gevallen kan het regenboogvlies verkleven met de pupil en veroorzaakt dan een onherstelbare schade aan het oog. De behandeling van regenboogvliesontsteking gebeurt met verschillende oogdruppels met onder andere de ontstekingsremmer prednison. In sommige gevallen is een injectie in de oogbol noodzakelijk. De oorzaken van iridocyclitis zijn vaak auto-immuunontstekingen als de ziekte van Bechterew (reumavorm) en de ziekte van Crohn. (chronische darmontsteking)
gezonde iris / Bron: Petr Nov, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.5)Uveïtis verzamelnaam voor chronische oogontstekingen
Uveïtis ontstaat plotseling. Ineens krijgt je een pijnlijk, rood oog of ga je geleidelijk wazig zien. Het kan in één oog voorkomen, afwisselend in één van beide ogen, maar ook tegelijk in beide ogen. Uveïtis kan samengaan met een hoge oogboldruk, glaucoom genoemd.Drie hoofdvormen van chronische oogontstekingen
- Uveïtis Anterior (ontsteking aan de voorkant van het oog)
- Uveïtis Intermediar (ontsteking middenin het oog)
- Uveïtis Posterior (ontsteking aan de achterkant van het oog)
De oogontsteking kan zorgen voor een tijdelijke of blijvende gezichtsvermindering. In sommige gevallen kan het leiden tot blijvende blindheid.
De pupil en het regenboogvlies
Als je een oog goed bekijkt, dan zie je in het midden de pupil (het zwarte rondje). Het licht valt via de pupil in het oog. Om de pupil heen bevindt zich het regenboogvlies, ook wel de iris genoemd. Dit vlies kan blauw, grijs, bruin of groen zijn met alle kleuren die daartussen zitten. Daardoor heb je bijvoorbeeld blauwe of bruine ogen. De pupil regelt de hoeveelheid licht in het oog. Als er weinig licht is, zorgt de iris ervoor dat de pupil zich verwijdt en bij veel licht dat de pupil nauw wordt. De iris kan ontstoken raken, wat in medische termen iridocyclitis of regenboogvliesontsteking wordt genoemd.Oorzaak van Regenboogvliesontsteking
In de meeste gevallen ontstaat Iridocyclitis door een auto-immuunontsteking. Het lichaam beschadigt dan zijn eigen weefsels, in dit geval het regenboogvlies. De ziekte van Bechterew is zo'n auto-immuunontsteking. Bechterew is een vorm van reuma in de wervelkolom, meestal beginnend bij het heiligenbeen. Ook de ziekte van Crohn of andere chronische darmontsteking kunnen een regenboogvliesontsteking veroorzaken.Kenmerken van Iridocyclitis
Het oog is- rood: Een rood oog ontstaat door het opzwellen van bloedvaatjes in het bindvlies dat het oogwit bedekt.
- zeer pijnlijk: Het voelt alsof er een splinter in je oog zit.
- nauwelijks in staat licht te verdragen: het licht van een lucifer bij het aansteken van een kaars of het kijken in het vlammetje kunnen al voor helse pijn zorgen.
- nagenoeg blind: Het best te omschrijven als een zeer zwaar beslagen ondoorzichtig raam met honderden bewegende zwarte puntjes.
Bron: Jonathan Trobe, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Regenboogvliesontsteking kan een serieuze bedreiging voor het oog zijn
Als een regenboogvliesontsteking niet wordt behandeld, is het een serieuze bedreiging voor het oog. Je kan, zeker voor de eerste keer, zelf nauwelijks vaststellen dat het om deze ontsteking gaat. De eerste dag gaat het namelijk nog wel, maar de tweede dag wordt al zeer pijnlijk.Wat te doen bij een rood pijnlijk oog
Meteen de huisarts raadplegen. Aan de hand van het klinisch beeld kan hij de diagnose vaststellen. In geval van een (vermoedelijke) regenboogvliesontsteking word je zo snel mogelijk doorverwezen naar een oogarts. Deze kan met behulp van de spleetlamp de diagnose definitief vaststellen.
De behandeling van regenboogvliesontsteking
Het behandelingstraject kan lange tijd in beslag nemen.Meten van de oogdruk
De allereerste maatregel die de oogarts zal nemen is het meten van de oogdruk. Elk oog heeft een bepaalde spanning. Als er een te hoge oogdruk ontstaat, kan er schade aan de oogzenuw ontstaan, wat tot glaucoom kan leiden.
Pred Forte, oogdruppels met prednison
De tweede maatregel is het voorschrijven van het middel 'Pred Forte'. Dit is een ontstekingsremmer met prednison die meteen gebruikt moet worden. Prednison remt ontstekingen en overgevoeligheidsreacties en werkt al na enkele uren. Het
wordt gebruikt bij aandoeningen waarbij ernstige ontstekingen een rol spelen. Afhankelijk van de ernst van de ontsteking moet Pred Forte 3 á 8 keer per dag in het gedruppeld worden om de ontsteking dus tot rust te brengen.
Atropine, druppels die de pupil wijd houden
Daarnaast is Atropine een zeer belangrijke oogdruppel. Atropine is bedoeld om de pupil als het ware 'stil te zetten' en om hem wijd te houden, zodat het regenboogvlies niet verkleeft met de pupil. Atropine verzacht de pijn, maar heeft tevens zeer nare consequenties. Omdat de pupil wijd wordt gehouden, reageert deze niet meer op licht/donker. Dit betekent dat bij veel (zon)licht niet meer de vernauwing optreedt, waardoor een enorme lichtbundel het oog binnenkomt. Een zonnebril is dan een absoluut onmisbaar attribuut.
Corticosteroïde injectie
Als de ontsteking zo heftig is dat de oogdruppels niet voldoende helpen, kan een Corticosteroïde injectie in de oogbol de oplossing zijn. Na zo'n injectie ziet het oog er bijzonder rood en gezwollen uit, maar meestal is de behandeling bijzonder effectief.
Nachtzalf
Om het oog ook in de nacht te behandelen, wordt vaak de nachtzalf Ultracortenol voorgeschreven. Een predsinolonpivalaat.
Mogelijke gevolgen van regenboogvliesontsteking
In ernstige gevallen kan het tot onherstelbare schade leiden aan het oog. Het vlies kan namelijk gaan verkleven met de pupil. Je ziet alles niet meer helder, alle beelden in het betreffende oog zijn wazig en kunnen de kleuren die iemand normaal ziet vervormen.Duur van de ontsteking
Dit is afhankelijk van de ernst van de ontsteking. Zes tot acht maanden is met nabehandeling een normale tijd, maar het is geen uitzondering dat het twee tot drie jaar duurt. In die gevallen wordt er overgegaan op een wat lichtere oogdruppel: Dexamethason.
Andere oogproblemen die na regenboogvliesontsteking kunnen optreden
- Littekens op het netvlies De oogarts zal dan een OCT onderzoek verrichten om het netvlies te onderzoeken.(.OCT=Optische CoherentieTomografie) Deze techniek maakt kleinere details zichtbaar. De voorbereiding bestaat uit het toedienen van pupilverwijdende druppels. Vaak wordt er ook fundusfoto's gemaakt. Dat zijn foto's van de achterkant van het oog. Door de fundusfoto kan de oogarts de gezondheid van het oog beoordelen, waardoor vroegtijdige afwijkingen van de bloedvaten op het netvlies vastgesteld kan worden.
staar / Bron: Rakesh Ahuja, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0) - Staar:Door het veelvuldig gebruik van medicijnen in het oog kan het voorkomen dat er staar ontstaat. Staar is alleen via een operatie te verwijderen.
- Schommelingen van de oogboldruk.Elk oog heeft een bepaalde spanning: de oogdruk. Als er een te hoge oogboldruk is en het oog dus teveel onder spanning staat, kan er schade optreden aan de oogzenuw en dit kan uiteindelijk weer leiden tot glaucoom. Deze schommelingen zijn meestal onder controle te houden met behulp van oogdruppels.
- Mouches volantes oftewel glasvochttroebeling: zwarte puntjes of sliertjes die voor de ooglens voorbij zweven.
