Het verwende kind syndroom

Ouder zijn is complex. We verwaarlozen onze kinderen of we verwennen ze te veel. We geven ze te veel of te weinig aandacht. We verstikken ze of we laten ze te veel los. We tonen teveel of te weinig belangstelling. Toch is een kind dat enigszins autoritair wordt opgevoed en geregeld zelf dingen moet uitzoeken het beste af. Veel kinderen lijden tegenwoordig aan het verwende kind syndroom.

Problematisch verwende kinderen

Volgens pedagoog Willem de Jong kent Nederland 100.000 problematisch verwende kinderen. Kinderen zijn tegenwoordig een project dat moet slagen. Hierdoor stellen ouders overdreven hoge eisen aan hun kinderen. Aan de andere kant verwennen ze hun kinderen en bedelven ze de kids onder het speelgoed en zakgeld. Kinderen krijgen veel bevestiging en complimentjes en worden zelden gecorrigeerd, integendeel kinderen worden zoveel mogelijk afgeschermd voor frustratie. Het kind krijgt geen of weinig grenzen opgelegd, er kan en er mag veel, te veel. Vervelend gedrag wordt goed gepraat of de omgeving is de schuldige. Het wordt door de ouders zelden gezien als de schuld van het kind zelf. Want een aanval op het kind, wordt door veel ouders gezien als een aanval op henzelf en een slecht functionerend kind wil zeggen dat ze zelf slecht functioneren. Ouders willen dat hun project, hun tweede kans slaagt.

Maatje of opvoeder

Volgens Unicef zijn de kinderen in Nederland de gelukkigste ter wereld en helaas ook de brutaalste. Veel verwennerij in de opvoeding komt door schuldgevoelens van de ouders. Ze hebben te weinig tijd voor hun kinderen en proberen hun schuldgevoelens af te kopen door het kind cadeautjes te geven en hem in alles zijn zin te geven. Wensenlijstjes van de kinderen worden boodschappenlijstjes voor de ouders. Ouders gaan geen strijd aan met hun kind. Wanneer het kind geen zin heeft in een gevraagd klusje, dan doen we het wel zelf. In de korte tijd die ze hebben met hun kinderen willen ouders graag aardig gevonden worden. Ze willen het maatje van hun kind zijn en geen opvoeder.

Ouder zijn is vaak niet leuk

Hoewel we dit geen van allen willen horen is het opvoeden van kinderen vaak gewoon niet leuk. Als ouder moet je je kind het een en ander leren, zoals:

• verantwoordelijkheidsgevoel
• voor jezelf opkomen
• rekening houden met anderen
• ijver en ambitie
• goed je best doen
• verdraagzaamheid
• eigen doelen stellen en die ook naleven
• zelfstandigheid
• verstandig omgaan met geld
• respect voor anderen en hun bezittingen.

Dit gaat niet zonder slag en stoot en dit zal vaak gepaard gaan met hevige discussies, straf geven en op je strepen staan. Als ouder zal je grenzen aan moeten geven. Een gezin is geen democratie, maar een natuurlijk hiërarchische organisatie waarin jij als ouder aan het roer staat en niet je kind.

Natuurlijk wil je je kind beschermen en helpen, maar laat hem eerst proberen het zelf uit te zoeken. Probeer niet alles voor hem te fiksen, maar laat hem even zelf aanmodderen. Daar leert hij van. Bovendien ontdekt hij zo ook zijn eigen kracht en ontdekt hij dat hij ook trots op zichzelf kan zijn. Wanneer je nooit iets te bevechten hebt, leer je nooit je eigen kracht kennen en dat is slecht voor je zelfvertrouwen.

Doen ouders het werkelijk zo slecht

Wanneer je "Het verwende kind-syndroom" van Willem de Jong (pedagoog) leest, bekruipt je al snel het gevoel dat ouders uit onwil verzuimen hun kinderen op te voeden. Waarschijnlijk is dit eerder uit onmacht. Niet dat ouders slechte opvoeders zijn, maar in deze maatschappij krijgen kinderen alles. Jij wil je kind ook graag gelukkig zien en niet steeds die ouder zijn waarvan de kinderen minder krijgen. Kinderen voelen dit haarfijn aan en weten hun ouders feilloos te manipuleren om hun zin te krijgen. Hoe moeilijk dit soms ook is, als ouder moet je blijven geloven in je eigen normen en waarden, ondanks dat je omgeving soms anders laat zien.

Gevolgen van teveel verwennen

Kinderen die te veel verwend worden denken dat de wereld om hen draait. Ze hebben een slecht kloppend zelfbeeld. De ene helft overschat zichzelf (te veel complimenten gehad) en de andere helft schat zichzelf te laag in (te veel beschermd en te veel uit handen genomen). Ook wanneer ze ouder worden, kunnen ze zich slecht verplaatsen in een ander. Daarom zal het moeilijk voor ze zijn om een langdurige relatie aan te gaan. Verder hebben ze vaak problemen met autoriteit. Hierdoor functioneren ze later slecht in het bedrijfsleven. Volgens Japans onderzoek uit 2010 heeft de overbeschermende, verwennende manier van opvoeding zelfs gevolgen voor de hersenen. De hersenen van verwende kinderen zijn minder goed ontwikkeld, volgens dit onderzoek.

Neem je manier van opvoeden eens onder de loep. Durf jij nog NEE te zeggen tegen je kind?

Meer lezen over dit onderwerp?

• "The pampered Child syndroom" van Dr. Maggie Mamen (klinisch psycholoog)
• "Het verwende kind-syndroom" van Willem de Jong (pedagoog)