mijn kijk op

Pesters, denk eens na over wat je aanricht

Op school gepest worden zijn ervaringen die vaak een heel leven bijblijven. Helaas wordt in veel gevallen het verdere leven zelfs beïnvloed door de pestervaringen van vroeger. Pesters hebben daar soms geen weet van en bedoelen hun acties ook lang niet altijd even kwaad. Daarom is het goed er op tijd eens over na te denken wat het pesten bij kinderen kan aanrichten. Herinneringen aan het pestgedrag blijven dikwijls een leven lang bestaan en veel littekens gaan nooit meer weg.

Pestgedrag in cijfers

Cijfers over pestgedrag op school geven aan dat slechts 24 procent niet betrokken is als pester wat betekent dat 76 procent wel enigszins betrokken is. Het percentage heftige pesters ligt op 12 procent. In totaal wordt 65 procent van de leerlingen min of meer gepest waarvan 12 procent ernstig. Slechts 35 procent krijgt dus niet te maken met pestgedrag.

Pesters denk eens na over pestgedrag

Als pesters zich zouden realiseren wat ze aanrichten zou een deel van het pestprobleem wellicht snel opgelost zijn. Wil een pester dat zijn slachtoffer er na jaren nog weet van heeft dat hij door hem of haar is gepest? Als kind zo lang vooruit kijken is moeilijk maar over pestgedrag nadenken is niet moeilijk.

Een conflict als oorzaak van pesten

Soms is pesten ontstaan na een conflict waarna een kind simpelweg een gruwelijke hekel heeft gekregen aan een andere kind en alleen pestgedrag als tegenwicht ziet. In dat geval is dit onder ogen zien het begin van de oplossing van het pestprobleem. Daarna kan het conflict in de meeste gevallen wel uitgepraat worden al dan niet met behulp van een gezamenlijk vriendje of door inschakeling van een leerkracht of ouders.

Doe mee aan leefbare samenleving

Pesten komt ook voor als reactie op een onprettig gevoel. Het durven toegeven daarvan is de eerste stap naar een ander gedrag. Daarna moet nog echt gewerkt worden aan dat onprettige gevoel waar soms professionele hulp voor nodig is. Schroom niet om die hulp ook op te zoeken want anderen worden de dupe van verkeerd gedrag en dat is niet de bedoeling in een leefbare samenleving.

Stoer doen

Pestgedrag is soms ook een gewoonte waar moeilijk mee gestopt kan worden. Bedenk dan dat het ook stoer gevonden kan worden om dit toch te doen. Die gewoonte kan ook ontstaan zijn doordat een pester moeilijk om kan gaan met andere kinderen. Ook daar is gedragsverandering voor nodig wat zeker op jonge leeftijd en met hulp van anderen mogelijk is.

“De baas spelen” positief inzetten

Weer een andere reden waarom soms gepest wordt is de behoefte om de baas te spelen. Wie zich daar aan te buiten gaat kan zich realiseren dat dit gedrag uitmondt in een hekel aan die persoon krijgen. Leiderskwaliteiten kunnen beter op een andere manier worden ingezet. Probeer op school bijvoorbeeld om de organisatie van een activiteit naar je toe te trekken en doe die activiteit op een prettige manier voor de medeleerlingen. Door dit soort leiderschap zal je juist in waardering stijgen.

Littekens bij kinderen van pesten niet meer weg te strijken

Om kinderen te laten nadenken over pesten bedacht een leerkracht uit New York een wat simpele manier maar die zeker jonge kinderen aanspreekt. Ze liet alle kinderen een stuk papier verkreukelen en vertrappen. Daarna kregen de kinderen de opdracht de prop voorzichtig weer open te vouwen en zo glad mogelijk te maken. De kinderen werden zich er op die manier van bewust dat het papier littekens bezat die niet meer weg te strijken waren.

Te laat voor excuses

Daarna moesten de kinderen, bij wijze van spel, excuus aanbieden aan het papier en liet de leerkracht hen beseffen dat hoe vaak ze zich ook verontschuldigden het papier toch niet in de oude staat kon terugkeren. Zo gaat het ook met iemand die ernstig gepest is. Ook al bied je nog zo vaak excuses aan blijven de littekens bestaan. Zelfs tot hoge leeftijd kan iemand die vroeger gepest is nog navertellen hoe dat is gegaan. Dat zijn littekens die nooit meer verdwijnen.

Lees verder

• Bewustwording en normstelling bij pesten op school
• Gedrag op school aan de hand van gedragsregels en leefregels