Borstvoeding: te weinig moedermelk?

Ben je bang dat je te weinig moedermelk hebt om in de behoefte van je kindje te kunnen voorzien? Dit artikel kan je helpen om je angsten te relativeren, en om eventuele oplossingen te bieden. Veel moeders denken dat ze hun kindje tekortschieten in hun borstvoeding. Maar in principe kan iedere gezonde vrouw genoeg melk produceren, zolang ze maar zelf voldoende en gezond eet en drinkt.

Hoe herken je een tekort?

Als je baby lusteloos is, voortdurend huilt en daarbij onvoldoende plasluiers produceert mag je je zorgen maken. De plasluiers zijn de grootste indicatie van een tekort aan moedermelk. Produceert je kindje minstens 5 à 6 plasluiers per dag, dan hoef je je geen zorgen te maken. Een baby met voldoende plasluiers die voortdurend huilt of die lusteloos is, kan wel met een ander probleem zitten dan een tekort aan moedermelk. Heeft hij krampjes, koorts, is hij ziek? Of misschien is het gewoon een huilbaby? Aan dit laatste kan wel wat gewerkt worden, maar dit is weer een ander onderwerp. Met een lusteloze baby of een baby met koorts raadpleeg je best de dokter. Een tekort aan moedermelk komt eigenlijk vrij weinig voor, ondanks dat bijna alle moeders wel eens denken dat zij een tekort hebben.

Hoe los je een tekort op?

Sommige dokters en/of moeders nemen veel te snel een beslissing door een (vermoed) tekort aan te vullen met flesvoeding. Niets is echter schadelijker voor de borstvoeding dan dit! Bij een tekort is het juist extra belangrijk om je baby vaker aan te leggen, en ook om bij elke voeding beide borsten aan te bieden. De reden hiervoor is dat melkproductie gestimuleerd wordt door het zuigen van de baby. Hoe vaker een baby aan de borst zuigt, hoe meer de melkklieren gestimuleerd worden om melk aan te maken. Als je nu je kindje vaker een flesje gaat aanbieden, worden de borsten minder gestimuleerd, en wordt een vermoed tekort nu werkelijkheid.

Wat als je reeds een bewezen tekort hebt door bijvoeding?

Als je je kindje al bijvoeding bent beginnen geven, en je eigen melkproductie aan het kelderen is, valt dit wel nog te redden. Je hoeft je er niet bij neer te leggen, maar kan de strijd aangaan. Wees vooral overtuigd dat je genoeg melk kunt produceren, zolang je de natuur zijn gang maar laat gaan en de onnatuurlijke flesjes gaat afbouwen en uiteindelijk vaarwel zegt. Telkens je baby honger heeft, leg je hem of haar eerst aan je borst, aan beide kanten en voor zo lang mogelijk, tot wanneer de baby genoeg heeft of tot ze na een half uur nog huilt van de honger. Dan kun je eventueel nog een kleine hoeveelheid flesvoeding geven. Geef niet teveel, want flesvoeding verzadigt de baby langer, waardoor het langer duurt voor ze weer honger heeft en jouw borsten gedurende die tijd niet gestimuleerd worden tot mekproductie. Tracht om de 2 à 3 dagen 1 flesvoeding per dag minder te geven. Op 10 dagen tijd is het mogelijk om alle flesvoedingen weggewerkt te hebben en je kindje weer volledig aan de borst te hebben.

Snelle methode voor verhoogde productie:

Sneller is ook mogelijk, als je nog niet meer dan 2 flesjes bijvoeding per dag geeft. Stop dan meteen met alle flesvoeding en leg je kindje gewoon heel vaak aan. Laat iemand anders wat huishoudelijke taken overnemen en blijf zoveel mogelijk in bed met je kindje naast je. Eet en drink regelmatig, en rust veel, maar vooral: leg je kindje aan telkens als het honger heeft, of nog vaker. Als het meer dan 2 uren geslapen heeft, mag je het gerust wakker maken om aan te leggen. Wees gerust: er is geen aangenamere manier om wakker gemaakt te worden dan met de borst. Je kindje zal heus niet overstuur geraken, maar vast blij toehappen. Geef ook telkens de beide kanten.

Op deze manier heb je op 2 dagen tijd al weer voldoende productie. Controleer niet aan de hand van de volheid van je borsten, maar aan de plasluiers van je kindje. Alleen daardoor kun je weten of hij of zij genoeg te drinken heeft gehad. Met minstens 6 plasluiers die niet sterk ruiken en niet te geel van kleur zijn, zit je steeds goed!

Wat moet je niet doen?

Stresseer je vooral niet, maar wees gerust in je mogelijkheden. Je borsten zijn erop gebouwd om steeds voldoende te kunnen produceren. Zo is het voorzien in de natuur, en zo hebben vrouwen het vele duizenden jaren ook gekund. En zo zul jij het zeker ook kunnen, want wij leven in een cultuur met veel overvloed. We beschikken continu over alle soorten voedingsmiddelen en hoeven nooit honger te lijden. En zolang jij gezond bent en geen honger en dorst lijdt, zo zal je kindje ook geen honger en dorst lijden. Als je kindje al die leeftijd heeft dat het groenten en fruit mag eten, voer de hoeveelheid dan heel geleidelijk op, zodat je melkproductie er niet onder lijdt. Geef niet van het begin af aan al volledige voedingen, maar geef bijvoeding als aanvulling op de moedermelk. Zolang je kindje nog borstgevoed wordt, is ander drinken niet nodig. Geef het geen water, vruchtensap of ander drinken naast jouw moedermelk. Elke hoeveelheid ander drinken is een zelfde hoeveelheid moedermelk minder.

Verkeerde voedingsmiddelen:

Let op wat je eet, want sommige voedingsmiddelen kunnen de melkproductie remmen. Wees matig met koffie, want caffeïne werkt remend op je productie. Cacao werkt ook remmend. Wees zeer matig met deze producten, of consumeer ze in het geheel niet als je met een tekort kampt. Weliswaar geen voedingsmiddel, maar ook heel slecht voor de borstvoeding is tabaksrook. Blijf uit de buurt van sigarettenrook en rook vooral zelf niet. Als je dan toch echt wil roken, beperk dit dan zoveel mogelijk en doe dit best vlak ná een voeding. Rook buiten, en niet in de woning. Alcohol consumeer je best ook niet. En indien toch, net zoals sigaretten het best vlak ná een voeding.

Stimulerende middelen:

Je kan een stimulerende thee drinken op basis van venkelzaadjes. Andere stimulerende ingrediënten in deze thee kunnen zijn: brandnetel, komijn, anijs, dillezaad. Als je zelf niet goed overweg kunt met kruiden, kun je ook kant-en-klare borstvoedingsmix thee van Weleda kopen. Deze is iets duurder, maar bevat alle nodige kruiden voor een uitstekende stimulatie van de melkproductie. Drink 2 tot 4 koppen van deze thee per dag. Maar pas wel op: als je kindje hierdoor meer krampjes krijgt verminder je deze hoeveelheid het best. Niet alle kindjes kunnen kruiden even goed verdragen. Eet goed, gezond en gevarieerd, zodat je moedermelk de beste bestanddelen en vitaminen bevat. Maak dagelijks een ontspannende wandeling buiten met je kindje, als het weer een beetje meezit. Neem ook dagelijks een ontspannend warm bad of warme douche, en masseer je borsten zacht maar diep. Dit zorgt ervoor dat de melkklieren goed gestimuleerd worden. Als je kindje niet goed wil drinken omdat het niet genoeg geduld heeft bijvoorbeeld, kolf dan na een voeding wat extra af en geef dit meteen aan je kindje, of bewaar het in de diepvriezer.

Fabeltjes:

Meer melkproducten consumeren stimuleert de moedermelkproductie niet meer. Het is zelfs perfect mogelijk om voldoende melk te produceren zonder zelf zuivel te consumeren.

Meer water drinken is slechts gedeeltelijk waar: drink voldoende water, maar overdrijf niet. Door teveel water moet je alleen maar vaker naar het toilet, en wordt je hongergevoel gestild waardoor je minder waardevolle voedingsstoffen binnenkrijgt. De moedermelk wordt zo ook wat dunner, en dit is nadelig voor het kindje. 2 liter vocht per dag is voldoende, en dit omvat ook thee, melk en soep.

Als deze tips jou niet helpen, of als je nog onzeker bent, contacteer dan een vereniging die gespecialiseerd is in borstvoeding. Je krijgt dan gemakkelijk telefonische bijstand, of je bent welkom op een informatiebijeenkomst. La Leche League is werkzaam in zowel België als Nederland. Vraag advies aan het consultatiebureau voor meer info over verenigingen.

En nog veel plezier met de borstvoeding!