Oorsuizen behandelen met implantaat in oor

Mensen met oorsuizen (tinnitus) horen de hele dag een onafgebroken uiterst irritant geluid in het oor. Voor veel lijders aan oorsuizen wordt het leven daardoor een ware hel. Tot op heden is aan deze kwelling niets te doen, maar er wordt hard gewerkt aan een oplossing: een tinnitus-implantaat. In het tinnitus-implantaat worden trillingen omgezet in elektrische stroompjes die naar de gehoorzenuw gaan en wordt geprobeerd om een stiltecode te programmeren. Ook diepe hersenstimulatie en gedragstherapie kunnen succesvolle behandelmethodes worden bij oorsuizen.

Oorsuizen, voor velen een ondraaglijke kwaal

In ons land hebben ongeveer 2 miljoen mensen last van oorsuizen, medische term is tinnitus. Voor 40.000 van hen is deze kwaal zo ondraaglijk geworden dat zij psychosociale problemen hebben. Maar wat zijn oorsuizen precies?

Wat hoort iemand met oorsuizen

Oorsuizen hoort alleen degene die er aan lijdt. Door het woord 'oorsuizen' denkt men al gauw dat het alleen om oorsuis of oorsuizingen gaat, maar het kan allerlei soorten geluid zijn, bijvoorbeeld:

• gebrom
• een hoge pieptoon
• fluiten
• helikoptergeluiden
• lage tonen
• hoge tonen

Voor iemand met oorsuizen, worden iedere seconde, minuut, uur, dag en nacht bijna ondraaglijk door deze geluiden en door het feit dat het geluid niet beïnvloed kan worden.

Wat is de oorzaak van oorsuizen

De oorzaak van oorsuizen is nog niet precies bekend, maar een feit is wel dat oorsuizen meestal samengaat met gehoorvermindering. Wetenschappers vermoeden dat zenuwen en schakelkernen in de hersenen ontregeld worden door een gebrek aan geluidssignalen. Met deze wetenschap wordt nu onderzoek gedaan naar behandeling van oorsuizen. Behandelen wil niet zeggen het wegnemen van tinnitus.

Gevolgen van oorsuizen

Oorsuizen is aan de buitenkant voor niemand te zien en daardoor voor velen ook moeilijk te begrijpen wat er met de patiënt aan de hand is. Maar dat het ernstig is blijkt wel uit de diverse psychosociale problemen die lijders van tinnitus ondervinden.
Enkele voorbeelden:

• Arbeidsongeschiktheid
• Niet voor het gezin kunnen zorgen
• Sociaal isolement
• Psychisch uit balans tot aan wanhoop toe
• Suïcidale neigingen

Oorsuizen behandelen met tinnitus-implantaat

In het Maastricht Universitair Medisch Centrum wordt onderzoek gedaan naar een behandelmethode voor oorsuizen. Keel-neus-en oorarts Robert Stokroos van de kno-afdeling Maastricht UMC doet onderzoek naar het tinnitus-implantaat, samen met neurochirurg Yasin Temel die de mogelijkheid van deep brain stimulation onderzoekt en audioloog Lucien Anteunis die onderzoek verricht naar de doeltreffendheid van cognitieve gedragstherapie. Het onderzoek naar het tinnitus-implantaat is nog lang niet afgesloten, maar inmiddels zijn bij een aantal proefpersonen met oorsuizen tinnitus-implantaten ingebracht. Het aantal personen wordt in de proeffase uitgebreid tot tien.

Hoe werkt een een tinnitus-implantaat

Het apparaatje wordt in het slakkenhuis van het gehoororgaan geplaatst. Dit is te vergelijken met een implanteerbaar gehoorapparaatje dat bij mensen die doof zijn wordt toegepast. In zo'n implanteerbaar gehoorapparaat worden trillingen omgezet in geluid. In het tinnitus-implantaat worden trillingen omgezet in elektrische stroompjes die naar de gehoorzenuw gaan. In plaats van geluid van het gehoorapparaatje wordt geprobeerd om een stiltecode te programmeren. De operaties bij de eerste patiënten zijn geslaagd, maar het tinnitus-implantaat moet zo afgesteld worden dat er een stiltesignaal wordt gevonden. Dit is een proces dat vele maanden duurt.

Diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation)

Behalve aan het onderzoek met een implantaat is het team van Robert Stokroos ook aan een onderzoek bezig naar diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation). Diepe hersenstimulatie wordt al enkele jaren met groot succes toegepast bij sommige psychiatrische aandoeningen en de ziekte van Parkinson. Neurochirurg Yasin Temel onderzoekt nu of deze techniek ook effect heeft op oorsuizen. Er zijn inmiddels aanwijzingen dat deze hersenstimulatie inderdaad positieve effecten heeft op tinnitus. Het onderzoek wordt voortgezet.

Gedragstherapie bij oorsuizen

We kennen het verschijnsel dat mensen die aan een spoorlijn wonen niet meer het geluid van voorbijrazende treinen opmerken,
of misschien hebben we zelf een tikkende klok in huis, maar het tikken horen we niet meer. Zowel bij de trein en de klok zal het geluid weer hoorbaar zijn als men er bewust op gaat letten. Audioloog Lucien Anteunis behoort ook bij het team van Robert Stokroos. Via de cognitieve gedragstherapie leert hij mensen om met hun geluid van oorsuizen om te gaan. Door er minder aandacht aan te besteden zoals met de trein en klok wordt omschreven wordt ook het oorsuizen minder gehoord. Zijn cognitieve gedragstherapie blijkt te werken en veel mensen met oorsuizen willen in therapie gaan. Maar er zijn problemen met de behandeling. Er is een lange wachtlijst en deze gedragstherapie wordt niet vergoed door de ziektekostenverzekeraars, waardoor de financiering niet rond is.

Voor de mensen met oorsuizen begint langzaam een gunstige toekomst te gloren. Nu hopen dat ook de zorgverzekeraars in de gaten krijgen hoe belangrijk deze behandelmethodes voor tinnituspatiënten zijn.