Angst om te vliegen? Tips & middeltjes tegen vliegangst

Vliegangst is een probleem dat heel wat mensen stress bezorgt als ze op een vliegtuig stappen. De angst om de controle uit handen te geven en te vertrouwen op de piloot en het vliegtuig kan dan problematische proporties aannemen. Sommige mensen die last hebben van vliegangst oftewel aviafobie beginnen te zweten of te hyperventileren, of worden misselijk. Angst om te gaan vliegen neemt nog toe in periodes waarin er sprake is van spectaculaire vliegtuigongevallen. Gelukkig zijn er enkele middeltjes tegen vliegangst zoals bijvoorbeeld supplementen met melatonine. Ook kan je je houden aan enkele adviezen om dit probleem onder controle te houden en het vliegen minder stressvol te maken. Bovendien zijn er tal van luchtvaartmaatschappijen waar je een vliegangstcursus kan volgen om van je vliegangst verlost te geraken. Welke tips tegen vliegangst kunnen nuttig zijn om op een rustigere en comfortabelere manier te vliegen?

Angst om te vliegen

Vliegtuigongevallen komen relatief weinig voor maar wanneer ze voorkomen, zijn ze doorgaans catastrofaal en bovendien spectaculair. Elke dag stijgen en landen er overal ter wereld zo ongeveer 100.000 vliegtuigen zonder dat er sprake is van een ongeluk. Doorgaans wordt vliegen de veiligste manier van reizen genoemd, in verhouding alleszins veiliger dan je verplaatsen met de wagen. Toch hebben enkele opvallende vliegtuigongevallen in de periode 2014-2015 ervoor gezorgd dat het fenomeen van vliegangst niet meteen verminderd is bij reizigers. Enkele voorbeelden zijn het neerhalen van de vlucht Amsterdam-Kuala Lumpur, het mysterieuze verdwijnen van Malaysia Airlines met vluchtnummer MH370 en het tragische vliegtuigongeluk van Germanwings in de Franse Alpen.

Wat is vliegangst?

Reisziekte

Telkens als je reist en je ogen de bewegingen van je lichaam niet meer kunnen registreren, is er kans op reisziekte. Je evenwichtsorgaan gaat dan in de war geraken. Het evenwichtsorgaan gaat impulsen naar de hersenen sturen waardoor je misselijk kan worden. Een voorbeeld van de reisziekte is vliegangst.

Vluchten is onmogelijk

Vliegangst heeft dan nog de specifieke eigenschap dat je de wetten van de zwaartekracht overwint met het vliegtuig, en tegelijk beseft dat je niet kan vluchten als het misloopt. Dit in tegenstelling tot vervoer met de wagen, waar je weet dat je altijd je wagen en de plaats van ongeluk kan ontvluchten als er sprake is van een ongeval.

Verantwoordelijkheid piloot

Vliegangst of aviafobie heeft onder meer te maken met de angst voor het onbekende. Het probleem bij vliegangst komt er op neer dat je er niet op vertrouwt om je bewegingsvrijheid op te geven. Je hebt er geen goed gevoel bij dat je gedwongen bent om afhankelijk te zijn van het vliegtuig en de piloot. De problematiek van deze moeilijkheid kwam extra in de aandacht na het ongeval met het Germanwings-vliegtuig in de Franse Alpen (2015).

Symptomen vliegangst

Stress vóór en tijdens het vliegen

Er is een psychologische drempel om de grond te verlaten, en daarmee het gevoel dat je kunt gaan en staan waar je wilt. Je geeft met andere woorden de controle uit handen en dat kan zorgen voor stress. Soms zitten mensen al dagen op voorhand met die vliegstress opgezadeld. Ze zitten er al mee in hun hoofd hoe de vlucht zal verlopen, en stressen al over hoe de voorbereiding zal zijn in de luchthaven, enz...

Zweten, misselijk zijn en hyperventileren

Tijdens de vlucht kan het gebeuren dat mensen beginnen te zweten, te bibberen of zelfs te hyperventileren. Problematisch wordt het wanneer de "self-fulfilling prophecy" plaatsvindt. Als je gaat denken dat je zal panikeren, dan zal je waarschijnlijk ook echt gaan panikeren. Vliegangst is nochtans geen zeldzaam probleem. Doorgaans zitten minstens vijftig procent van de passagiers op een vliegtuig ongemakkelijk op hun stoel. Hoe dan ook zijn er een aantal tips en adviezen om die vliegangst onder controle te houden of zelfs te vermijden.

Tips tegen vliegangst

• neem een lichte maaltijd
• kies bij voorkeur voor een zitje bij de vleugels
• neem stressvolle zorgen uit het dagelijks leven niet mee in het vliegtuig
• neem afstand van je huishoudelijke beslommeringen
• belast je lichaam niet teveel voor de vlucht: geen zware, vetrijke maaltijden
• vermijd veel alcohol tijdens de vlucht: alcohol kan leiden tot misselijkheid die de angst verhoogt
• concentreer je op je ademhaling: adem rustig en diep
• probeer een ontspannen houding aan te nemen
• ontspan regelmatig de spieren van je nek
• sta af en toe op om je rug te ontspannen
• zorg voor afleiding: knoop een gesprek aan met medepassagiers
• pieker niet teveel
• beschouw turbulentie als een normale zaak die nu eenmaal bij een vlucht hoort
• denk alleen aan de leuke dingen die je zal doen na de vlucht
• heb vertrouwen in de bemanning en de technologie
• hou in gedachten dat vliegen nog steeds het veiligste transportmiddel is, veiliger dan de auto

Middeltjes tegen vliegangst

Kalmeermiddelen

Vliegangst is maar moeilijk uit je hoofd te zetten eens het zich er goed en wel in heeft genesteld. Toch zijn er bepaalde middeltjes tegen vliegangst die je kunnen helpen. Ten eerste kan je medicijnen nemen om kalmer te worden wanneer je het vliegtuig neemt, zoals bijvoorbeeld oxazepam en aanverwante producten. Vraag in dat geval wel op voorhand advies aan je arts en wees voorzichtig met het gebruik.

Supplementen

Tegen angst
Een ander middel om vliegangst tegen te gaan is een supplement met melatonine. Melatonine maakt dat je makkelijker in slaap valt en is dus ook positief om rustiger te worden in het vliegtuig. In dezelfde lijn liggen supplementen tegen stress die je rustiger en relaxed maken, waardoor de stressniveau's in je hersenen lager worden.
Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Sleepz Melatonine
• Ortholon Stress Care
• Valdispert Stress Moments

Tegen reisziekte
Sommige mensen zijn gebaat met middelen tegen reisziekte, zoals bijvoorbeeld reistabletten met cinnarizine. Deze laatste werken niet specifiek tegen vliegangst maar vooral tegen de duizeligheid en misselijkheid die ermee gepaard kunnen gaan.
Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Primatour
• Leidapharm Cinnarizine

Cursus vliegangst

Wie erg veel last heeft van vliegangst en regelmatig een vliegreis onderneemt kan beslissen om een cursus te volgen om van dit vervelend fenomeen af te geraken. De meeste grote luchtvaartmaatschappijen bieden dit soort cursus aan. In deze cursus wordt er dieper ingegaan op de oorzaken en symptomen van vliegangst en kan je leren om beter om te gaan met de stress en de spanningen die met een vliegreis kunnen samengaan. Een van de mogelijkheden om een vliegangstcursus te volgen is bij de Stichting VALK. De Stichting VALK is een samenwerkingsverband tussen de luchtvaartmaatschappijen Air France-KLM, Transavia, Tui, Martinair en de universiteit van Leiden. Bij deze specialist in angstbestrijding kan je je onder meer laten begeleiden door luchtvaartpsychologen om van je vliegangst af te geraken. Opvallend bij VALK is het erg hoge slagingspercentage, namelijk 96%.