Stoppen met zuivel en eieren - Hoe moet dat en waarom?

Er zijn verschillende redenen om geen zuivel en/of geen eieren te eten, bijvoorbeeld een allergie, veganistisch eten, of omdat je het niet lekker vindt. Maar echt alle zuivel uit je dieet schrappen kan nog wel eens lastig zijn. In veel bewerkte producten zit namelijk toch een vorm van zuivel of ei verwerkt, bijvoorbeeld in poedervorm. Dus wat zijn enkele redenen om geen zuivel en/of eieren meer te eten, en hoe kun je dat het beste aanpakken.

Redenen om zuivelvrij te worden

Als je allergisch bent voor lactose of iets anders dat in zuivel zit, kun je maar beter geen zuivel eten. Bij sommige mensen is de allergie minder erg dan bij anderen, en dus kunnen sommige mensen wel kleine hoeveelheden zuivel verdragen, en anderen helemaal niks. Zorg dus dat je weet in welke mate je zuivel wel of niet aan kunt, zodat je daar goed rekening mee kunt houden. Je kunt ook overgevoelig zijn voor zuivel, maar dus niet allergisch. Dat houdt in dat je geen typische allergieverschijnselen hebt, maar dat je na het eten van zuivel bijvoorbeeld last kunt krijgen van buikpijn. Zoek ook uit of je alleen allergisch of overgevoelig bent voor bijvoorbeeld koeienmelk, of dat het ook geldt voor geiten- en schapenmelk.

Een andere reden om geen zuivel en eieren te eten is als je veganist bent of wilt worden. Veganisten gebruiken geen dierlijke producten, niet als voedsel, maar ook niet voor gebruiksvoorwerpen (denk aan leren schoenen of wollen truien). Hierbij hoort dus ook dat je geen zuivel en geen eieren eet. Veganistisch eten is bijna het beste wat je tegenwoordig kunt doen voor een beter milieu, omdat de veeteelt de grootste veroorzaker is van milieuvervuiling en CO2-uitstoot. Ook is het diervriendelijker om veganistisch te eten, omdat de meeste dieren in de veeteelt geen prettige levens hebben. Je denkt misschien dat je niet bijdraagt aan dierenleed als je geen vlees eet, maar ook de dieren die voor de melk en de eieren worden gefokt worden uiteindelijk naar de slacht gebracht, en worden niet altijd even goed behandeld. Bedenk bijvoorbeeld eens hoeveel haantjes er levend worden versnipperd omdat ze geen eieren kunnen leggen.

Veganistisch eten kan ook heel gezond zijn, maar je moet dan wel extra goed in de gaten houden dat je alle benodigde vitaminen en mineralen binnen krijgt. Aan veganisten wordt geadviseerd om vitamine B12 bij te slikken, omdat dit erg moeilijk te verkrijgen is uit een puur plantaardige voeding.

Goed etiketten lezen

Als je geen zuivel en eieren eet, dan weet je dat je geen melk, yoghurt, kaas en eieren moet kopen. Maar er zijn ook ontzettend veel producten waar zuivel in zit waarvan je het misschien niet zou verwachten. Zo zit in veel soorten chips bijvoorbeeld weipoeder, en dit is gemaakt van melk. Afhankelijk van hoe strikt je bent met zuivel eten zul je moeten leren om etiketten van voedingsmiddelen goed te lezen. Enkel dingen die je op etiketten tegen kunt komen die zijn afgeleid van melk zijn onder andere lactose, caseïne, caseinaat, weipoeder, wei, wrongel, en alles waar het woord melk in zit.

In de meeste koekjes zitten eieren (één soort oreo’s is wel veganistisch). In veel kant en klare maaltijden zit ook ei of eipoeder. En ook weipoeder zit in veel voedingswaren waarvan je het misschien niet verwacht, bijvoorbeeld in chips, sauzen, soepen, vegaburgers, en nog veel meer. Let dus erg goed op. In het begin zal het lastig zijn om in de supermarkt steeds alle etiketten te moeten lezen, maar na een tijdje leer je precies wat je wel en niet kunt eten en zal het winkelen steeds sneller gaan.

Zuivelvrij uit eten gaan

Als je uit eten gaat moet je goed opletten dat je de juiste gerechten bestelt. Veel vegetarische gerechten bevatten kaas of eieren en zijn dus niet zuivelvrij. Lees het menu dus goed door voor je je bestelling plaatst, maar bedenk ook dat er zuivel gebruikt kan worden bij de bereiding van een gerecht zonder dat dat er op het menu bij staat. Veel sauzen bevatten boter en of melk, bakken en grillen van groente, vlees of vis kan met boter worden gedaan. Vraag dus voor je bestelt aan je ober hoe een gerecht wordt bereid en of het zuivel bevat of niet. Vooral als je echt allergisch bent is het heel belangrijk om dit door te geven, zodat de kok hier goed rekening mee kan houden. Veel gerechten die zuivel bevatten kunnen ook goed aangepast worden zodat ze toch zuivelvrij zijn. Uit een salade kan de kaas bijvoorbeeld worden weggelaten, of er kan een dressing gemaakt worden de niet op mayonaise of yoghurt is gebaseerd. Er kan in olie worden gebakken en gebraden in plaats van boter, een saus op basis van zuivel kan worden vervangen door een andere saus of worden weggelaten. Wees niet bang om vragen te stellen aan je ober hierover.

Enkele vervangingen voor zuivel en eieren

Als je thuis kookt is het vrij makkelijk om je eten zuivelvrij te maken. Veel recepten die melk, boter of eieren op hun lijstje met ingrediënten hebben staan zijn gemakkelijk aan te passen. Hier een kort lijstje van enkele dingen die makkelijk te vervangen zijn:

Melk

Er zijn ontzettend veel verschillende soorten plantaardige melk, zoals sojamelk, amandelmelk, hazelnootmelk, rijstemelk, en nog veel meer. Ook chocolademelk is plantaardig te verkrijgen, en er zijn ook andere smaken zoals amandel-kokosmelk, sojamelk met aardbei- of bananensmaak en nog veel meer. Deze verschillende soorten melk kunnen allemaal als vervanging voor koemelk worden gebruikt, bijvoorbeeld in taart- en cakerecepten, voor de havermoutpap, in je pannenkoekenbeslag en nog veel meer.

Slagroom

Sojaroom, room op basis van rijstemelk voor in soepen en sauzen, of klop wat schuim van kokosmelk op tot slagroom om je taart te versieren.

Kaas

Er zijn verschillende soorten veganistische kazen verkrijgbaar bij natuurwinkels en speciaalzaken. Online is er nog veel meer te bestellen. Ook kun je vrij simpel zelf een zuivelvrije ‘kaas’ saus maken met behulp van cashewnoten en edelgist (google voor recepten).

Boter

Er is plantaardige boter verkrijgbaar, en ook boter op basis van soja.

Eieren

Als je van scrambled eggs houdt dan is dit vrij makkelijk en zeer smakelijk na te maken met soja (google voor een goed recept). Om eieren te vervangen in beslag en en bakproducten kun je gepureerde banaan gebruiken, geweekt lijnzaad, of een veganistisch poeder te vervanging van eieren (aanlengen met water, en verkrijgbaar in natuurwinkels).

Chocola

Pure chocola bevat geen melk. Hou je niet van pure chocola, dan zijn er ook lactosevrije chocoladerepen verkrijgbaar in de meeste supermarkten.