Als oudere langer thuis wonen? Pas je woning aan!
Je hebt je hele leven hard gewerkt om een gezellig en prettig woonplekje voor jezelf te creëren. Maar met het ouder worden blijkt het in je huis allemaal niet meer zo mee te vallen. Jouw flexibiliteit vermindert en je huis wordt minder toegankelijk of zelfs gevaarlijk voor je. Verhuis je naar een appartement, een flatje of een verzorgingstehuis? Of wil je blijven waar je bent en pas je je woning aan?
Je eigen woning
Iedereen probeert zijn eigen woonplek zo mooi en gerieflijk mogelijk te maken. Het is heerlijk om je eigen gevoel, je eigen smaak te kunnen volgen. Het resultaat mag er zijn, je hebt een woonplek waar je trots op bent, die helemaal voor je klopt. Niet alleen je eigen huis, tuin of balkonnetje, je hebt ook nog eens een prima contact met je buren opgebouwd. Niet dat je bij elkaar de deur plat loopt, maar je weet elkaar te vinden als er eens wat is.
Je wordt ouder
Heel je leven ben je fit en vitaal geweest. Nu echter je leeftijd begint op te lopen, komen daar ineens was fysieke ongemakjes. Je loopt wat minder grote afstanden, het tillen van zware voorwerpen wil niet meer zo lekker. Allerlei pijnen en pijntjes in spieren en gewrichten houden je soms meer, soms minder tegen. De gewone schoonmaakkarweitjes in huis worden steeds zwaardere opgaven, een huis met meerdere verdiepingen is ineens niet meer zo vanzelfsprekend overal toegankelijk.
Kan het nog wel, of moet je aanpassen?
Je wil zo lang mogelijk zelfstandig in je eigen vertrouwde huis blijven wonen. Je hebt toch niet voor niets altijd zo hard gewerkt, geïnvesteerd in je gezellige woonplek, geïnvesteerd in een goed contact met de buurt, waar je alle gezellige plekjes en mensen kent. De winkeltjes waar je graag komt, waar ze je kennen, daar wil je niet vanaf. Verhuizen naar een tehuis of instelling, daar moet je nog niet aan denken. Je zou dan niet alleen je vertrouwde plekje kwijt zijn of de buurtbewoners om je heen, het verhuizen naar een tehuis zou ook betekenen, dat een groot deel van je inboedel moet worden opgegeven. Allemaal spulletjes vol herinneringen, juist in een fase van je leven dat je graag met behulp van je herinneringen terugkijkt op alle goede dingen die je hebt meegemaakt.
Beleid
Ook het beleid van de overheid op het gebied van ouderenzorg is er in principe op gericht om mensen zo lang als maar mogelijk is, in hun eigen huis te laten wonen. Natuurlijk heeft de overheid hier financiële redenen voor, maar er zijn ook sociale overwegingen en daarnaast het besef dat het geestelijk welzijn van de oudere mensen ook belangrijk is. Het overheidsbeleid is daarom erop gericht, dat mensen blijven zitten waar ze zitten, met alle steun die ze van familie, vrienden en buurtgenoten kunnen krijgen. Dit soort privé-netwerkjes van de oudere mensen zijn belangrijk genoeg om te waarderen.
Woningaanpassing?
Als je probleem fysiek is, dan zijn er allerlei hulpmiddelen mogelijk om fysieke inspanning te verlichten. Er zijn mogelijkheden waarmee je huis, met name andere verdiepingen in je huis, weer beter toegankelijk worden. Het besef, dat door de vergrijzing van onze bevolking, het aantal ouderen enorm stijgt, ouderen die een kleine fysieke ondersteuning nodig gaan hebben, heeft allerlei uitvinders, ontwikkelaars en handige zakenlieden geïnspireerd allerlei nieuwe producten te ontwikkelen. Sommige oplossingen zijn klein en eenvoudig, voor andere oplossingen is een grotere ingreep aan de woning vereist. Vooral dat laatste is iets waar ouderen tegenop zien, allemaal vreemd volk in huis, allemaal rommel en geluid. Maar het uiteindelijke resultaat is wel de moeite waard. Een paar weken gerommel die jarenlang verder woonplezier op je eigen stekkie opleveren, dan is de keuze toch snel te maken. De oplossingen die nodig zijn, liggen vaak op het gebied van veiligheid, of comfort.
Een beugeltje hier of daar
Even een steuntje bij het lopen in de gang, om je evenwicht te bewaren of even een stevig rustpunt te vinden. Of een extra beugeltje in de douche of badruimte, voor datzelfde evenwicht. Of boven aan de trap. Het kan nét even zijn wat je nodig hebt. Het monteren, of laten monteren, van zo'n beugeltje is niet ingrijpend voor je huis en is ook niet moeilijk.
Sanitair: de toilet
De toilet bezoeken we dagelijks meerdere keren. Pas als je wat ouder wordt, kom je erachter dat toiletpotten één standaardhoogte hebben: laag. Met je beenspieren regel je normaal gesproken dat je zachtjes op de toiletbril landt en ook weer netjes overeind komt. Heb je minder kracht in je spieren, dan wordt het bezoeken van de toilet er niet gemakkelijker op. Met een wat hogere toiletpot voorkom je een hoop ellende. Ben je afhankelijk van een rolstoel, dan kan de entree naar de toilet worden vergroot, zodat je rolstoel erbij kan. Soms is hier een kleine woningaanpassing nodig.
Sanitair: bad en douche
Wie gebruikt maakt van een bad, weet, dat zo'n ding van al dat water best glad kan worden. Bij het uitstappen, moet je dus jezelf goed in evenwicht kunnen houden, om te voorkomen, dat je onderuit gaat. Met speciale badmatjes is dat al op te lossen. Is het lastig om uit bad te stappen, omdat de rand te hoog of te ongemakkelijk wordt? Dan moet je je afvragen, of het gebruiken van een douche niet gemakkelijker en veiliger is. Heb je geen aparte douche-cel, dan is wellicht verstandig het bad te laten verwijderen en op die plaats een nieuwe douche-cabine te laten installeren. Ook in de doucheruimte leg je zo'n anti-slipmatje neer. Extra steun met het in- en uitstappen van de douche-ruimte kun je creëren, door het plaatsen van beugels. Wordt dit alles toch te wankel, overweeg de aanschaf van een speciale douche-stoel. Die kun je in de douche-ruimte laten staan, zodat je zittend kunt douchen.
De trap
Evenwicht en spierkracht, dat kunnen je beide aardig in de weg zitten bij het traplopen. Naar boven lopen lukt vaak nog wel, maar het afdalen blijkt extra spannend. Met een traplift los je dit probleem op. Zo'n lift kan op bijna alle soorten trappen op maat gemaakt en gemonteerd worden. Het principe is simpel. Via een geleiderail wordt, zodra je op de knop drukt, een platform naar boven of beneden bewogen. Vaak zit er een stoel op, zodat je deze reis zittend kunt meemaken. Voor mensen, die gebruik maken van een rolstoel, kan de lift met enkel een platform gemaakt worden, zodat je met de hele rolstoel naar boven of beneden kunt. Voor andere huisgenoten blijft er voldoende ruimte over om de trap op de traditionele wijze te gebruiken. Eventueel kan een platform worden opgeklapt.
Hulpmiddeltjes
Tal van kleine hulpmiddeltjes kun je gebruiken om dagelijkse handelingen gemakkelijker te laten verlopen. Extra lange schoenlepels zorgen ervoor, dat je schoenen aankrijgt, zónder lang en diep te moeten bukken. Lampen met ingebouwde loep helpen om te kunnen lezen, puzzels te maken, etc. Speciale telefoons met extra grote knoppen helpen je om beter nummers te kunnen kiezen. Speciaal gevormd bestek helpt bij het eten, en ga zo maar door. Er verschijnen overal in het land speciale winkels die helemaal vol liggen met producten, die je in deze fase van je leven goed van pas kunnen komen.
Veiligheid
Misschien zijn in huis een aantal kleine aanpassingen nodig. Laat ook eens een ander kritisch naar je leefomgeving kijken. Sommige zaken, waar je zelf al lang aan gewend dacht te zijn, kunnen nu de oorzaak van kleine ongelukjes zijn. Een los snoer van een schemerlamp kan een struikeldraad worden. Een overvloed aan meubeltjes waar je gemakkelijk tussendoor kon laveren, blijken onvoldoende houvast en steunpunten te geven. Hoe is je route van tafel naar luie stoel, naar toilet, keuken of badkamer? Zijn er obstakels? Problemen kun je beter voorkomen dan achteraf oplossen.
Subsidies en regelingen
Voor veel voorzieningen bestaan regelingen, die de aanschaf of realisatie beter mogelijk maken. Vaak inkomensafhankelijk en/of met een vaste eigen bijdrage. Dit soort zaken wordt geregeld in de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Vraag dit na bij de gemeente. Woon je in een huurhuis? Vraag dan ook bij de gemeente en de verhuurder na wat de mogelijkheden zijn.