De invloed van dieren op onze geestelijke gezondheid

Huisdieren hebben een positieve invloed op de geestelijke gezondheid van mensen. Dit kan worden beaamd door mensen met een huisdier en inmiddels ook door de wetenschap. Het komt doordat huisdieren de mens voorzien in een aantal basisbehoeften. Tevens bezitten dieren een aantal eigenschappen die zorgen voor een gevoel van ontspanning en geluk. Deze eigenschappen zitten ook in de natuur van de mens. Maar in deze tijd van oneindige mogelijkheden, maatschappelijke druk en ratio, is het voor veel mensen moeilijk om hier contact mee te maken en te houden. Dit heeft als gevolg, dat veel mensen ongelukkig zijn en regelmatig zelfs depressief en overspannen raken of andere psychische klachten ontwikkelen.

Het 'nu' versus toekomst en verleden

Dieren

Dieren leven volledig in het nu. Zij kennen het concept van verleden en toekomst niet en zij hebben geen gedachten zoals wij mensen dat hebben. Zodoende kan een dier je laten zien hoe het is om in het nu te zijn met je volledige aandacht. Jonge kinderen kunnen dit ook, dus elk mens heeft dit gekund. Zo doende helpt een dier je er ook aan herinneren hoe dat was.

Mensen

Mensen zijn geneigd om met hun aandacht veel in het verleden of de toekomst te zijn. Toekomst en verleden bestaan alleen in onze gedachten. Zodoende leven veel mensen met hun aandacht in hun hoofd in plaats van aandacht te hebben voor wat er op dat moment is. En wat er nu is, het huidige moment, is het enige wat bestaat en is ook het enige waar we invloed op hebben. Dit maakt dat veel mensen zich afgescheiden voelen van het leven en van de mensen om hen heen. Dit kan een gevoel van eenzaamheid, zinloosheid en machteloosheid veroorzaken, wat weer kan zorgen voor stress, verdriet, angst, piekeren en meer onprettige gevoelens die niet bijdragen aan de psychische gezondheid.

'Ik ben' versus 'wie ben ik en ben ik wel ok?'

Dieren

Dieren nemen geen rol aan maar 'zijn' gewoon wie ze zijn. Een dier heeft geen zelfbeeld of een oordeel over een ander dier (of mens) of over zichzelf. Een dier heeft namelijk geen zelf op de manier zoals de mens dat heeft. Ook dit laat een dier ons zien en geeft ons daarmee de gelegenheid dat te ervaren.

Mensen

Gewoon zijn zoals je bent, is voor lang niet iedereen vanzelfsprekend. Het lijkt alsof we dit in de loop van ons leven vergeten doordat ons geleerd wordt hoe we ons zouden moeten gedragen, hoe/wie we zouden moeten zijn.

Omdat veel mensen niet precies weten 'wie ze zijn', hoe ze zich moeten/willen gedragen en wat voor hen belangrijk is, zijn ze geneigd een rol aan te nemen. Die rol verschilt vaak per situatie en veel mensen hebben zelfs niet in de gaten dat ze dit doen. Die rol wordt als het ware een nieuwe identiteiten en maakt dat we 'verwijderd' raken van ons 'zelf', van ons gevoel. Niet leven vanuit wie je bent, vanuit je eigen waarden en normen geeft een gevoel van onzekerheid en onveiligheid. Mensen zijn ook geneigd om over alles te oordelen. Alles wordt onderverdeeld in goed of slecht en zo hebben mensen ook oordelen over elkaar. Dit kan zorgen voor stress en wekt telkens de vraag: ben ik wel goed 'genoeg' of 'vinden' anderen mij wel goed 'genoeg'.

Vrede versus onvrede

Dieren

Dieren leven naar wat ze kunnen en wat ze nodig hebben. Een vogel probeert niet hoger te vliegen dan hij kan een luipaard niet harder te rennen en een paard in de natuur eet niet meer dan dat hij nodig heeft. Een dier is tevreden met wat er is en dit brengt ontspanning en rust met zich mee.

Dieren gaan effectief met hun energie om en voorkomen daardoor dat ze uitgeput raken. Want wanneer je uitgeput bent, ben je kwetsbaar en het is voor overleving belangrijk te zorgen niet kwetsbaar te zijn. De zwakste is de makkelijkste prooi voor een roofdier of wordt in de steek gelaten door zijn soortgenoten. In beide gevallen houdt dit in dat er weinig kans op overleven is.

Mensen

Veel mensen zijn vaak niet tevreden met wat er is. Het moet dan beter, meer, mooier, sneller enzovoorts, wat zorgt voor een gevoel van frustratie. De verwachtingen en wensen zijn vaak niet realistisch, waardoor ze nooit vervuld zullen worden. Dit brengt vermoeidheid, spanning en onrust met zich mee, wat zorgt voor kwetsbaarheid.

Meer aspecten die bijdragen aan de geestelijke gezondheid

Zingeving

Het zorgen voor een dier geeft je het gevoel dat je nodig bent. Dit is belangrijk voor het gevoel van zingeving.

Liefde en aanraking

Dieren geven onvoorwaardelijk hun liefde. Dieren houden van je zoals je bent en dus kun je bij hen 'jezelf' zijn zonder veroordeeld/beoordeeld te worden. Liefde is een basisbehoefte van de mens, net als eten en slapen. Het kunnen geven van liefde is even belangrijk als het ontvangen hiervan. Ook aanraking is een basisbehoefte van de mens. Het knuffelen en aaien van je huisdier zorgt voor de invulling van deze behoefte.

Sociaal aspect

Vooral honden en paarden brengen ook een sociaal aspect met zich mee. Met een hond moet je een paar keer per dag de deur uit om te wandelen en zo kom je veel mensen en andere hondeneigenaren tegen. Een hond roept bij mensen vaak openheid en vriendelijkheid op waardoor mensen sneller geneigd zijn contact met je te maken. Een paard staat vaak op een pensionstalling waar ook andere mensen aanwezig zijn.

Lichaamsbeweging

Met name honden en paarden zorgen er voor dat je verplicht bent regelmatig in beweging te zijn.

Wetenschap

Er is door wetenschappers vastgesteld dat er oxytocine vrijkomt tijdens het knuffelen met en zorgen voor dieren. Dit hormoon lijkt een belangrijke rol te spelen bij het ervaren van vreugde en liefde tijdens het contact met andere mensen. Oxytocine heeft ook invloed op het parasympatische zenuwstelsel. Het parasympathische zenuwstelsel is het deel van het autonoom zenuwstelsel dat de organen zodanig beïnvloedt dat het lichaam in een toestand van rust en herstel kan komen. Ook bij het geven van borstvoeding komt oxytocine vrij. Het speelt een rol bij moederbinding, vriendschappen en liefdesrelaties. Tevens heeft oxytocine invloed op het verminderen van agressie, angst en stress. Bovendien blijkt dat als je vaker aan dit hormoon wordt blootgesteld, de effecten langer aanhouden.

Conclusie

Zorg voor zo veel mogelijk contact met dieren.