Het Lichaam: Spieren en pezen
Spieren en pezen spelen een belangrijke rol bij het maken van bewegingen. In feite is een pees de verbinding tussen het actieve deel van de spier en het lichaamsdeel (meestal een bot). In dit artikel lees je alles over de spier en de pees.Spieren
Soorten spierenEr zijn drie verschillende soorten spieren.
Willekeurige spieren
De eerste soort zijn de willekeurige spieren. Samen met de beenderen en pezen zijn ze goed voor alle willekeurige bewegingen. Ook zijn ze betrokken bij automatische reacties, zoals reflexen. Ze worden ook wel de gestreepte spier genoemd, vanwege de samenstelling van de vezels. Ze werken door middel van samentrekkingen. Ze moeten in staat zijn om plotselinge, explosieve bewegingen te maken. Ook moeten ze de concentratie vast houden om in een bepaalde stand te blijven. De willekeurige spieren vindt je overal in het lichaam.
Zachte spier
De tweede soort is de zachte spier. Deze is goed voor de onwillekeurige bewegingen van de interne organen. Bij de zachte spier is elke vezel een lange cel. Deze spieren staan niet onder bewuste controle van de hersenen. Ze zijn verantwoordelijk voor de spierconcentraties die nodig zijn voor processen als de spijsvertering
Hartspier
De derde soort is de hartspier, waaruit het grootste deel van het hart bestaat. De hartspieren zijn dik en vormen een compacte massa.
Hoe spieren werken
Willekeurige spieren worden geactiveerd door motorische zenuwen in het ruggenmerg. De zenuwen splitsen zich in draden die een willekeurige spier binnengaan. Elke zenuw maakt contact met een spiercel. Vanuit de hersenen komt een elektrische impuls vrij die zorgt dat er een kleine hoeveelheid acetylcholyde vrijkomt. Die zorgt voor de verbinding tussen de zenuw en de spier.
De eenvoudigste reflexen ontstaan door directe activering van de zenuwen. Bijvoorbeeld de kniereflex. Als er net onder de knieschijf word getikt, vangen receptoren dat op en sturen het signaal naar het ruggenmerg, waarop de zenuwen worden geactiveerd.
Pezen
Pezen zijn een verlenging van de spier. Ze bestaan uit bindweefsel, dat de bundels spiervezels samenbindt en dat op een stevig elastisch koord lijkt. Ze bevatten weinig zenuwuiteinden en bloedcellen. Aan de ene kant ontstaan ze uit het spierlichamen en aan de andere kant uit een bot. Er zijn een aantal pezen die je gemakkelijk kunt voelen. Bijvoorbeeld de dijbeenspieren liggen aan de achterkant van de knie. Ook vind je pezen op een plaats waar een groot aantal spieren zich in een kleine ruimte bevinden. Dit komt omdat de pezen minder plaats in beslag nemen dan een spier. Hierdoor bevinden zich zowel aan de voor en achterkant van de hand pezen. De bijbelhorende spieren liggen verderop in de arm. Een ongebruikte pees is verbonden met het spierweefsel, dat de wand van het hart vormt en de pompbeweging veroorzaakt. Deze pezen beschermd het hart tegen de slechte stoffen die via de grote bloedvaten het hart proberen binnen te dringen.Peesschedes
Een peesschede zorgt ervoor dat de pezen soepel en zonder wrijving of slijten kunnen bewegen. De pezen mogen niet in contact komen met andere organen. De peesschede bestaat uit twee lagen en beschermd, isoleert en smeert de pees om druk en wrijving te voorkomen. De ruimte tussen de twee lagen in de schede bevat vloeistof, zodat ze soepel over elkaar glijden. Er zijn rustperiodes nodig om het smeervloeistof aan te vullen. Als dit niet gebeurt beginnen de twee lagen van de peesschede over elkaar heen te schuren, wat een pijnlijk en krakend geluid kan veroorzaken. Op deze manier kan de peesschede ontsteken.
