Jodium innemen tegen radioactieve straling

Jodium innemen tegen radioactieve straling Inname van jodium is een bewezen effectief middel tegen de opname van radioactieve straling door de schildklier. Als er berichten in het nieuws komen over vrijgekomen radioactieve straling uit een kerncentrale waar ook ter wereld duiken ook altijd meteen de berichten over jodiumpillen op. Hoe werkt jodium op de schildklier en waarom kunnen jodiumpillen helpen tegen opname van de straling? Voormalig Minister Schippers adviseerde mensen die binnen een bepaalde straal van een kerncentrale wonen preventief jodiumtabletten in te nemen.

Straling en jodium


Wat is radioactieve straling?

De term radioactieve straling slaat op het uitzenden van ioniserende straling door materialen. Dit betreft een een natuurkundig fenomeen: in een kerncentrale wordt gewerkt met instabiele isotopen en deze kunnen veranderen (ook wel desintegreren) en zo overgaan tot radioactief verval. In dit proces zenden de isotopen een ioniserende straling uit. De atoomkern veranderd dan van samenstelling, en bevat minder of juist meer neutronen of protonen. Op die manier ontstaan er nucliden en soms een isotoop van een ander element. In bepaalde situaties is het 'desintegratieproduct' of 'dochternuclide' op zichzelf ook weer instabiel. Dit proces zal doorgaan tot er weer een stabiele atoomkern gevormd is, dit heet in de natuurkunde een vervalketen.

Elk atoom is opgemaakt uit een positieve kern en meerdere negatieve elektronen eromheen. Als er een of meerdere elektronen wegvallen is het atoom langer neutraal maar een 'geladen deeltje' of ion. Straling die een elektron van een atoom kan wegschieten en daarmee dit atoom kan achterlaten als ion, noemen we ioniserende straling. Het type straling dat bij radioactiviteit wordt uitgezonden is ioniserende straling. In de volksmond heet dit dan radioactieve straling, maar eigenlijk klopt dat niet want het is niet de straling die radioactief is, maar alleen de stof zelf.

Het gevaar van radioactieve straling

Het grootste indirecte gevaar bij een kernramp is het vrijkomen van radioactief jodium dat door mensen en dieren in de schildklier wordt opgenomen. Dit kan hier nog jaren blijven zitten een de kans op kanker aanzienlijk verhogen. Slik je echter 'gewoon jodium' dan verzadig je daarmee de schildklier en beperk je de opname van het besmette jodium dat zich via de lucht verplaatst.

Radioactiviteit kan chemische veranderingen veroorzaken in menselijke cellen. Het vernietigd DNA moleculen tast op die manier onze erfelijke informatie aan. Dat is de reden dat kinderen van mensen die zijn blootgesteld aan deze straling nog generaties lang te maken kunnen krijgen met misvormingen en genetische gebreken. Het is een natuurlijk reactie van het lichaam om te pogen de beschadigingen te repareren. Als dit lukt is er niets aan de hand. Als het niet lukt spreken we van apoptose of het afsterven van cellen. Als het gedeeltelijk lukt treedt er een mutatie van erfelijke eigenschappen op. Hierbij geldt hoe meer blootstelling aan straling, des te meer kans op negatieve effecten en des te erger de gevolgen.

Kanker door straling

Kanker is de vijand die het meest op de loer licht als gevolg van stralingsblootstelling. Het betreft in wetenschappelijke termen een stochastisch effect. De mate en de duur van blootstelling aan radioactieve straling zijn bepalend voor het risico dat je loopt op de vorming van tumoren.

Met een Geigerteller kan gemeten worden hoe radioactief een omgeving is. Er is echter geen grens aan te wijzen die je vertelt wanneer je wel of niet een verhoogd risico hebt op het krijgen van een tumor. Daarom moeten ook mensen met een die kort risico hebben gelopen goed worden gemonitord. De kennis over de relatie tussen straling en kanker is nog steeds erg in ontwikkeling.

Helpt jodium opname van radioactiviteit voorkomen?

Ja dit kan inderdaad. De schildklier neemt van nature jodium op. Op het moment dat de mens in aanraking komt met radioactiviteit dan wordt radioactief jodium door de schildklier opgenomen. Wanneer de schildklier echter al verzadigd is met jodium is de opname hiervan minder.

Nieuw wetenschappelijk inzicht: jodium innemen wanneer je nabij een kerncentrale woont
Mensen tot de leeftijd van 40 jaar die binnen een straal van 10 kilometer van de kerncentrale Borssele en 20 kilometer van de centrales in Doel bij Antwerpen wonen krijgen jodiumtabletten voorgeschreven om ze te beschermen tegen het gevaar van radioactieve straling. Op 10 maart 2016 maakte Minister Schippers bekend dat daarnaast alle jongeren onder de 18 jaar en zwangere vrouwen die binnen een straal van 100 kilometer van een van de centrales wonen tevens geadviseerd wordt om jodiumtabletten in te nemen. Dit advies komt op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten. De tabletten kunnen via de apotheek of GGD-punten verkregen worden. De mogelijkheid bestaat daarnaast dat een run zal ontstaan op vrij verkrijgbare jodiumtabletten.
© 2011 - 2024 Dessal, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoe zinvol zijn jodiumtabletten bij een nucleaire ramp?Hoe zinvol zijn jodiumtabletten bij een nucleaire ramp?In de debatten over veiligheidsmaatregelen bij reactor-ongelukken wordt veel en vaak over jodiumtabletten gesproken, ond…
Hoe beschermt jodium ons tegen radioactieve straling?Hoe beschermt jodium ons tegen radioactieve straling?Door de wetenschap wordt ons, na een ongeval in een kerncentrale, aangeraden massaal jodiumtabletten te slikken. Op die…
Kernramp: wat doen we bij nuclair ongeval?Kernramp: wat doen we bij nuclair ongeval?De nucleaire ramp in de kerncentrales van het Japanse Fukushima, doet ook bij onze de ongerustheid over de veiligheid va…
Kernenergie: wat is het en wat zijn de gevaren?Kernenergie: wat is het en wat zijn de gevaren?Tsjernobyl 1986. Door een menselijke fout is een gigantisch gebied onbewoonbaar geworden. Tegenwoordig zetten steeds mee…

Test zelf je prostaat, diabetes, adem, cholesterol & ogenTest zelf je prostaat, diabetes, adem, cholesterol & ogenEr zijn tegenwoordig een groot aantal medische testen verkrijgbaar die op bepaald gebied onze gezondheid kunnen testen.…
Aspartaam: het witte gif?Aspartaam: het witte gif?Steeds meer mensen willen gezond leven. Iedereen kent wel coca cola zero, één van de recentere producten van coca cola o…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: WikimediaImages, Pixabay
  • http://nos.nl/artikel/2091780-jodiumtabletten-voor-jongeren-en-zwangeren-rond-kerncentrales.html
Reacties

Bas, 06-11-2011
Ik vroeg me af of radioactiviteit besmettelijk is. Met andere woorden, kan het zijn dat iemand die zelf (licht) radioactief besmet is, anderen hiermee besmet? Reactie infoteur, 07-11-2011
Straling kan van persoon op persoon worden overgebracht, maar wanneer dit gaat om kleine hoeveelheden is de kans daarop vrijwel nihil.

Jaaplelie (infoteur), 28-03-2011 #2
Bedankt voor de informatie! Afgelopen week heb ik bij het nieuws meegekregen dat radioactieve deeltjes al de hele wereld over zijn gegaan. Zou je hier misschien iets meer over kunnen vertellen (misschien een idee voor een nieuw artikel ;) )? Reactie infoteur, 28-03-2011
Er zijn inderdaad ook in Nederland radioactieve deeltjes waargenomen. Dit heeft echter absoluut geen gevolgen voor de volksgezondheid en is niet gevaarlijk. Geen reden dus om je zorgen over te maken! Toestanden als bij Tsjernobyl hoef je hier gelukkig niet te verwachten. De schaal waarop radioactieve deeltjes toen de omgeving in werden geblazen was volgens wetenschappers wel zo'n 10.000 keer ernstiger.

Dessal (1.118 artikelen)
Laatste update: 24-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.