Test zelf je prostaat, diabetes, adem, cholesterol & ogen

Er zijn tegenwoordig een groot aantal medische testen verkrijgbaar die op bepaald gebied onze gezondheid kunnen testen. Maar heb je zo'n thuistest wel altijd nodig en kun je ze alleen via de dokter verkrijgen? Vaak weet de apotheek een adres waarbij de huisarts niet te pas komt. En via internet zijn er ook eenvoudig dergelijke aanbieders te vinden.

Test je gezondheid

De meest bekende gezondheidstest is de “ouderwetse” koortsthermometer, waarmee we onze lichaamstemperatuur meten, als we het idee hebben dat die meer dan 37 graden Celsius bedraagt. Maar er zijn vandaag de dag veel meer gezondheidstesten die je zelf kunt doen, of alleen via de huisarts c.q. ziekenhuis.

Prostaatkanker

Via de PSA-test bij de huisarts wordt in het bloed het gehalte aan PSA (Prostaat Specifiek Antigeen) gemeten. Als dat aan de te hoge kant is kan dat een aanwijzing zijn voor prostaatkanker, maar dat hoeft niet. Er is ook een meer verfijnde test, bij de uroloog via de urine, namelijk de PCA3-test. Over het nut van dergelijke testen zijn de meningen overigens verdeeld. Het is namelijk een feit dat er meer mannen sterven met prostaatkanker dan door prostaatkanker. Vooral omdat de behandeling nogal ingrijpend is (incontinentie, erectiestoornissen) kun je er ook voor kiezen om niets te testen en ook niets te weten. Er is trouwens ook een PSA-thuistest, die ook werkt, maar dan moet je nog wel zelf de uitslag kunnen interpreteren. Dus waarom dan niet gelijk naar de dokter.

Slechte adem

Er bestaan apparaatjes die een alarmbelletje laten gaan als de adem niet in orde is. Je kan beginnen om je gebit beter te verzorgen, en anders moet je de tandarts raadplegen.

Botdichtheid

Via de huisarts kun je in het ziekenhuis controleren of je alert moet zijn op botontkalking (osteoporose). Dat gaat met röntgenopnames via een DXA-apparaat. Kan ook zinvol zijn bij een botbreuk.

Menopauze

Het kan nuttig zijn om te weten dat de overgang is begonnen. Er zijn twee methodes die beide het gehalte FSH meten. FSH is het hormoon dat toeneemt bij de overgang. Er is een sneltest die je thuis kunt doen (met urine) en de huisarts kan een bloedtest doen. Bij een positieve uitslag is vaak een tweede test nodig voor zekerheid.

Cholesterol

Het cholesterolgehalte is al eenvoudig te bepalen bij de huisarts via een druppeltje bloed uit de vinger.

Diabetes

Veel mensen hebben diabetes zonder dat ze het weten. Ontdekking in vroeg stadium is belangrijk, zodat de gezondheidsschade beperkt kan worden. De glucose- of bloedsuikerwaarde is eenvoudig te bepalen via een vingerprik, door de huisarts uit te voeren. Maar er is ook een thuistest verkrijgbaar. En soms kan de test gratis bij de apotheek worden gedaan.

Oogboldruk

Een te hoge oogboldruk kan schadelijk zijn voor de oogzenuw, waardoor glaucoom of groene staar kan ontstaan. De oogboldruk kan worden gemeten door oogarts en opticien. Komt er in de familie glaucoom voor dan is het verstandig om de ogen preventief te laten onderzoeken.

Vetpercentage

Voor vrouwen geldt een gezond percentage van 30% en voor mannen 20%. Dit is makkelijk te testen met een huidplooimeter. De huidplooi dient te worden gemeten boven de heup, bij biceps en triceps, en onder het schouderblad. Je moet wel geoefend zijn om die metingen te kunnen doen. Op het fitnesscentrum en het sport medisch adviescentrum zijn die deskundigen aanwezig.

Hartslagmeter bij sport

Kun je hier nog wel spreken over een gezondheidstest? Het gaat immers om een momentopname tijdens lichamelijke inspanning. Sporters kunnen zo’n apparaatje in de sportzaak kopen, om tijdens hun training de hartslag in de gaten te houden. Het instrument is niet geschikt om eventuele hartproblemen op te sporen. En als je in rust je hartslag wilt meten, kun je dat ook gewoon doen via je horloge en je pols.

Vergrote prostaat

Daarvoor heb je meestal geen test nodig. Want als je boven de 50 jaar bent en je moet er, in tegenstelling tot vroeger, gemiddeld meer dan 2x uit per nacht, weet je hoe laat het is. (Als je een man bent). De klachten vanwege een te grote prostaat zijn dikwijls te bestrijden via medicijnen. Een meer afdoende oplossing is een operatieve ingreep, waarna je de eerste 15 jaar weer als een jonge vent kunt plassen en niet bang meer hoeft te zijn voor een acute plasblokkade.

Lees verder

• Bloeddruk omlaag lukt o.a. door het kalium in bananen