De geneeskracht van de broodnootboom

De broodnootboom is een effectieve producent van eiwit. Op hetzelfde stuk land produceert hij tien maal zoveel eiwit als mais. Er zit veel calcium, vitamine C, vitamine E, zink, foliumzuur en ijzer in de zaden van de broodnootboom. In Florida is de boom geïntroduceerd als sierboom maar dat doet zijn voedingswaarde tekort. De boom kan erg hoog worden, namelijk 45 meter. De boom kent allerlei medicinale eigenschappen die al door de oude Maya´s werden toegepast. Ook de moderne Maya´s gebruiken nog steeds de geneeskrachtige eigenschappen van de broodnotenboom.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Broodnoten in Brazilië / Bron: Ms geek chic, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)

Algemene informatie

Deze boom behoort tot de familie van moerbeigewassen en groeit in Mexico, Midden-Amerika en Zuid-Amerika tot aan in Peru. Deze altijd groen blijvende boom kan een hoogte van 45 meter bereiken. De noten of zaden waren een favoriet voedselsoort voor de Maya´s; zij maakten er tortilla´s van of een pap. De zaden bevatten veel koolhydraten, aminozuren, mineralen en vitaminen. De zaden hebben een lage glykemische index, helemaal voor een koolhydraatrijk product. De GI-waarde is lager dan 50.

Toepassing broodnoot

De smaak van geroosterd broodnootzaad hangt ergens in het midden tussen die van cacao en koffie. Momenteel is er een plantage van broodnootbomen in Petén, Guatemala. Hier wordt een poeder van het zaad vervaardigd waarvan hete dranken, brood, koekjes en pannenkoeken kan van worden gemaakt.

Naamgeving

De Latijnse naam die we in de wetenschap gebruiken voor broodnootboom is Brosimum alicastrum. Hij wordt ook ramonboom, masica, ojoshe, Maya nut tree, Mayan breadnut, snakewood en mojo genoemd. Kortweg ramon is de meest gebruikte naam in de V.S. en Mexico. In het Duits heet de boom Brotnussbaum en vanuit die taal heeft de schrijver van dit artikel de naam broodnootboom vertaald. Voor het schrijven kwam deze naam slechts tweemaal voor op internet; de naam van deze boom is vrij onbekend in het Nederlands taalgebied. De broodnoot moet niet worden verward met de Artocarpus camansi die dezelfde naam heeft (breadnut of broodnoot) maar die van nature alleen voorkomt in Nieuw-Guinea, Indonesië en de Filipijnen.

Broodnootboom in Belize / Bron: Congobongo1041, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

De broodnootboom is rijk aan proteïnen. Hij bevat 18 verschillende aminozuren.

Vitaminewaarde broodnoot

In honderd gram van het zaad van de broodnootboom, de broodnoten, zit 33% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) aan vitamine C en 31% van de ADH aan vitamine B6. Panthoteenzuur of vitamine B5 zit met 22% van de ADH in broodnoot. Foliumzuur zit met 17% van de ADH in deze zaadsoort. Niacine of B3 zit voor 6% van de ADH in 100 gram broodnoten en voor de vitaminen B1 en B2 geldt beide een ADH-percentage van 5%. rest alleen nog te melden dat vitamine A met 2% van de ADH is vertegenwoordigd in dit favoriete voedsel van de Maya´s.

Mineralen in broodnoot

Vaak zitten in noten en zaden meer mineralen dan vitaminen maar voor de broodnoot is dat juist andersom; voor dit zaadje geldt dat de viraminewaarden hoger zijn. Kalium is het mineraal wat het meest voor komt in broodnoten. In 100 gram zit 25% van de ADH voor kalium. Magnesium zit met 19% van de ADH in deze noot. Een ADH-percentage van 16% is weggelegd voor het onmisbare element ijzer. Voor zink geldt een ADH-percentage van 12% en voor zowel calcium als fosfor is het ADH-niveau 10%. Mangaan zit met 8% van de ADH in het broodnootje en natrium is goed voor 2% van de ADH.

Broodnootboom in de volksgeneeskunde

De broodnootboom heeft medicinale capaciteiten die worden ingezet in de Mexicaanse volksgeneeskunde. De meest aangewende medische toepassing van de broodnootboom is de behandeling van ziekten van de ademhalingswegen zoals astma en bronchitis. Daarnaast wordt de broodnoot vaak gebruikt voor de behandeling van gynaecologische ziekten, zoals onvruchtbaarheid, gebrek aan moedermelk en menstruatiestoornissen. In deze gevallen wordt een infuus of thee uit de schors bereid welke wordt opgedronken. Vrouwen die geen of te weinig borstvoeding produceren kunnen een sterke thee drinken van de bladeren die gemengd wordt met pap. Het is niet verstandig om meer in te nemen aangezien er een kans bestaat op overproductie van moedermelk.

broodnoten op de grond / Bron: Congobongo1041, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Broodnootboom in de Maya-geneeskunde

Andere geneestoepassingen van de broodnootboom zijn bij de overgang; met name osteoporose kan worden behandeld door een thee van de bladeren of de schors te drinken. Deze boom heeft hormoonstimulerende eigenschappen. In de Maya-geneeskunde die traditioneel binnen een familie wordt over gedragen geldt de broodnootboom als een koude boom. Een geboorte van een kind geldt als een warme gebeurtenis. Een thee van de bladeren en de bast kan worden gebruikt om een geboorte sneller en soepeler te doen laten verlopen. De curanderos of genezers van de Maya´s beschouwen de problemen die bij de geboorte aanwezig zijn als een moderne ziekte; vroeger kwam dit niet voor. Ook het mislukken van een zwangerschap, een miskraam, wordt door de Maya´s gezien als een moderne ziekte. Daarnaast zijn er andere niet-gyneacologische ziekten zoals hart- en vaatziekten en diabetes die door de Maya´s tot de categorie moderne ziekten worden gerekend.