Maagband voor zwaarlijvige tieners

Over de maagband als maagverkleinende ingreep bij kinderen en tieners, is het nodige te doen. Er zijn artsen die vinden dat je zulke ingrepen niet mag toepassen bij kinderen die nog niet volgroeid zijn.

Maagband

De maagband bestaat al sinds 1982. Het is een kleine ring van siliconen die door middel van een kijkoperatie om het bovenste deel van de maag wordt aangebracht. Hierdoor wordt de maag in tweeën gedeeld. Het kleine bovenste deel van de maag kan dan nog maar een kleine hoeveelheid voedsel bevatten. De rest van de maag bevindt zich aan de benedenzijde van de band.

De maagband zorgt er dus voor dat je veel minder kunt eten. Ga je als patiënt toch over de schreef, dan krijg je geheid problemen: je kunt het voedsel niet binnenhouden en moet braken. De maagband dwingt je dus om met mate te eten en dat is natuurlijk ook de opzet van de ingreep. Alleen zo kom je van overgewicht af. Wereldwijd zijn er al 250.000 maagbandjes geplaatst.

Morbide Obesitas

Over maagverkleinende ingrepen bij kinderen en tieners is het nodige te doen. Er zijn artsen die vinden dat je zulke ingrepen niet mag toepassen bij kinderen die nog niet volgroeid zijn. Maar we hebben het hier wel over kinderen met extreem overgewicht. Kinderen met morbide obesitas, ook wel Adipositas genoemd, hebben een gewicht dat ruim honderd procent boven het ideale gewicht ligt. Of anders gezegd, een Body Mass lndex (BMI) van boven de 40.

Het zijn kinderen met wie de meest strenge diëten al geprobeerd zijn, maar wie aan morbide obesitas lijdt heeft eigenlijk geen andere keus dan een operatie om de kilo's blijvend kwijt te raken.

De Body Mass Index (BMI)

De body mass index is een waarde om iemands vetmassa aan te duiden en wordt verkregen door het gewicht te delen door de lengte in het kwadraat. Bijvoorbeeld: gewicht 71 kg, lengte 1.71 meter: BMI = 71/2,92 = 24,3. Onderstaande tabel geeft aan hoe de verschillende waarden geïnterpreteerd moeten worden.

Maagverkleining bij jeugdigen taboe?

Het is opvallend dat veel media, diëtisten en andere deskundigen die met zwaarlijvige kinderen te maken hebben, maar op één manier tegen het probleem aankijken. Het mes is in hun ogen hoe dan ook taboe. Maar wie niet van een operatie wil weten, kan met eigen ogen constateren hoe desastreus de gevolgen kunnen zijn. Hartkwalen, hoge bloeddruk, suikerziekte en kanker als gevolg van zwaarlijvigheid zijn slechts één kant van de zaak. Maar men zou ook eens moeten stilstaan bij het het enorme sociaal isolement waarin zo’n kind verkeert door het gemis aan vriendjes.

Risico's bij maagverkleining via maagband

• Inderdaad is de ingreep niet ongevaarlijk; Mensen kunnen zelfs overlijden aan een maagverkleining. Maar een zeker risico heb je bij nagenoeg àlle operaties en de risico's waar men het hier over heeft zijn gelukkig verwaarloosbaar klein.
• Ook kun je na een maagverkleining slechts een kwart van de normale hoeveelheden eten. Het zal voor opgroeiende tieners daarom lastig zijn om alle goede voedingsstoffen binnen te krijgen. Goede begeleiding bij hun eetpatroon is daarom zeer belangrijk.
• Een keihard bewijs dat een maagband een leven lang probleemloos functioneert is er evenmin. Daarvoor is deze voorziening nog te kort op de markt.

Maar als men de voor- en nadelen van een operatie afweegt tegen de gigantische problemen en het verdriet waarmee deze zwaarlijvige pubers in hun latere leven te maken krijgen, dan is de keuze vaak snel gemaakt. Het voedingspatroon is bij heel dikke mensen immers al zo sterk ontregeld, dat je met traditionele, medicinale behandelingen geen schijn van kans meer maakt. En bedenk dat de levensverwachting van iemand die extreem dik is, liefst twaalf jaar korter is dan die van een slank persoon.

Voedingspatroon bij de huidige puber

Het voedingspatroon is bij veel jeugdigen danig ontregeld door hun manier van leven. Door een gebrek aan beweging, maar vooral door hun manier van eten en drinken. Veel te veel tieners bewegen te weinig en eten onverstandig. Er bestaat weliswaar zoiets als een (al dan niet erfelijke) aanleg om aan te komen dan anderen, maar voor het grootste deel verstoren we ons voedingssysteem toch vooral zelf door een ongezonde voeding. Fastfood, calorierijk voedsel, frisdranken, alles moet lekker, zoet en vet zijn. Dat heeft de laatste jaren onmiskenbaar zijn invloed gehad op het lichaamsgewicht bij jeugdigen (en niet alleen bij jeugdigen trouwens).

Een simpel rekenvoorbeeld ter illustratie: één flink glas cola bevat zo'n 150 calorieën. Als je dat het hele jaar door elke dag drinkt bovenop de pakweg 2000 calorieën die je als volwassene nodig hebt, kom je jaarlijks ruwweg vijf kilo aan. Maar als je ziet dat sommige kinderen niet één, maar wel drie tot vier glazen cola of fiisdrank per dag drinken, dan begrijp je hoe snel ze zwaarder worden. Voeg daarbij dat diezelfde kinderen vaak alles eten wat los en vast zit, met veel snoep, snacks en andere ongezonde dingen, dan hoeven we ons niet te verbazen over kinderen van tien, twaalf jaar die al ver boven de honderd kilo uitkomen.

Besef ook dat die dikke kinderen steeds minder gaan bewegen; Veranderen ze hun eetgedrag niet dan blijven ze gewoon aankomen. Op een gegeven moment is het voedingspatroon, zoals gezegd, zodanig ontregeld, dat je daar met de meest fanatieke diëten niets meer tegen kunt uitrichten.

Somber toekomstperspectief

Onze westerse consumptiemaatschappij zou zich tot het uiterste moeten inspannen bij het voorkomen van zwaarlijvigheid. De toekomst ziet er immers niet vrolijk uit als men bedenkt dat hedendaagse voedingstrends in de regel vanuit Amerika naar ons komen overwaaien. In sommige Amerikaanse staten is al dertig procent van de hele bevolking obesitaspatiënt. Vooral de sociaal zwakkere milieus lopen daarbij gevaar. Gezonde voeding is vaak duur, een snack is goedkoop. Juist die groepen zouden we met voorlichting moeten bereiken.

Overigens kwamen onderzoekers in een recente Europese studie tot een opmerkelijke ontdekking: zwaarlijvigheid heeft een beschermende werking bij ernstig zieke patiënten en leidt vreemd genoeg tot een lager overlijdensrisico.