Melk zijde, kleding uit melk

De laatste jaren worden er door de kledingindustrie enorme inspanningen geleverd om tot een milieuvriendelijker proces te komen om kledij te maken. Ook de zoektocht naar nieuwe producten hoort hierbij. Een van de laatste nieuwigheden die vaak naar voren wordt geschoven is het gebruik van vezels vervaardigd uit melk. Maar is dit wel zo innovatief?

De geschiedenis

De laatste jaren verschijnen regelmatig berichten in de pers over kleding die gemaakt wordt uit melk. Het wordt steevast voorgesteld als een nieuwe ontdekking en een heel nieuw productie proces. Niets is echter minder waar. Het eigenlijke productie proces is al decennia geleden ontdekt en beschreven. In de jaren 30 werd door de chemicus Antonio Ferretti een techniek ontwikkeld om van het eiwit Caseïne een vezel te maken. De melkvezel kreeg de naam lanintal. Tijdens de oorlogsjaren werden de vezels, omwille van schaarste aan natuurlijke vezels, gebruikt voor het vervaardigen van kledij. Als de normale kledingvezels terug voorradig waren werd deze vergeten, om nu terug opgepikt te worden als zijnde de laatste nieuwigheid.

Wat is caseïne?

Caseïne is een eiwit dat in grote hoeveelheden in melk voorkomt. Deze stof is zowat het belangrijkste bestanddeel van natuurlijke melk. In praktijk is de werking van caseïne in elke huiskamer zichtbaar, het zorgt er namelijk voor dat zure melk gaat klonteren. Het speelt ook een belangrijke rol in het maken van kaas. De wrongel wordt gevormd onder invloed van dit eiwit, vandaar dat het in de volksmond ook wel eens kaasstof wordt genoemd.

Hoe wordt de vezel gemaakt?

Om van melk tot een kledingvezel te komen is een biochemisch proces nodig. De melk wordt eerst afgeroomd en gedehydrateerd. Hierna volgt een proces van polymerisatie en het knippen van de proteïnestrengen. Hierdoor ontstaan aminozuren die uiteindelijk gebruikt kunnen worden om kledingvezels van te maken. De vezels ondergaan dan een speciale warmtebehandeling om ze beter bestand te maken tegen schimmels en bacteriën.

De melk die wordt gebruikt in het productie proces is melk die niet voldoet aan de voedingsnormen. Hierdoor komt melk dat normaal gezien in de afvalcyclus zou terecht komen nu in de kledingsindustrie terecht. Van zes liter melk kan al een zomers jurkje worden gemaakt. Als het productieproces zo “groen” mogelijk wordt gehouden is dit een potentieel zeer ecologisch product.

De kledij

In Japan en China worden al jaren T-shirts, kleedjes, sjaals en dergelijke geproduceerd uit caseïne. Soms worden deze volledig vervaardigd uit melkvezels en soms worden ze samen gebruikt met de meer gangbare vezels. Door het mengen van de vezels ontstaan stoffen met heel andere eigenschappen wat voor de mode industrie natuurlijk interessant is om te experimenteren.
De kledij volledig gemaakt uit deze melkvezels voelt aan als zijde vandaar ook de populaire Engelse benaming “Milk Silk” of “Silk Milk”.
Recent is men ook in Europa de stof aan het ontdekken en zijn er enkele ontwerpers mee aan de slag gegaan. Ook de automobielindustrie begint meer en meer interesse te krijgen om de vezels te verwerken in de binnenbekleding. Hoe meer interesse er komt in deze vezel hoe lager de productie prijs kan worden gebracht, en pas dan zal er een toekomst zijn voor kledij uit melk.