Toxine in het lichaam

Toxine is een gif dat schade toebrengt aan het lichaam. We onderscheiden exogene en endogene toxines. Exogene zijn de giffen die ons van buitenaf bereiken. Dit kan via dieren, planten, schimmels, voedsel, speelgoed etc zijn. Endogene toxines zien we vooral bij stress. Toch zijn toxines niet altijd even slechts. In een lichte dosering worden ze gebruikt in de geneesmiddelenindustrie. Wel moet er uitgekeken worden voor overdosering, omdat dit schade kan opleveren.

Wat is een toxine?

Een toxine is een gif dat in ons lichaam terecht is gekomen en daar schade aanricht. We kennen uiteraard de dierlijke toxines: gif dat door bacteriën of door dieren wordt geproduceerd en ons ziek maakt, We kennen ook plantaardige toxines (giftige planten) en Mycotoxine (toxine geproduceerd oor schimmels en gisten). Daarnaast is er nog de chemische toxine: gif dat door de mens zelf wordt geproduceerd.

Toxine kost het lichaam veel energie: het lichaam wil de toxine afbreken. Zo is van alcohol bekend dat het lichaam er meer moeite mee heeft dan met andere toxines. Het gif van de zwarte weduwe (spinnensoort) richt meer schade aan dat een andere dierlijke toxine. Mensen met toxine in hun lichaam zien er niet altijd even ziek uit. Dit is afhankelijk van de kracht van de toxine, maar ook van de tijdsduur waarin de toxine in het lichaam aanwezig is.

Dierlijke toxines

Zeer giftige toxines zijn die van de zwarte weduwe (alfa-latrotoxine), kikkergif (batrachotoxine, pumiliotoxine en epibatidine), het gif van de oliekever en Spaanse vlieg (cantharidine) en het gif van de kogelvis (tetrodotoxine). Ook slangengif kan zeer giftig zijn, maar is weer afhankelijk van de soort slang. Dierlijke toxines worden in lichte vorm ook wel gebruikt n medicijnen, omdat ze een pijnstillende of verdovende werking hebben.

Plantaardige toxines

Plantetoxine zijn giftstoffen die worden geproduceerd door planten. De bekendste is wel morfine (fytotoxine) die wordt geproduceerd door de slaapbol. Voor de mens zijn er een aantal giftige planten die als dodelijk worden beschouwd. Zo is het rood peperboompje, de brem en de gouden regen zeer giftig tot dodelijk. Waterschering produceert de toxine cicutoxine en tast het centrale zenuwstelsel aan. Er zijn over het algemeen meer planttoxines dan dierlijke toxines. Ook planttoxines worden in de geneesmiddelenindustrie gebruikt. Vaak om hun pijnstillende en verdovende werking, maar ook om invloed te krijgen op bijvoorbeeld het centrale zenuwstelsel.

Toxines van schimmels en gisten

Mycotoxinen zijn toxines van schimmels en gisten. Deze komen veel voor in onze voeding. Gemiddeld bevat 25 procent van onze voeding een mycotoxine. Mycotoxinen bevinden zich in de voedselketen en blijven lang aanwezig in het spijsverteringsstelsel. Granen worden door schimmels besmet waardoor deze mycotoxinen bevatten. Deze komen via het vee als veevoer bij de mens terecht (eindproduct: vlees, melk, eieren). Maar ook door rechtstreekse consumptie komt het in de mens terecht.

Gif in gebruiksmiddelen

In gebruiksmiddelen-of producten zitten ook vaak en soms veel toxines. Denk aan speelgoed. Regelmatig wordt een stuk speelgoed uit de handel gehaald of teruggeroepen omdat blijkt dat er een toxine inzit, dat schadelijk is voor de gezondheid van het jonge kind. Een toxine kan dan vrijkomen wanneer het kind het speelgoed in de mond stopt of erover wrijft. Likken aan de handjes heeft als gevolg dat de toxine het lichaam binnendringt.

Cosmetica, wasmiddelen, tandpasta, schoonmaakmiddelen, kookgerei, verf, het zijn allemaal (huishoudelijke) producten waar toxines inzitten. Ook genotsmiddelen als tabak en alcohol bevatten toxines. Alcohol en tabak zijn twee toxines die de meeste schade aanrichten in het lichaam, vooral bij overmatig gebruik. Over het algemeen heeft het lichaam het meest moeite met alcohol. Van tabak is het bekend dat het DNA in lichaamscellen aantast, waardoor er veranderingen op kunnen treden. Dit heeft kanker als gevolg, waarbij longkanker het vaakst voorkomt onder rokers.

Endogeen

Endogene toxines worden door het lichaam zelf aangemaakt. Stress is hier een bekend voorbeeld van. Door stress komen er processen in het lichaam in werking. De lever is dan niet meer voldoende in staat om endogene toxines, dit zijn gifstoffen die door het lichaam zelf worden aangemaakt, af te breken. Endogene toxines worden dan ook opgeslagen in de vetcellen. Langdurige stress heeft dan ook als gevolg dat we ziek worden of slecht herstellen van ziekte. Dit wordt ook wel zelfvergiftiging genoemd.