De besmettelijke bof is terug, vooral onder studenten

Ieder kind in Nederland krijgt sinds 1987 twee keer de BMR-vaccinatie (bof, mazelen en rode hond). Deze ziekten komen daardoor niet veel meer voor. Maar ineens is de bof terug. Vanaf december 2009 nam het aantal mensen met deze zeer besmettelijke ziekte fors toe, vooral onder studenten. De ziekenhuisopname nam eveneens toe. Meer dan 1600 (geregistreerde) jongeren in de leeftijd van 19 tot 22 jaar bleken de ziekte te hebben gehad. Een echte bofuitbraak was een feit. De meeste van de studenten hadden twee maal de BMR- vaccinatie gehad, maar bleken toch vatbaar voor deze infectieziekte. Volgens Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kan de werking van de anti-stof in de loop der jaren zijn afgenomen. Of er een derde vaccinatie moet komen is nog onduidelijk, omdat het niet zeker is of deze werkt.

De bof is een zeer besmettelijke infectieziekte

Jarenlang kwam de ziekte de bof in ons land niet meer voor. Sinds 1987 krijgen de kinderen in Nederland namelijk twee maal een BMR-vaccinatie. De eerste vaccinatie krijgt het kind als het één jaar is, de tweede op negenjarige leeftijd. De BMR- prik beschermt tegen bof, mazelen en rode hond. Maar sinds december 2009 lijkt de bof terug in Nederland. Vanaf die tijd tot juli 2010 werden er 1600 gevallen van de bof geconstateerd, waarvan een aantal in het ziekenhuis moest worden opgenomen. Opvallend hierbij is het feit dat de ziekte vooral in de studentensteden de kop opstak.

Het RIVM en GGD's zijn een vaccinatiecampagne begonnen

• Het Universitair Medisch Centrum van Groningen heeft in 2010 ongeveer 1100 co-assistenten opgeroepen zich te laten inenten tegen de bof om zo de patiënten te beschermen.
• De studenten in de stad Groningen werden gevraagd zich ook in te laten enten.
• In Nijmegen riep de GGD de studenten ook op om een vaccinatie te halen.
• De Wageningen Universiteit heeft begin augustus 2010 de studenten opgeroepen zich te laten vaccineren.

In de studentensteden Leiden, Delft, Maastricht, Utrecht en Groningen waren ook bofgevallen, maar daar werd geen vaccinatieprogramma uitgevoerd. De HBO studenten worden voorlopig niet in het vaccinatieprogramma opgenomen.

Het RIVM verwacht nog meer gevallen van de bof

Het RIVM denkt dat de geconstateerde gevallen slechts het topje van de ijsberg zijn. De bof zal zich nog verder uitbreiden.Veel mensen herkennen namelijk de verschijnselen niet en gaan dus niet naar de huisarts. Toch denkt het RIVM langzaamaan een duidelijker beeld te kunnen krijgen, want vanaf december 2009 moet ieder nieuw bofgeval bij het RIVM worden gemeld.

De anti-stof van het vaccin is blijkbaar afgenomen

Opvallend is dus dat studenten eerder vatbaar voor de bof zijn. Als groepen onderhouden zij hecht contact of wonen samen in studentenflats. De besmetting kan dan plaatsvinden door hoesten, niezen, gewoon praten of elkaar een hand geven. Het RIVM sluit niet uit dat het vaccin tegen de bof in de loop van de tijd minder bescherming is gaan bieden. Het middel is een zogenaamd levend vaccin dat levenslange bescherming moet bieden. Blijkbaar is de anti-stof minder geworden. De immuniteit daalt dus sneller dan gewenst. Toch zal men het er mee moeten doen, want er is geen ander medicijn beschikbaar.

Het Bofvirus: besmettingstijd en ziek worden

• De bof wordt door het bofvirus veroorzaakt.
• De incubatietijd is ongeveer 2 à 3 weken.
• Het virus wordt overgedragen door de lucht, hoesten en niezen.
• De bof is besmettelijk vanaf 5 dagen vòòr tot 9 dagen na de eerste verschijnselen..

Mogelijke complicaties van de bof

De bof is dus een zeer besmettelijke infectieziekte, die wordt veroorzaakt door een virus. Bij kinderen heeft de ziekte doorgaans geen blijvende gevolgen. De meeste complicaties doen zich voor bij mensen die de bof op latere leeftijd krijgen.

Mogelijke complicaties

• Vrouwen kunnen ontstoken eierstokken krijgen.
• Bij mannen kan een teelbal gaan ontsteken die de vruchtbaarheid kan aantasten.
• Doofheid aan één oor.
• Hersenvliesontsteking, hersenweefselontsteking.
• Schildklierontsteking.
• Alvleesklierontsteking.
• Ontstekingen in gewrichten.
• Ontsteking van de hartspier.

Kenmerken van de bof

• Dikke wangen door ontstoken oorspeekselklieren.
• Gezwollen onder- en bovenkaak.
• Oorpijn.
• Pijn in de mond bij het opendoen.
• Griepachtige verschijnselen.
• Koorts.
• Hoofdpijn.
• Oorpijn.
• Spierpijn.

Behandeling van de bof

• Rusten
• Veel drinken
• Pijnstillers

Mazelen in Frankrijk

Eind juli 2010 waarschuwde de GGD in Nederland voor toename van de mazelen in Frankrijk. In 2009 werd in Frankrijk ook al een uitbraak van deze eveneens zeer besmettelijke ziekte geconstateerd. In 2010 nam het aantal meldingen nog meer toe. De toename verschilt wel per regio. De departementen Vienne, Aveyron, Loire-et-Cher, Gers en Loire-Atlantique meldden de grootste stijging. Zal de mazelen in Nederland ook uit gaan breken? En wat gaat er met de rode hond gebeuren?