Prins Friso – het ski-ongeluk in Lech

In februari 2012 kreeg prins Johan Friso een ski-ongeluk. Hij werd tijdens de wintersportvakantie in Lech bedolven door een lawine en de gevolgen waren dramatisch. De prins raakte zwaargewond. Hij lag eerst in het ziekenhuis in Oostenrijk en verhuisde later naar een ziekenhuis in Engeland. Anderhalf jaar na zijn ongeluk overleed Friso. De prins ligt begraven op de Nederlands Hervormde Begraafplaats Hoge Vuurseweg in Lage Vuursche, op loopafstand van kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche, waar zijn moeder prinses Beatrix woont.

Lech in Oostenrijk

De Oranjes verblijven elke winter in Lech in Oostenrijk voor hun wintersportvakantie. Al sinds 1960 reizen ze begin februari af en komen in het Oostenrijkse Alpendorp bijeen. De koning en koningin houden de traditie in ere. Prinses Beatrix, in 2012 nog koningin, is er en haar kinderen zijn er met hun vrouwen en kinderen. Friso is er met zijn vrouw Mabel en hun twee dochters Luana en Zaria. De prins is een zeer ervaren skiër en hij kent het gebied in Lech goed. Tijdens die vakantie van 2012 sneeuwt het er enkele dagen zwaar. Er gaat een lawinewaarschuwing niveau 4 uit, dat betekent dat buiten de piste skiën gevaarlijk is. Met explosies wordt geprobeerd lawines te veroorzaken om onverwachte sneeuwschuivers te voorkomen. Toch liggen in het off-piste gebied vele ski-sporen.

Prins Friso bedolven onder lawine

Op 17 februari 2012 gaat prins Friso (43) skiën met zijn Oostenrijkse vriend Florian Moosbrugger. Ze gaan buiten de piste en worden getroffen door een lawine. Friso komt onder de sneeuw terecht en Moosbrugger slaat alarm. Na 25 minuten kunnen reddingsteams prins Friso onder de sneeuw vandaan halen. Hij wordt ter plekke gereanimeerd en in een helikopter vervoerd naar het Landeskrankenhaus in Innsbruck. In totaal zijn hulpverleners 50 minuten lang met de reanimatie bezig geweest.
De prins gaat naar de intensive care afdeling. Bij de lawine raakt verder niemand gewond. Oostenrijkse media melden dat de prins een schedelbasisfractuur heeft.
Toenmalig koningin Beatrix en Friso’s vrouw prinses Mabel zijn in het ziekenhuis bij de prins.

Veiligheidssysteem bij ski-ongeluk

Tijdens het ongeluk droeg de prins geen veiligheidssysteem tegen lawines. De vriend was uitgerust met een ABS-systeem, een lawineairbag. Moosbrugger bleef daardoor ongedeerd. De prins wordt toch snel gevonden omdat hij een zendertje in zijn jas heeft dat een singnaal uitzendt.

Ophef om NRC-journaliste

Op 18 februari 2012 ontstaat er ophef om een reportage van NRC-journaliste Jannetje Koelewijn. Zij publiceert een artikel over de toestand van prins Friso en schrijft daarin ondermeer dat ze van neuroloog Claudius Thomé hoorde dat de prins geen schedelbasisfractuur of andere verwondingen heeft.
Thomé ontkent vertrouwelijke informatie te hebben gedeeld met Koelewijn of haar man Kees Tulleken, die neurochirurg is. Tulleken, die heeft gesproken met Thomé, wordt schending van het medisch beroepsgeheim verweten.
NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch verdedigt eerst het artikel van Koelewijn, maar komt daar later op terug. De journaliste neemt naar aanleiding van deze kwestie in oktober 2012 ontslag, omdat er door de verstoorde relatie tussen haar en de hoofdredacteur een onwerkbare situatie zou zijn ontstaan.

Zwaar hersenletsel

Februari 2012

Op 24 februari wordt bekend gemaakt dat de prins zwaar hersenletsel heeft opgelopen. Hij ligt in coma en het is onduidelijk of hij daar ooit nog uitkomt. Wolfgang Koller, hoofd van de trauma-ic van het Landeskrankenhaus in Innsbruck meldt in een persconferentie over de toestand van de prins. "Het is niet met zekerheid te zeggen of hij ooit weer tot bewustzijn kan komen", zegt Koller in het Duits.

Op zondag 26 februari wordt er in diverse kerken in Nederland speciale aandacht besteed aan prins Friso, waaronder in de Oude Kerk in Delft. Prins Friso en prinses Mabel trouwden in 2004 in die Delftse kerk.
De predikant heeft er een "muur van gebed voor de Koninklijke familie om hen troost te bieden" mee voor ogen.
Diezelfde zondag bezoeken prinses Mabel, haar moeder en zus, prins Willem-Alexander en prinses Máxima een kerkdienst in Lech. Florian Moosbrugger en zijn moeder zijn daarbij aanwezig.
De koningin is op dat moment tijdelijk in Nederland. Zij keert later die week weer terug naar Lech.

Ambulancehelkopter

Maart 2012

Op 1 maart wordt de prins in een ambulancehelikopter overgevlogen naar Londen in Engeland. Daar wordt hij opgenomen in het Wellington ziekenhuis. Mabel en de kinderen wonen in die stad.

Op 5 maart hervat de koningin haar werkzaamheden. Dat weekend blijft ze nog bij haar zoon en schoondochter in Londen.
Koningin Beatrix, prins Willem-Alexander en prinses Máxima voeren daarna het programma uit zoals het gepland staat. Op 16 en 17 maart werken ze mee aan de nationale vrijwilligersdag Nederland Doet. Het staatsbezoek aan Luxemburg van 20 tot 22 maart blijft op de agenda staan en ook de viering van Koninginnedag in Rhenen en Veenendaal met het bezoek van de Koninklijke familie gaat door.

Op 27 maart bedanken koningin Beatrix en prinses Mabel het Nederlandse volk voor het medeleven na het ongeluk van hun zoon en echtgenoot. "Het heeft ons en onze familie diep getroffen dat zovelen met hun hart bij Friso zijn en onze zorgen delen", schrijven ze in een verklaring die de Rijksvoorlichtingsdienst doorgeeft aan de media.

Onderzoek naar het ski-ongeluk

Augustus 2012

Het Openbaar Ministerie in Feldkirch Oostenrijk rondt het onderzoek naar het ski-ongeluk af. Het OM onderzoek richt ondermeer op de rol die Florian Moosbrugger. Mogelijk wordt hij vervolgd wegens gevaarlijk gedrag en veroorzaken van lichamelijk letsel. Het OM in Innsbruck moet beslissen of er een rechtszaak komt.

Urenco

Oktober 2012

Prins Friso is niet langer financieel directeur van Urenco. Hem is officieel ontslag verleend. Urenco verrijkt uranium. Voor de continuïteit en het financieel leiderschap heeft het bedrijf een directeur nodig. Er wordt een opvolger benoemd. De prins was sinds begin 2011 werkzaam bij het bedrijf.

Op 19 oktober wordt bekend dat Florian Moosbrugger niet vervolgd wordt voor zijn rol tijdens het ongeluk. Moosbrugger droeg niet de verantwoordlijkheid voor de skitrip. Beide skiërs waren ervaren en geen van tweeën had de leiding.

Gering bewustzijn

November 2012

Op 19 november meldt de RVD dat prins Friso af en toe tekenen van zeer gering bewustzijn vertoont. De toestand staat bekend als minimal consciousness.

Naar Lech

December 2012

In de laatste maand van het jaar waarin het ongeluk met prins Friso plaatsvond meldt de Koninklijke familie dat ze ook in de winter van 2013 weer naar Lech gaat voor een skivakantie.
De Oranjes hebben daarover ook contact gehad met burgemeester Ludwich Muxel van Lech.

Wintersport 2013

Februari 2013

Op 11 februari zit koningin Beatrix weer in Lech voor een wintersportvakantie. Prins Willem-Alexader en prinses Máxima en de kinderen voegen zich later die week bij haar. Prinses Mabel en de beide dochters komen ook naar Oostenrijk.
Op 17 februari 2013 is het precies een jaar gelden dat Friso zijn ongeluk kreeg. Ook de jaren daarna blijft de familie naar Lech komen.

17 februari 2013

Precies een jaar na het ongeluk wordt er op zondag 17 februari in de St. Nikolaus kerk een speciale mis opgedragen in het teken van het ongeluk van prins Friso. Prinses Mabel, Koningin Beatrix, prins Willem-Alexander en prinses Máxima zijn in Lech.

Lees verder

• Prins Friso - skiongeluk en Paleis Huis ten Bosch
• Koningin Beatrix – de troonswisseling
• Inhuldiging van Koning Willem-Alexander van Nederland
• Mediacode van RVD rond Koninklijk Huis