Suiker: niet zo slecht als je denkt
Suiker heeft als voedingsmiddel een ronduit slechte naam. Maar suiker is lang niet zo ongezond als je denkt. Suiker is een energieleverancier bij uitstek, en tal van voedingsdeskundigen zijn er helemaal vóór om af en toe eens lekker van zoetigheid te genieten. Een beetje suiker mag dus best op z'n tijd. Zo lang je er verstandig mee omgaat, natuurlijk. Weet wat je eet! Zonder suiker zouden velen van ons nauwelijks weten wat er op de ontbijttafel moet verschijnen. Niet alleen broodbeleg, maar talloze voedingsmiddelen bevatten suiker – zichtbaar, of onzichtbaar. Zo bevatten zelfs broodsoorten suiker, evenals tomatenketchup, om maar eens wat verrassende feiten te noemen. Vanwege de smaak is suiker een geliefde toevoeging, maar suiker is ook in trek bij fabrikanten vanwege minder bekende eigenschappen. Het werkt als een conserveermiddel, en voorkomt dat bepaalde ongewenste organismen zoals schimmels bezit nemen van voedingsmiddelen. Wat betreft de voedingswaarde, bevat suiker geen belangrijke toegevoegde waarde zoals mineralen of vitamines. Maar wel is suiker een energiebron. Vandaar dat sporters en wandelaars nog weleens druivensuiker-tabletten bij zich hebben. Daar staat een ijzeren waarheid tegenover: van te veel suiker word je dik, en, zoals altijd: overmaat schaadt.Witte suiker = slechte suiker?
De laatste jaren zijn verdachtmakingen tegen met name witte suiker talrijk. De verdenkingen gaan nog het verst in de kringen van ‘alternatief’ denkende gezondheidsinstituten en – al dan niet deskundige! – dieetboekenschrijvers. Waarom? Algemeen is men het er in elk geval over eens dat witte suiker een nogal vluchtige energieleverancier is. Ofwel, de energie die witte suiker oplevert, komt en gaat als een golf. De meer alternatieve genezers menen bovendien dat witte suiker ons lichaam uit balans kan brengen en bevattelijker maakt voor allerlei veroorzakers van lichamelijk ongemak, zoals schimmels. Maar al zijn er tal van stemmen die volop reden zien om witte suiker links te laten liggen, de meeste deskundigen zien dat genuanceerder. Dit is de vuistregel. Zolang suiker niet meer dan pakweg 10% van de dagelijkse inname aan voedingsmidddelen inneemt, wordt het voor een persoon met een normaal functionerend lichaam nog niet als mogelijke boosdoener aangemerkt. Daarbij moet je je echter wel bedenken, dat suiker vaak verborgen is in een voedingsmiddel. Ook vruchten, bijvoorbeeld, kunnen een flinke hoeveelheid suiker bevatten. Zij het dat dit natuurlijke, ongeraffineerde suiker is die vanwege de ‘verpakking’ in bijvoorbeeld fruit waardevolle voedingsstoffen meebrengt, zoals vitaminen en vezels. Naar de aanwezigheid van suiker in hetgeen je eet kun je een aardige speurtocht beginnen, en meestal met succes. Ofwel, de verpakkingen van voedingswaren laten zien dat suiker vaker wel dan niet wordt verwerkt. Zie je termen als glucose, dextrose, saccharose of fructose, dan heb je te maken met suiker – zij het dat de bron verschillend is. Het gaat bijvoorbeeld om suiker uit fruit, of uit bieten.Wat doet suiker met jouw lichaam?
Ongeacht de tegenstrijdige berichten over de hevigheid waarmee ons lichaam op gebruik van suiker kan reageren, kan het sowieso geen kwaad om te kijken hoe jouw eigen lichaam reageert als je bezweken bent voor een (forse) suikerrijke verleiding. Er zijn mensen die het gevoel hebben dat het innemen van grotere hoeveelheden ‘snelle’ energie, bijvoorbeeld in de vorm van een flink beladen dessertbord, hun energieniveau duidelijk vermindert. Een extra reden om matig en verstandig om te gaan met je gebruik van zoete voedingsmiddelen.Zoetigheid zonder problemen
- Wees matig met frisdranken en fruitsappen. Deze bevatten een hoge hoeveelheid suiker- zij het overigens wel dat (verse) fruitsappen leveranciers zijn van o.a. vitamine C, dus op zich geen ‘slechte’ keuze zijn.
- Matig het gebruik van voedingsmiddelen die hoge gehaltes aan vet en suiker combineren. Suiker levert veel calorieen maar vet is zelfs ruwweg een twee keer zo grote energieleverancier. Dat wordt snel te veel van het goede.
- Beetje moe, flauw of futloos? Grijp eens niet vanzelf naar chocolade of snoep. Kies bijvoorbeeld voor een appel, of een handje noten. Dit zijn trage leveranciers van energie. Ofwel: de energie die ze opleveren, wordt langzamer door je lichaam verwerkt dan de energie in producten die bulken van geraffineerde suikers. Dat is prettiger voor je lichaam, en levert een gezonde, geleidelijker gedoseerde dosis nieuwe energie.
Nader bekeken: het effect van suiker op je bloedsuikerspiegel
Wanneer we suikers in welke vorm ook naar binnen krijgen, transporteert ons bloed deze door het lichaam, onder andere specifiek naar organen die behoefte aan deze energieleverancier hebben. De hoeveelheid suikers die zich in het bloed bevindt, wordt aangegeven met de term ‘bloedsuikerspiegel.’ De taak om te zorgen dat suiker opgenomen wordt, ligt bij het door ons eigen lichaam aangemaakte hormoon insuline. Dit hormoon wordt normaal gesproken in afgepaste hoeveelheden afgescheiden, zodat de glucose met mate wordt verwerkt en de bloedsuikerspiegel zo min mogelijk schommelt. Wanneer de werking van insuline om welke reden ook verstoord is, ontstaat mogelijk diabetes, ook wel ‘suikerziekte’ genoemd. De laatste jaren wordt ook veel gerept van hypoglycemie, ofwel een te laag bloedsuikergehalte, en de tegenhanger hyperglycemie, ofwel een te hoog bloedsuikergehalte. Wetenswaardig is, dat je bloedsuikerspiegel een delicaat mechanisme is dat door heel veel dingen beinvloed kan worden. Niet alleen negatief, maar ook positief. Naast de meest voor de hand liggende veroorzakers van schommelingen zoals eten en drinken, wijst het Nederlandse Diabetesfonds op weinig bekende ‘ontregelaars’ als griep, maar ook stress en emoties. Ook als je niet behoort tot de risicogroep voor diabetes, is het dus goed om je gewoontes goed in de gaten te houden, ter bevordering van een gezonde bloedsuikerspiegel. Erg ingewikkeld hoeft dat niet te zijn. De bekende leefregels ‘gezond en regelmatig eten, stress beperken, voldoende ontspannen en dagelijks bewegen’ doen al heel wat in de goede richting.Suiker: wat is wat?
- Bietsuiker of saccharose is een geraffineerde, witte suikersoort gewonnen uit de suikerbiet
- Kristalsuiker is fijne witte suiker uit ofwel riet, ofwel biet
- Bruine suiker bevat wat melasse om smaak en geur toe te voegen
- Dextrose is druivensuiker
- Fructose is suiker aanwezig in c.q. afkomstig uit fruit
- Lactose is de suiker die in melk voorkomt
Dit artikel verscheen eerder in de Antilliaanse krant Amigoe
Gerelateerde artikelen
Minder suiker etenWe doen het bijna allemaal: te veel suiker eten. De meeste mensen krijgen dagelijks een gigantische hoeveelheid aan suik…
Afvallen: hoeveel suiker zit er in je drinken?Iedereen weet dat het eten van suiker niet verstandig is wanneer je wilt afvallen. Suiker is een echte dikmaker. Toch zi…
Is snoepen een verslaving?Is suiker net zo verslavend als alcohol? Wat zijn de effecten op de hersenen als we veel zoetigheid eten? Waarom snoepen…
Kokosbloesemsuiker: gezonder dan gewone suikerSuiker is ongezond. Wil je dezelfde smaak creëren maar toch minder ongezond eten dan kun je de gewone suiker vervangen d…
Snoep en snacks: waarom is ongezond eten zo lekker?Voor velen is het een herkenbaar dagelijks dilemma: die lekkere reep chocola, dat aanlokkelijke gebakje, die verleidelij…
Verantwoord afvallenWe zijn gelukkig steeds meer naar onze gezondheid aan het kijken. Wat eten we wel en wat niet, bewegen we wel genoeg en…Bronnen en referenties
- www.betterhealth.vic.gov.au www.diabetesfonds.nl www.food-info.net
Reacties
Willem, 10-02-2017
Ik ben ook een liefhebber van suiker, al die producten met light dit light dat. Vroeger pakte ik wat ik nodig had in de supermarkt. Nu moet ik goed kijken of het geen light is. Of 30% minder suiker (maar met 40% meer zoetstoffen). Ik ben blij dat ik dit gelezen heb en neem nog wat lekkers waar veel suiker in zit.
Reactie infoteur, 13-02-2017
Geniet ervan Willem, maar alles met mate - want alle voedingshypes ten spijt geldt ook voor suiker nog altijd dat goede oude spreekwoord, dat overdaad schaadt!
Carel, 08-06-2010
SUIKER: Wat een gezwets van die Bob Schickendantz, deze redelijk onzinnige uitspraken kan je alleen doen als je geentjes niet helemaal in orde zijn, het zijn hem vergeven.
Reactie infoteur, 09-06-2010
Volgens mij is het meer een spreekwoordelijk geval van 'kop boven het maaiveld durven uitsteken.' De gebruikelijke Hollandse discussie hakt al te snel op zo'n 'kop' in, terwijl een ongewoon standpunt -zonder dat je het ermee eens hoeft te zijn- prikkels kan opleveren, ideeen, uitdagingen.
Bob Schickendantz, 02-05-2010
Leuk dat u hebt gereageerd op mijn commentaar. Om u aan wat meer discussiestof te helpen het volgende. Bij mijn gevoel dat suiker niet slecht is ga ik er natuurlijk wel van uit dat je gezond moet zijn. Overigens wordt suiker door het maagzuur direct geïnverteerd naar glucose en fructose en zoals bekend is worden patiënten in een ziekenhuis die in coma zijn via een infuus met o.a. glucose gevoed en jaren in leven gehouden. De zuiverste vorm van een kristalliseerbare chemische stof is de kristalvorm. Kristalsuiker is ook, anders dan dat men nogal eens hoort beweren, niet te onderscheiden van rietsuiker en suiker uit bieten. Analytisch is er geen enkel verschil aan te tonen, ook niet als de suiker synthetisch zou zijn gemaakt.
Met kristalsuiker hebben we het hier over het molecuul sacharose en hoe dat is gemaakt of waar het vandaan komt doet niets ter zake. Het is chemisch zuiver en zuiverder kan dus niet. Het bevat geen onbekende of giftige stoffen zoals in ons natuurlijk voedsel wel zit.
Ahornsiroop is niet chemisch zuiver maar bevat o.a. mineralen die het lichaam zelf niet kan maken maar wel nodig heeft in zijn oneindig ingewikkelde chemische fabriek. Ook biologisch voedsel bevat vergif. Immers, als je je voedsel hebt geconsumeerd dan worden alle stoffen die voor de mens giftig zijn door o.a. de nieren afgevoerd in de urine. Als de nieren dat niet meer doen dan ga je onherroepelijk dood aan het vergif dat je met het gangbare voedsel hebt binnen gekregen en ophoopt, biologisch of niet. Je moet aan de dialyse. Hiermee is het duidelijk dat vele natuurlijke voedingsmiddelen voor de mens dodelijk vergif bevatten omdat ze niet chemisch zuiver zijn zoals kristalsuiker. Ons systeem is er op ingericht om het vergif in het voedsel te kunnen afvoeren waardoor we niet ziek worden.
Ik laat de mensen dus maar lachen als ik op een terras een kopje koffie bestel met 10 zakjes suiker en ook alle niet zoete sterke drank in een bar flink aanzoet om het voor mij echt smakelijk en zacht te maken. Maar ik weet natuurlijk wel dat ik met enkel en alleen suiker consumeren niet gezond zal blijven. Er zijn voor plant en dier vooral ook mineralen als natrium, kalium, calcium, magnesium, ijzer enz. en sporenelementen nodig voor alles en nog wat en de aanmaak van hormonen en enzymen. Wij zijn echter een electro-chemisch werkend biologische bouwsel dat zijn soort in stand houdt door biologische terugkoppeling met de buitenwereld en het heeft daarvoor een bewustzijn nodig dat werkt als een functie van het voor hem unieke programma dat hij daarbij doorlopend zijn hele leven tussen zijn oren opslaat. Dat is het bewustzijn dat voor de instandhouding van zijn soort hier op deze site met suiker bezig is. Dat noemen wij?ik? en het houdt op te bestaan als de hardware van het programma wegvalt. Toch blijft het (blijven wij) enthousiast bezig onze gezondheid in de gaten te houden nu voedsel steeds meer verontreinigd wordt.
Veel succes en met vriendelijke groet, Bob Schickendantz
Reactie infoteur, 02-05-2010
Dank voor de uitgebreide aanvulling. U bent een heel ongewone persoonlijkheid! Zoals eerder gezegd zijn het controversiele onderwerpen die u aansnijdt. Maar als er iets is dat toe te juichen valt in een mens in de westerse samenleving is dat de wil, de moed en het vermogen om alle gegevens die beschikbaar zijn - maar vaak als informatie gepresenteerd worden - zelf tot informatie te verwerken. Onze eigen ervaring moet, daarvan ben ik overtuigd, de kern zijn van ons handelen. De grote kunst vind ik zelf om open te blijven staan voor wat ons van buitenaf bereikt, en eventueel de koers bij te sturen als wat we zelf hebben 'gedestilleerd' uit de beschikbare gegevens, nog niet toereikend blijkt te zijn. Yin en yang in optima forma dus. Een kunst waar ik zelf in elk geval nog hard op aan het oefenen ben! Met vriendelijke groet, Astrid Maria
Bob Schickendantz, 18-04-2010
Ik ben als kind al grootgebracht met suiker. Was een zeer slechte eter maar was gek op suiker. At hele suikerpotten leeg. At kilo's suiker in de vorm van suikerbeesten die ik met sint nicolaas kreeg. Mijn vader zat in de zoetwaren en thuis at ik net zoveel bonbons, marsepein, fondant enz als ik wilde. Eet nu op mijn 81ste jaar nog meer dan een kilo suiker per week plus alle verborgen suiker in overwegend zoet voedsel wat ik lekker vind. Ben eens aan Atkins begonnen en kon na en paar dagen niet begrijpen wat mij overkwam. Ik wilde de trap oplopen en kon dat ineens niet. Dacht aan een hart probleem of zo, maar iemand boven aan de trap die ik had geroepen was zo slim op het idee te komen dat het waarschijnlijk een acuut gebrek aan suiker was. Na een paar klontjes suiker liep ik weer met twee treden tegelijk de trap op en stopte gelijk met Atkins natuurlijk. Als ik al die verhalen over suiker hoor dan vraag ik mij af hoe ik 80 jaar kon worden en nog steeds zo vitaal ben. Hoewel ik 30 jaar geleden begonnen ben met het slikken van vitaminen, moet ik daarvoor 50 jaar toch een flink vitaminen en andere tekorten hebben gehad, vooral in mijn kinderjaren. Ik heb dat eens aan een arts voorgelegd die gespecialiseerd was in alternatieve geneeskunde. Hij beweerde namelijk dat het noodzakelijk was om zeer gevarieerd te eten om gezond te blijven. Ik heb hem vervolgens gevraagd hoe het mogelijk is dat bijvoorbeeld een koe die alleen maar gras eet dan gezond kan blijven. Kennelijk schijnt een lichaam zelf de stoffen te synthetiseren die het nodig heeft. Ook zou teveel suiker schadelijk zijn maar ook dan schijnt het lichaam geen moeite te hebben alle noodzakelijke insuline aan te maken die vereist zijn althans bij mij kennelijk wel want ik heb me nog nooit onwel gevoeld na het eten van zelfs enorme hoeveelheden suiker, ook nu nog niet, integendeel.
Reactie infoteur, 19-04-2010
Geachte heer Schickendantz,
Beste Bob,
Een opmerkelijk verhaal, dank voor de reactie. Ik zou geen conclusies durven trekken uit uw levensloop, en vermoed dat er heel wat discussiestof uit gehaald kan worden. Maar ik vind het een heel boeiend gegeven dat momenteel de - voorheen als vaststaand aangenomen - kennis uit de medische wetenschap aan nuancering toe blijkt.
De band tussen geest en lichaam, het feit dat het niet alleen bepalend is wat je in 'de machine' gooit. De uniciteit van de individuele mens. Schitterend ook dat gegeven, geen mens is zoals de andere.
Ik wens u/jou nog vele jaren in welzijn en gezondheid!
Kamille (infoteur), 22-03-2010 #5
Wist je dat suiker het hele metabolisme opzweept en zodoende vele lichaamsfuncties. Dus ook de afgifte van hormonen, waaronder cortisol… "Cortisol wordt soms het stresshormoon genoemd omdat het vrijkomt bij elke vorm van stress, zowel fysiek als psychologisch." Google eens op dit onderwerp en je zult zien dat suiker voor niemand goed is, maar zeker niet voor mensen met (auto)immuunproblemen.
Een goede suikervervanger is b.v ahornsiroop.
Reactie infoteur, 26-03-2010
Dank voor je reactie! Mij zul je niet horen beweren dat we voortaan van suiker moeten gaan leven. De bedoeling is echter wel een tegengeluid waar suiker vaak volkomen verketterd wordt. De anti-suiker-beweging is onrealistisch. Een klein beetje slecht is zo slecht nog niet, zeggen zelfs wetenschappers: genot is niet alleen een geluksfactor, maar wordt indirect verbonden aan gezondheidsvoordelen. En heb je enig idee wat een pittige horrorfilm met je hormonen doet?
Al met al is het naar mijn mening - en ieder mag uiteraard een afwijkende mening hebben - juist de onrealistische verbodshouding ten aanzien van suiker die tot onevenwichtig gebruik ervan leidt. Lekker. maar met mate! En verder ben ik het helemaal met je eens dat dat 'met mate' heel goed bereikt kan worden door ook alternatief te zoeten. Ahornsiroop dus!
Gepubliceerd: 10-01-2010
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 1
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.