Afgekeurde blindengeleidehond: Oorzaken en toekomst

Afgekeurde blindengeleidehond: Oorzaken en toekomst De opleiding tot een blindengeleidehond verloopt in diverse stadia. Wanneer de pup 7 tot 8 weken oud is, gaat hij van een fokker of een fokgastgezin naar een pleeggezin. Het gezin brengt de puppy commando's bij en socialiseert hem met diverse situaties, plaatsen en personen tot hij gemiddeld 1 tot 1,5 jaar oud is. De puppy doorloopt daarna nog een training in een geleidehondenschool die gemiddeld 6 tot 12 maanden in beslag neemt. De laatste fase van de opleiding gebeurt samen met een passend blind of slechtziend baasje. In deze stadia gebeurt het soms dat een hond afgekeurd wordt als blindengeleidehond.

Oorzaken afkeuring tijdens opleiding

In het opleidingsproces proberen de medewerkers van de geleidehondenschool er alles aan te doen om een afkeuring van een geleidehond te vermijden. In sommige situaties moet de school echter besluiten dat de hond niet (meer) verder kan in het geleidewerk. Globaal genomen zijn er twee oorzaken van een afkeuring:
  • de hond voldoet niet omwille van medische redenen
  • de hond heeft gedragsmatige problemen

Medisch

De meeste werkende geleidehonden zijn labrador retrievers, golden retrievers, Duitse herders, Zwitserse herders, koningspoedels en kruisingen tussen deze rassen. De blindengeleidehondenschool test de heupen en ellebogen van deze honden wanneer deze gemiddeld 1 tot 1,5 jaar oud zijn. Tot die tijd ontwikkelen de gewrichten in het lichaam zich namelijk nog. Het gewricht is pas 'klaar' wanneer de groeischijven gesloten zijn. Ook laat de geleidehondenschool de ogen van aspirant-geleidehonden onderzoeken. Aanvankelijk ontwikkelen de ogen zich namelijk normaal bij de gebruikte hondenrassen, maar bij een erfelijke oogziekte ontstaan vaak pas problemen vanaf éénjarige leeftijd. Daarnaast zijn nog tal van andere medische problemen die bij een puppy, geleidehond in opleiding mogelijk optreden zoals incontinentie, een allergie, kanker, ...

Gedrag

In het pleeggezin
Uiteraard doet de geleidehondenschool erg hun best om geschikte fokkers/fokgastgezinnen, puppypleeggezinnen en ook pups te selecteren, maar soms loopt in het traject op weg naar een blindengeleidehond toch nog iets mis. Soms gebeurt reeds een stopzetting van het traject wanneer de pup nog in het pleeggezin zit. De puppy heeft dan toch bepaalde angsten opgelopen waar hij niet overheen kan komen, heeft te veel jachtinstinct, is te dominant, ...

In opleiding
Ook wanneer een aspirant-geleidehond in opleiding is, gebeurt het regelmatig dat een trainer of instructeur de beslissing moet nemen om de hond af te keuren. Ook dan heeft de hond bepaalde angsten (opgelopen), kan hij de druk in het geleidewerk niet aan, is hij te snel afgeleid, neemt hij te weinig initiatief, valt hij uit naar andere honden of wil hij er te veel mee spelen tijdens het werk, ...

Oorzaken vroegtijdige afkeuring tijdens loopbaan

Een geleidehond aan het werk is helaas niet onfeilbaar. Ook dan ontstaan soms medische of gedragsmatige problemen waardoor een afkeuring onvermijdbaar is.

Medisch

Medische problemen tijdens het geleidewerk kennen heel wat mogelijke oorzaken. Een hernia, artrose, een hersentumor, hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart), ... De meeste geleidehondenscholen adviseren de gebruiker (of hebben dit contractueel soms 'verplicht' aan de blinde of slechtziende geleidehondgebruiker) om de geleidehond minimaal één keer per jaar volledig te laten onderzoeken door een dierenarts, en hem ook de nodige vaccinaties en andere medische zorgen te geven. Wanneer ernstige of langdurige medische problemen optreden met de hond, neemt een blinde of slechtziende baas in principe contact op met de geleidehondenschool. Vaak werken zij ook samen met een dierenarts, een dierenartsenpraktijk en/of een universitaire dierenkliniek. Mogelijk vindt dan een overleg plaats tussen diverse partijen om de medische geschiedenis van de hond te bekijken. Zo nodig volgt een verwijzing naar een gespecialiseerde kliniek of een hondenrevalidatiecentrum in de hoop dat het medisch probleem op te lossen valt. In sommige situaties is (volledig) herstel echter niet meer mogelijk waardoor de hond vroegtijdig afgekeurd wordt.

Gedrag

Door de hond
Af en toe komen in het geleidewerk gedragsmatige problemen tot stand die nog niet aanwezig waren in het pleeggezin en in de opleiding. Zo weet een geleidehond bijvoorbeeld soms heel goed dat het baasje niet (goed) kan zien, en is het mogelijk dat obsessief vreet- en/of steelgedrag tot uiting komt. Mogelijk vindt de geleidehond de druk in het geleidewerk uiteindelijk toch te groot. Een ander probleem vormt plots opkomend vuurwerk, waarbij een geleidehond maar ook de baas zowel mentale als fysieke schade kunnen oplopen. Dit heeft als gevolg dat zowel baas als hond (in bepaalde situaties) niet meer (goed) buiten durven komen. Daarnaast zijn nog andere situaties mogelijk waarbij bepaalde gedragskenmerken verschijnen die niet meer verenigbaar zijn met het geleidewerk. Uiteraard zal de geleidehondenschool er steeds alles aan doen om het gedragsprobleem te verhelpen, en zo de band tussen baas en hond weer te verstevigen, maar in sommige gevallen is het gedrag te diep geworteld om nog aan te kunnen passen, en volgt alsnog een afkeuring.

Door de baas (combinatie baas-hond)
Sporadisch is het gedrag toe te wijzen aan de blinde of slechtziende persoon zelf. Wanneer de hond namelijk soms omwille van bepaalde omstandigheden niet meer 'matcht' met de geleidehondgebruiker (bijvoorbeeld door een plotse forse uitbreiding van het werkaanbod of door een blijvend trager looptempo omwille van een knieoperatie van de baas), dan bekijkt de geleidehondenschool of de hond nog bij een andere blinde of slechtziende persoon herplaatst kan worden. Uiteraard bekijken ze dit steeds in overleg met de baas en kijken ze hiervoor eveneens naar de leeftijd van de geleidehond.

Toekomst van een afgekeurde geleidehond

Bij het pleeggezin / de baas

Het is erg afhankelijk van school, leeftijd van de blindengeleidehond (in opleiding), en het hele plaatje rond de afkeuring wat er met een afgekeurde geleidehond (in opleiding) gaat gebeuren. De geleidehondenschool bepaalt in principe steeds wat er met een afgekeurde blindengeleidehond gaat gebeuren, maar dit doen ze wel steeds in overleg met het gezin of de gebruiker waar de hond op dat moment verblijft. In sommige gevallen is het verstandig of fijn dat de hond bij het pleeggezin of de geleidehondgebruiker kan blijven wonen. Niet altijd volgt dus een herplaatsing van een hond die de eindmeet niet gehaald heeft, of tijdens z'n carrière als blindengeleidehond is afgekeurd.

Ander sociaal doel

Een aantal geleidehondenscholen levert ook andere type assistentiehonden af. Zo werken zowel KNGF Geleidehonden als Gaus Geleide- en Hulphondenschool met hulphonden die mensen met een motorische beperking (vaak rolstoelgebruikers) helpen. KNGF Geleidehonden leidt bovendien autismegeleidehonden, buddyhonden en PTSS-honden op. Andere blindengeleidehondenscholen werken wel samen met andere assistentiehondenscholen. Indien mogelijk zoekt de geleidehondenschool een andere nuttig doel voor de geleidehond, zodat de investering van tijd, energie en geld nog een goede, sociale bestemming krijgt in de vorm van een ander type assistentiehond. Bij een aantal honden is dit omwille van gedragsmatige en/of medische redenen niet (meer) mogelijk. In dat geval zoekt de geleidehondenschool nog andere sociale doelen, zoals een verzorgingstehuis, een palliatieve eenheid, een psychiatrisch centrum, ... Ook geleidehondenscholen die niet verbonden zijn met andere assistentiehondenscholen, opteren voor deze aanpak, waarbij de hond toch nog een sociaal doel krijgt.

Andere gegadigden

Soms kan de afgekeurde puppy niet meer in het pleeggezin blijven of terug naar het pleeggezin gaan, indien geen ander sociaal of werkend doel haalbaar is voor de hond. Zeer sporadisch lukt het voor een geleidehondgebruiker evenmin om de niet meer werkende geleidehond (in het gezin) te houden. In dat geval hebben vrijwel alle geleidehondencentra een lijst beschikbaar van mensen die zich hebben opgegeven voor een (jong) afgekeurde of (vroeg) gepensioneerde blindengeleidehond.

Op zoek naar afgekeurde blindengeleidehond

Op de meeste websites van blindengeleidehondencentra is informatie te vinden over het adopteren van een afgekeurde blindengeleidehond. Meestal is het aangewezen om de gekozen geleidehondenschool een e-mail te sturen of hen te bellen om de interesse voor een afgekeurde geleidehond mee te delen. Meestal stuurt de school hierop een uitgebreide vragenlijst naar de geïnteresseerde persoon. Soms krijgt hij/zij hiervoor ook nog of enkel maar een thuisbezoek. De geleidehondenschool wil vooral weten of, en zo ja hoe lang de hond alleen moet zijn, wat de nieuwe baas een hond te bieden zou hebben, of een tuin aanwezig is, of nog hondenschool op het programma staat enzovoort. Omdat de meeste afgekeurde geleidehonden bij het pleeggezin of het baasje met een visuele handicap (of diens gezin of familie) blijven, eventueel naar een andere blinde of slechtziende baas gaan, of ingezet worden bij een sociaal doel, is de wachtlijst voor een afgekeurde hond bij het merendeel van de scholen (erg) lang.

Een (afgekeurde) geleidehond is ook een huishond / Bron: Kim Bols, http://www.visuelehandicap.beEen (afgekeurde) geleidehond is ook een huishond / Bron: Kim Bols, http://www.visuelehandicap.be

Praktisch: Een nieuwe baas

De kostprijs voor een geleidehond die uit de running is, is zeer variabel en afhankelijk per school en per hond. Dit varieert van gratis tot meer dan 1.000 EUR. Vaak werken scholen met een (proef)contract voor de nieuwe baas. Voor het leggen van het contact tussen nieuwe baas en pleeggezin en/of de slechtziende of blinde persoon, is meestal advies nodig vanuit de geleidehondenschool die deze gegevens dan met toestemming bezorgt. Tot slot adviseert de geleidehondenschool in de meeste gevallen dat het weerzien van een afgekeurde blindengeleidehond (in opleiding) bij de nieuwe hondenbaas best minimaal zes maanden na de herplaatsing plaatsvindt. Op deze manier krijgt de hond de tijd om te wennen aan zijn nieuwe baas en omgeving.
© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Misverstanden rond blindengeleidehondenMisverstanden rond blindengeleidehondenBlindengeleidehonden bieden aan blinde en slechtziende personen een enorme meerwaarde. Deze honden ontwijken obstakels (…
Een blindengeleidehond op pensioenEen blindengeleidehond op pensioenEen blindengeleidehond wordt bij de blinde of slechtziende baas afgeleverd wanneer hij tussen de 1,5 à 2,5 jaar oud is.…
Nazorg baas met blindengeleidehond door instructeurNazorg baas met blindengeleidehond door instructeurDe geleidehond zorgt dagelijks voor de visueel gehandicapte persoon door het ontwijken van obstakels in de breedte en ho…
Kostenplaatje blindengeleidehonden in VlaanderenKostenplaatje blindengeleidehonden in VlaanderenDat een geleidehond figuurlijk kostbaar is, is door iedereen wel geweten. Hij zorgt namelijk voor de veiligheid, zelfsta…

Waarom voel ik steken bij mijn milt?Waarom voel ik steken bij mijn milt?De milt is een multifunctioneel orgaan dat onderdeel is van het zogenaamde 'lymfesysteem' en bevindt zich aan je linkerz…
Osteoom: Goedaardig gezwel van botweefselOsteoom: Goedaardig gezwel van botweefselEen osteoom is een goedaardig gezwel dat uitstaat in botweefsel. Osteomen bevinden zich voornamelijk op de botten van de…
Bronnen en referenties
  • Eigen ervaring, geleidehondgebruiker
  • Afbeelding bron 1: Kim Bols, http://www.visuelehandicap.be
Reactie

Mieke Susan, 02-10-2017
Hallo, ik heb belangstelling voor een hulphond, die met pensioen gaat.
Ik ben een alleenstaande vrouw, ook met pensioen, en ik woon in een kleine plaats, in eengezinswoning met tuin vlakbij een bos. Ik zou graag voor een oudere hond zorgen.
Vriendelijke groet, Mieke Susan, Cuijk Reactie infoteur, 02-10-2017
Hey Mieke

Bedankt voor je berichtje. Je kan je best op de wachtlijst zetten bij een blindengeleidehondenschool.

De lijst van blindengeleidehondenscholen vind je hier:
https://www.kimbols.be/geleidehond/organisaties-geleidehond/nederlandse-blindengeleidehondenscholen.html

Succes!
Groetjes
Miske (Kim & gepensioneerde blindengeleidehond Olly)

Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 17-09-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.