Lachgas en medisch gebruik

Lachgas is een verbinding tussen stikstof en zuurstof. Naast het gebruik in motoren en andere toepassingen wordt lachgas soms gebruikt in de medische wereld bij verdovingen. Door de snelle werking en de lage kosten is het aantrekkelijk als medisch middel. Lachgas wordt vooral in twee medische situaties gebruikt namelijk door de tandarts (door middel van een neusmasker) en bij het toedienen van een injectie (door middel van een mondmasker). Het gas is kleurloos, vloeibaar en niet brandbaar en heeft een zoetige geur. Het kan in een laboratorium worden gemaakt.

Ontdekking en eerste gebruik van lachgas

Hoewel het gas in 1776 werd ontdekt werd er pas twintig jaar later door een medewerker van het Pneumatic Institute in Bristol, namelijk sir Humphry Davy, mee geëxperimenteerd. In het Pneumatic Institute werd onderzocht hoe gassen therapeutisch gebruikt konden worden. In Engelse artistieke kringen werd lachgas populair en waren onder meer dichter Samuel Coleridge, de uitvinder James Watt en de porseleinmaker Josiah Wedgwood enthousiaste gebruikers. Een eeuw later werd lachgas een kermisattractie door mensen met het gas in een roes te brengen zodat ze omvielen of zelfs buiten bewustzijn raakten ter vermaak van de omstanders. Die attractie verdween gelukkig weer.

Entonox met zuurstof en lachgas

Bij het inademen van lachgas ontstaat een daling van het bewustzijnsvermogen die enigszins vergelijkbaar is met een borrel teveel gedronken te hebben. Soms wordt lachgas in het ziekenhuis toegepast maar meestal vindt de toepassing buiten het ziekenhuis plaats. Die toepassing gebeurt in de vorm van entonox dat bestaat uit een mengsel van 50 procent lachgas en 50 procent zuurstof. In het ziekenhuis wordt het nog wel eens op de afdeling spoedeisende hulp of in de verloskamer gebruikt als pijnstiller. Maar meestal vindt het zijn toepassing buiten het ziekenhuis. De verhouding van lachgas en zuurstof kan ook per patiënt worden afgestemd.

Gering risico bij medisch gebruik

Het risico van lachgas bij medisch gebruik is zeer gering indien het slechts incidenteel en met verstand van zaken wordt toegepast. Als lachgas langdurig en regelmatig wordt gebruikt kunnen neurologische effecten optreden. Bij een lichte dosering van lachgas treedt een lichte vorm van narcose op. Bij een dosering van 100 procent echter kan een tekort aan zuurstof ontstaan waardoor de werking van de hersenen wordt beïnvloed. Zo kan hoofdpijn ontstaan en kunnen evenwichtsstoornissen en duizeligheid optreden. Als de toediening wordt gestopt verdwijnt het lachgas zeer snel uit het lichaam en is het effect meestal al na één minuut verdwenen.

Geneesmiddelenwet

Lachgas valt onder de Geneesmiddelenwet en mag niet verkocht worden om als drug te worden toegepast. Verkoop van ballonnen met lachgas is dus ook verboden maar de politie treedt slechts weinig op als die ballonnen op feestjes toch worden verkocht.

Welkome methode bij tandarts en toedienen injectie

Twee situaties waarin het gebruik van lachgas door de patiënten als een zeer welkome methode wordt aanvaard is bij de tandarts en bij het toedienen van een injectie.

Bij de tandarts

Tandartsen gebruiken lachgas soms voor die patiënten die extreem bang zijn voor een behandeling. Door het gas krijgen zij een ontspannen gevoel en hebben minder in de gaten waar ze zijn en wat er allemaal gebeurt. Het toedienen van het lachgas gaat door middel van een neusmasker. Aanvankelijk wordt alleen zuurstof toegediend waarna stapje voor stapje lachgas wordt toegevoegd. Na eerst een wat onwennig gevoel voelt de patiënt zich na even heel ontspannen en kan de tandarts zonder problemen de behandeling verrichten. Overigens kan het zijn dat voor de behandeling nog een plaatselijke verdoving noodzakelijk is.

Bij een inenting

Mensen die extreme angst hebben voor een inenting kunnen die toch zonder problemen ondergaan met de methode van dr. Henk Schenk. Die methode is gebaseerd op het toedienen van lachgas via een mondmasker waarna binnen één tot twee minuten een toestand optreedt van verminderd bewustzijn. Op dat moment wordt de prik gegeven waarna meteen het mondmasker verwijderd kan worden en het gas snel is uitgewerkt.