Geen koopdrift meer

Koopdrift … ofwel kopen en er geen controle over hebben. Behalve dat het meestal veel geld kost, kom je niet zelden met spullen thuis waar je vervolgens niets aan hebt of mee doet. Als je last van koopdrift hebt, dan is die impuls “nu dat prettige gevoel van beloning” uit proportie. Maar kan je er iets tegen doen? Vooropgesteld dat niet iedereen er iets aan wil doen, immers met een enorme portemonnee en dito huis om alles in op te bergen, kom je een heel eind. Maar behalve dat er iets anders aan ten grondslag kan liggen, kan je jezelf ook behoeden voor weer zo’n aanval van koopdrift. Dit is uiteraard symptoombestrijding, maar kan wel effectief zijn.

Hoe komt het?

Bij een aankoop reageert je beloningscentrum in je hersenen en geeft je een prettig gevoel. Het limbische systeem wordt er bij betrokken (de prefrontale cortex wordt opzij geschoven door het limbische systeem), zodra het een impuls aankoop is. De prefrontale cortex zorgt voor het rustige weloverwogen nemen van een beslissing, maar kan niet in gang gezet worden door het limbische systeem. Gevolg … de koopdrift.

Waar het feitelijk om gaat is die prettige zalige korte kick van de aankoop. Het gretige zit er bij de mens in en is al eeuwenoud. Alleen is het verschil met vele jaren terug dat er nu een overvloed is en je niet meer hoeft te vechten voor je bestaan. Echter, het zit in de mens en kan zich dus uiten in de vorm zoals menigeen deze kent. Impulsief iets kopen, korte termijn plezier en je later realiseren dat het geen toegevoegde waarde heeft, je er niets mee kunt, het toch niet zo leuk is als in de winkel etc etc.

Wat kan je er aan doen?

Aangezien jezelf opsluiten geen optie is, kan je kijken wat je wel kunt doen om die koopdrift aan je voorbij te laten gaan.

• Als je niets nodig hebt waar je per se voor naar de winkels moet, is vermijden van de winkels uiteindelijk het beste.
• Moet je toch voor iets naar de winkels, draag als vrouw dan hoge hakken en niet al te comfortabele schoenen. Je hersenen focussen zich dan meer op snel datgene vinden wat je nodig hebt (en je daarna uit de voeten maken). Immers, het zit ook in je hoofd dat ie schoenen zometeen wel eens erg pijnlijke voeten teweeg kunnen brengen.
• Als je iets ziet wat je eigenlijk in je koopdrang wilt komen, loop dan eerst nog een rondje. Mogelijk kan je rationele kant toch nog naar boven komen en zeggen dat je iets onzinnigs aan wilt gaan kopen.
• Zeg als een soort mantra een aantal keer iets in de zin van: ”Ik koop geen onnodige spullen.” of ”Ik koop niets wat ik niet nodig heb.” of ”Ik doe geen impulsaankopen.”. Herhaal het een aantal keer, zodra het gevoel toch weer de kop op steekt.
• Als je toch naar de winkels moet, leef dan met de gedachten wat er echt toe doet en niet wat jij nu weer zou kunnen scoren. Blijf het herhalen en besef het ook. Of met andere woorden, dwing jezelf die rationele kant meer naar boven te laten komen. Dit is voor de meeste mensen niet gemakkelijk, maar je moet de gedachten iedere keer weer naar boven halen. Waar gaat het om in het leven (als kopen dan je enige antwoord hebt, heb je mogelijk een ander probleem!)
• Als je voor verschillende zaken naar de winkels moet, maak dan een lijstje en in je hoofd een route hoe je het snelste van A naar B komt om zo je boodschappenlijstje af te werken. Vink bij A af wat je gekocht heb en ga direct door naar B. Werk zo je lijstje een voor een af.
• Als je gaat shoppen en jezelf bewust op de proef gaat stellen, zorg dan dat je uitgerust bent en zoek een moment dat het niet razend druk is. De kans dat je goed kunt nadenken en je rationele kant naar boven laat komen, is op deze manier een stuk groter.
• Maar ja, er zijn toch nog veel mensen die het uiteindelijk niet redden en dan is er maar een remedie. Neem iemand mee die je loodst door de drukke winkels naar datgene wat je nodig hebt.

Kijk in jezelf

Als je koopdrift grootste vormen aanneemt, is het wel raadzaam eens te kijken waar die diepe drang jezelf kort te belonen, vandaan komt. In veel gevallen gaat het om compensatiegedrag, maar waar de een weet waar het compensatiegedrag vandaan komt (nog even los van het gegeven om het al dan niet op te lossen) is zich de ander er helemaal niet bewust van. Als je die laag dieper wil, is meestal een professional het beste om te raadplegen. Waar de een er zo uit is, ligt er iets pijnlijks bij de ander aan ten grondslag en iedereen met een (exorbitante) koopdrang zal voor zichzelf moet bepalen in hoeverre hij of zij hier ook daadwerkelijk iets mee gaat doen.

Tot slot

Af en toe iets voor jezelf kopen is natuurlijk prima, maar als het bovenstaande met enige regelmaat voorkomt, is het wellicht zinvol hier eens naar te (laten) kijken.