Verkoeling als we niet kunnen slapen van de warmte
Geeft de thermometer overdag temperaturen van 30 graden of meer aan, dan zal het ook in de slaapkamer niet echt aangenaam zijn. Geen sprake van lekker wegkruipen onder de dekens zoals in de winter. Want daar worden ‘s nachts gemakkelijk nog temperaturen van 29 graden gemeten, ook als het buiten ijskoud is. Als de omgevingstemperatuur in de zomer oploopt, is die regulatie niet meer mogelijk en aantal en duur van de perioden van REM-slaap (droomslaap) nemen af. Vooral mensen met al bestaande slaapstoornissen zijn kwetsbaarder als ze door warmte langer uit hun slaap worden gehouden, want een warme slaapkamer leidt ook overdag tot minder activiteit en daardoor kunnen de slaapproblemen verergeren. Van optimale slaapkamertemperaturen van 16 tot 20 graden, kunnen ze tijdens warme broeierige nachten letterlijk alleen maar dromen. Nachtelijke warmte is dus van grote invloed op de kwaliteit van onze slaap. Wat kan je doen voor een beetje afkoeling?
Warmte kan een goede nachtrust danig verstoren
Als het kwik in de zomer extreem de hoogte in schiet, hebben veel mensen daar vooral 's nachts last van. Dat is trouwens geen kwestie van leeftijd. Het geldt ook voor veel jongeren. Een ondraaglijke hitte in de slaapkamer verstoort de goede nachtrust aanzienlijk. Je wordt de volgende ochtend geradbraakt wakker, presteert minder de hele dag en bent vaak chagrijnig. Al in de auto op weg naar je werk ben je minder geconcentreerd en loop je meer risico’s op een ongeval. Daarom moet je overdag al voorbereidingen treffen voor de nacht, zodat die niet onverdraagzaam wordt.
Hoe zorgen voor verkoeling tijdens het slapen
- goed ventileren voor zonsopgang en voordat de hitte toeslaat en dan de ramen en rolluiken of gordijnen sluiten;
- hang vochtige doeken aan een droogrek voor het raam of plaats bakjes water voor de verdamping;
- 's nachts tijdens het slapen moet je het lichaam maar beter niet blootstellen aan tocht. Daarom moet je nooit - wat veel mensen doen - een ventilator in de slaapkamer installeren. De constante wind maakt je ziek. Je wordt verkouden of krijgt reumatische klachten of op zijn minst een stijve nek;
- wil je toch zorgen voor enige tocht, slaap dan niet naakt en trek een dunne pyjama aan of gebruik een dun laken dat beschermt tegen schadelijke tocht op de naakte huid. Als we slapen, werkt onze temperatuurregeling op lage toeren en bestaat er een hoger risico op verkoudheid. Ook kan tocht leiden tot spierpijn;
- een licht geopend dakraam laat de warme lucht naar boven ontsnappen;
- nog één belangrijke tip: een koude douche voor het slapengaan vermindert de doorbloeding en leidt dus tot een slechtere warmteafvoer. Dat is contra-productief.
Het lichaam koelen
- belangrijk is voldoende inname van water, omdat ook in onze slaap door zweten vocht verloren gaat;
- maaltijden daarentegen moeten 's avonds eerder licht van aard zijn;
- het lichaam zelf kan beperkt worden gekoeld: voordat je naar bed gaat lauwwarm (niet koud) douchen en slechts oppervlakkig afdrogen;
- wat ook kan helpen is een lauwwarm voetenbad.
Houd je polsen onder de koudwaterkraan
Als je je als gevolg van de hoge temperaturen moe en uitgeput voelt, en daardoor niet kan inslapen, ga dan naar de badkamer en houd de polsen 1 tot 2 minuten onder stromend koud water. Je zult er versteld van staan hoe aangenaam dat voelt en hoe goed je daarna inslaapt.
Voorzichtig met gebruik van koelelementen
Als weinig zinvol acht men het koelen van de pyjama of de lakens, want het is maar zeer de vraag of die koeling wel lang genoeg aanhoudt tot het moment de warme en vermoeide persoon in slaap valt. Als alternatief kunnen koelelementen of met koud water gevulde warmtekruiken als hulp in bed dienen. Maar afgeraden wordt om die in contact te laten komen met de blote huid, want dat kan op dezelfde wijze ziek maken als tocht.
Speciaal zomerdekbed of luchtige pyjama?
‘s Avonds voor het slapengaan moet je beslissen: ofwel dek je je zeer licht en luchtig toe (bijvoorbeeld met een speciaal zomerdekbed), of je gebruikt helemaal geen dekbed en slaapt in een lichte pyjama of in een luchtige nachtjapon. De stoffen moeten ademend zijn en zweet absorberen. Je zou eigenlijk niet naakt zonder dekbed moeten slapen. Je voelt je daar doorgaans niet comfortabel bij.
Draag een droge pyjama of nachthemd
Als je 's nachts wakker wordt omdat je pyjama of nachthemd bezweet is, dan kan je je het beste meteen omkleden en droge nachtkleding aantrekken. Je loopt anders een verkoudheid op tijdens het slapen.
Voldoende drinken als je niet kan slapen
Tijdens warme broeierige zomeravonden moet je, als je niet kunt slapen, voldoende vocht innemen. Je moet drinken, ook al heb je geen dorst. Ideaal is melissenthee of water met een beetje citroensap, ongezoet en niet ijskoud maar op kamertemperatuur.
Wat is beter: zonwering binnen of buiten
Een koele slaapkamer die ook koel moet blijven op warme zomerdagen, moet absoluut een buitenzonwering hebben. Bedenk daarbij dat binnenjaloezieën tot 75 procent van de zonnewarmte naar binnen doorlaten. Buitenjaloezieën daarentegen slechts 27 procent. Dat is een enorm verschil.
Schakel ongebruikte warmtebronnen uit
En tot slot nog één belangrijke tip voor de zomer: vergeet niet om ongebruikte warmtebronnen uit te schakelen. Je hebt er geen idee van hoe elektrische apparaten, als ze zich in de standby-modus bevinden, ruimten, dus ook de slaapkamer, tijdens de dag opwarmen. Daartoe behoren onder meer een satelliet-ontvanger, de tv, een computer of oplaadapparatuur voor mobiele telefoons en andere accu’s. Dit alles moet je in de zomer bij voorkeur uitschakelen.